علت و منشاء خواب و رویا ها

در خواب و رویا اغلب وارد یک دنیای عجیبی می شویم، که محدودیت های جسمانی و زمانی دنیای واقعی در آن وجود ندارند. تصاویر دنیای خواب برای انسان ها سوالات متعددی از چیستی و چرایی آن ها ایجاد کرده است. خواب های تکراری آیا معنا و مفهوم خاصی برای بیننده دارند؟ تعبیر خواب در علم روانشناسی چگونه انجام می شود؟ علت دیدن رویا چیست؟ طبق رویکرد روانکاوی رویاها شاهراهی به ناخودآگاه هستند. برای درک بهتر این موضوع در این مقاله دریاره علت، منشا و اهمیت تعبیر خواب صحبت می کنیم.

برای دریافت مشاوره در زمینه خواب و رویا می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

دیدن خواب و رویا

به تصاویر و صداها و سایر احساسات که در هنگام خواب عمیق یعنی مرحله خواب رم تجربه می شود، رویا می گوییم. آن چه که دررویا می بینیم دو حالت دارد؛ یا خیلی معمول و تحت تاثیر اتفافات روز است و یا بسیار عجیب و غیر معمول هستند. فروید پدر علم روانشناسی معتقد است؛ رویاها همان امیال سرکوب شده ما هستند که به شکل نمادین در خواب ظاهر می شوند. روانشناسی دیگر می گوید این رویاها افشاگر ناخودآگاهند و اشاراتی به شخصیت بیننده رویا دارند. برای اطلاع از چرخه خواب مقاله اختلالات خواب را مطالعه نمایید.

ماهیت دور از دسترس و جالب رویاها انسان ها را متمایل به کشف این دنیا کرده است. در طی تاریخ بسیار دیده ایم که یک رویا مسیر زندگی یک فرد یا یک اجتماع را عوض کرده؛ مثلا ناصر خسرو شاعر قرن 5 که بعد از دیدن یک رویا در 40 سالگی از زندگی سابقش دست کشید و در راه کشف معرفت درونی قدم گذاشت. گاهی رویا در هنر و خلاقیت نیز نقش داشته؛ مثل نقاشی های سورآلیستی سالوار دالی که کاملا تحت تاثیر رویاهایش کشیده شده اند. در مواقعی رویاها حتی منجر به کشف یک حقیقت علمی هم شده اند؛ مثلا فردریش آوگوست ککوله شیمی دان مشهور، به ساختار حقلوی بنزین پس از دیدن رویایی که در آن ماری دم خود را می خورد، رسید.

چرا خواب می بینیم؟

رویابینی از منظر فیزیولوژیکی علل متعدد دارد، اما در اینجا رویابینی را از منظر روانشناسی بررسی می کنیم.

• رویاها ابزاری هستند تا ذهن تکانه های سرکوب شده، تمناهای ناخودآگاه، ترس ها و اضطراب ها را با زبانی نمادین به سطح آگاهی می آورد. ذهن با این رویارویی مسائلی که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد را به واکاوی می خواند.
• ما در رؤیاهایمان می توانیم ببینیم که در جسم، ذهن و ژرفای نفس و حتی شهودمان چه می گذرد.
• رویاها ما را به اعماق ناشناختۀ شخصیتمان می بردند و با نشان دادن تصاویری به ما فرصت می دهند تا ارتباط عمیق تری با دنیای پیرامون برقرار کنیم.
• اشخاص و اشیایی که در رویا می بینیم احساسات درونی و ساختار روانی ما را نشان می دهند.
• رویاها نقش تعدیل کننده هیجانات را نیز دارند. در رویا خواسته ها و هیجانات سرکوب شده خود را بیرون می ریزند.

خاستگاه و منشاء رویاها از کجاست؟

بر اساس علم روانشناسی رویاها از سه منبع ناشی می شوند. در طی خواب دیدن هر کدام از این محرک ها به طور همزمان بر محتوای خواب تاثیر دارند.

