آیا ترک ریتالین نیز مانند مواد اعتیادآور دشوار است؟ ریتالین در واقع یک داروی محرک برای درمان اختلال بیش فعالی است. اما به دلیل اثراتی که بر مغز می گذارد بسیاری از دانشجویان و کسانی که در رقابت فکری هستند از آن برای افزایش کارکرد مغزیشان استفاده می کنند. اغلب این دست از مصرف کنندگان ریتالین در آغاز جهت افزایش تمرکز و از بین بردن خواب‌آلودگی شب امتحان به توصیه دوستان ریتالین را مصرف کرده‌اند. اما بعد از مدتی مصرف این دارو از کنترلشان خارج شده و احساس می‌کنند به آن وابسته شده‌اند. به طوری که کنار گذاشتن و ترک ریتالین برای شان تبدیل به یک معضل شده است. هر چه زودتر برای ترک ریتالین اقدام کنند، تحمل عوارض و موفقیت در ترک آسان تر خواهد بود.
برای دریافت مشاوره در زمینه ترک ریتالین می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
ریتالین (متیل‌فنیدات) نوعی داروی محرک است که توسط متخصصان اعصاب و روان معمولا برای درمان اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی (ADHD) تجویز می‌شود. این دارو در دسته مواد محرک قرار می‌گیرد و از نظر شدت اثرگذاری و عوارض در میانه طیفی قرار دارد که یک طرف آن کافئین و در طرف دیگر موادی با اثرات شدید مانند کوکائین، MDMA (اکستازی) و مت‌آمفتامین (شیشه) قرار دارد.
به دلیل خواص تحریک‌کنندگی سیستم خودمختار مغز این دارو در افراد مبتلا به بیش‌فعالی باعث افزایش توجه و حافظه، احساس آرامش و تمرکز بیشتر می‌شود. در افرادی که مبتلا به اختلال خاصی نیستند، ریتالین اثراتی شبیه به دیگر مواد محرک دارد. کاهش نیاز به خواب، افزایش دقت و تمرکز، افزایش هوشیاری، کاهش اشتها و وزن از جمله اثراتی است که باعث جذابیت این دارو برای دانشجویان و افرادی می‌شود که به خاطر شیفت‌های شب‌کاری مجبور به بیدار ماندن طولانی هستند. مقاله عوارض ریتالین برای شب امتحانرا بخوانید.
همچنین اثراتی مانند سرخوشی و انرژی بالا و حالت لذت شدید بعد از مصرف دوز بالای این دارو نمایان می‌شود که اثری شبیه به مصرف کوکائین و یا شیشه دارد. اما این دارو مانند هر ماده اعتیادآوری بعد از مدتی علائم تحمل را ایجاد می‌کند. به این معنی که دیگر مصرف دوز قبلی دارای نتایج دلخواه نیست و فرد مجبور است دوز مصرفی خود را بالا ببرد و شخص نیاز دارد تا ماده را صرفا برای باقی ماندن در وضعیت روانی عادی خود مصرف کند.
افرادی که به سوءمصرف ریتالین بدون تجویز پزشک یا بدون توجه به دستور پزشک روی می‌آورند، پس از مدتی مقدار و نحوه مصرف این دارو از دستشان خارج می‌شود و به فکر قطع مصرف یا کاهش مصرف این ماده می‌افتند. صرف وقت زیاد برای تهیه، مصرف و گذراندن حالت سرخوشی ماده، اقدامات ناموفق زیاد برای درمان و قطع مصرف، افزایش دوز مصرفی و ایجاد علائم ترک بعد از قطع مصرف دارو از علائم اعتیاد به این ماده محرک است.
باید چیزهایی را که با ترک ریتالین به دست می‌آورید و از دست می‌دهید را با فواید و مضرات مصرف مقایسه کنید. لیستی از این موارد تهیه کنید و به هر کدام امتیازی برای درجه اهمیتشان بدهید همچنین مشخص کنید که این پیامدها تا کی ادامه دارند.