1)تحریک های حسی بیرونی (عینی)

شنیدن هر صدایی به طور نامفهوم تصاویر متناسب با خود را در رویا به وجود می آورد؛ مثلا صدای غرش رعد و برق می تواند باعث دیدن صحنه جنگ در خواب شود. صدای غژغژ یک در رویای دزد را خلق کند. اگر مورب روی تخت خوابیده باشیم و پایمان به لبه تخت برسد ممکن است خواب ببینیم که بر لبه پرتگاه ترس آوری ایستاده ایم یا در حال سقوط از صخره ای هستیم. دردهای موضعی تصوراتی از قبیل تهاجم یا جراحت را سبب می شوند.

2)محرک های جسمانی ارگانیک درونی:

ذهن در طی خواب تحت تاثیر محرک هایی که از جانب جسم و تغییرات وضعیت بدنی شماست، قرار دارد. این آگاهی از تغییرات جسمی در بیداری واضح نیست. مثلا تکرار رویاهایی که مضمون اضطراب آور دارند و یا به پایان هراس انگیز می رسند، می تواند در مورد کسانی که در شرف یا مبتلا به بیماری های قلبی هستند بیشتر باشد. رویاهایی با مضمون خفگی، گیر افتادن میان انبوه جمعیت و فرار دلالتی بر بیماری های ریوی باشد. رویاهایی با تصاویر مبنی بر لذت یا تنفر از غذا می تواند اشاراتی به بیماری های گوارشی داشته باشد.

نکته: زمانی رویاها اشاره به بیماری ها یا تغییرات جسمی دارند که «تکرار» شوند.

3)سرچشمه های روانی تحریک:

اغلب انسان ها در خواب آنچه را که در طی روز اتفاق افتاده است را می بینند. پیوند ذهنی میان خواب و زندگی عالم بیداری را به خواب می برد. بنابراین کسی که در زندگی درگیر مشکلات مالی زیادی است در رویا خوابِ پیدا کردن یا اهدا شدن مبلغ زیادی پول را می بیند. طبق برخی باورها، محتوای خواب شامل موضوعات و رویدادهایی است که تاثیر زیادی بر فرد گذاشته اند.

رویدادهایی که در عالم بیداری رنگ و بوی واقعی خود را از دست داده اند. مثلا فرد تصویر شخصی را که سال ها قبل با او در یک رابطه عاطفی بوده، در خواب می بیند. مثلا فردی که با همکارش "آقای طالبی" درگیری و مشاجره داشته در رویا یک طالبی گندیده می بیند. در اینجا اسم آقای طالبی با میوه طالبی تداعی پیدا کرده. ذهن به صورت خلاقانه نابودی آن فرد را به تصویر کشیده است.

چرا  دانستن تعبیر خواب و رویا اهمیت دارد؟

• رویاها به ما می گویند که در حال حاضر به چه چیزی بیش از همه نیاز داریم.
• اشخاص مختلفی ده ها هزار ساعت را در شرایط کنترل شده به سفرهای اکتشافی در دنیای رؤیاهایشان پرداخته اند، نتایج نشان داد که ذهن با خواب دیدن و رویا در تلاش است تا به سمت التیام تنش ها و آسیب های روانی پیش برود.
• درک رویاها می تواند ما را یاری دهد تا راه خود را در میان مشکلات کاری، روابط اجتماعی، کشف توانایی های بالقوه و رشد شخصیتمان پیدا کنیم.
• رویاها هم به زمان بیداری ما توجه دارند و هم ما را از نیازهای عمیق تر جسمی و روحی آگاه می کنند. 
• رویاها حتی به خوراکی ها و چیزهایی که برای سلامتی و التیام نیاز داریم هم اشاره دارند.
• رویاهای وحشتناک و اضطراب آور با روان درمانی توسط یک متخصص روانشناسی قابل تعبیر و درمان هستند.

برای دریافت مشاوره در زمینه خواب و رویا می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

منبع: علت و منشاء خواب و رویا ها