برای مثال در قسمت مضرات ترک ریتالین می نویسید که اگر ریتالین را ترک کنم دیگر حالت سرخوشی را تجربه نمی‌کنم و تمرکزم کاهش پیدا می‌کند. و در قسمت فوائد ترک ریتالینمی نویسید که اما حالت سرخوشی تنها چند دقیقه طول می‌کشد و کاهش تمرکز فقط مربوط به چند روز اول ترک است. یا آن که اگر ریتالین را کنار بگذارم بدنم سالم می‌ماند و بیشتر زمانم صرف تهیه و مصرف ریتالین نمی‌شود و این اثر تا بلندمدت یا همیشه باقی می‌ماند. در کنار این روش توصیه می‌کنیم فهرستی از ارزش‌ها و مسائل مهم زندگی خود را تهیه کنید و بنویسید که مصرف یا عدم مصرف ریتالین کدام بیشتر در رسیدن به این اهداف و ارزش‌ها به شما کمک می‌کنند.
اولین قدم برای درمان هر نوع اعتیادی، سمزدایی از آن ماده است. در واقع به معنای از بین بردن وابستگی جسمی به ماده و گذراندن علائم ترک است. برای کاهش علائم ترک برخی ماده‌ها داروهایی تجویز می‌شود که به اصطلاح داروهای نگهدارنده نامیده می‌شوند. اما برای قرص ریتالین و دیگر مواد محرک داروی نگهدارنده‌ای وجود ندارد. علائم ترک ریتالین می‌تواند شامل عدم توانایی در تمرکز، خواب‌آلودگی، خستگی و بی‌خوابی، افزایش اشتها و وزن، تحریک‌پذیری، پرخاشگری، نوسانات خلقی، افسردگی، یبوست و تپش قلب به صورت ضربان نامنظم باشد. همین عوارض معمولا فرد را برای مصرف دوباره ماده وسوسه می‌کنند.
برای ایجاد محیطی امن و بدون مواد و همچنین ارائه همزمان مشاوره‌های درمانی طرح‌های بستری 24ساعته به نام درمان بازپروری طراحی شده‌اند که معمولا 30 روز به طول می‌انجامد و توسط مراکز درمانی یا خانه‌های بهبودی (کمپ‌ها) ارائه می‌شوند. این برنامه‌های بستری به دلیل نظارت پزشکی و تخصصی و مراقبت از علائم ترک مانند کنترل خطر خودکشی در اثر افسرگی فرد به سمزدایی در محیط خانه ترجیح داده می‌شوند.
در روش‌های سرپایی درمانجو به مدت معینی مانند 9 ساعت در هفته (بستری سرپایی حاد) یا 20 ساعت در هفته (بستری جزئی) در بیمارستان و مراکز مریوطه حاضر می‌شود و خدمات مشاوره فردی یا گروهی همراه با مراقب‌های پزشکی را دریافت می‌کند.
جایگزین کردن ماده ریتالین با داروهای گیاهی مانند جینکو یا گیاهانی با مانند ریشه سوسن اصغر و گیاه آب‌قاشقی در بعضی منابع توصیه شده است. اما به دلیل اطلاعات محدود و تحقیقات کمتر در این زمینه توصیه می‌شود بدون مشورت با پزشک متخصص، از این داروهای گیاهی مصرف نکنید.
رسیدگی به سلامت جسمی به وسیله تغذیه مناسب به تسریع در بهبود پس از ترک مصرف کمک فراوانی می‌کند. تغذیه مناسب و استفاده از مواد غذایی دارای امگا 3 مانند ماهی سالمون و کتان و غذاهای حاوی فلاونوئیدها از جمله چای سبز و مرکبات به افزایش قدرت تمرکز و حافظه کمک می‌کنند برای بهبود علائم ترک و جبران آسیب‌های مواد مفید هستند. همچنین گردو، گوجه فرنگی، زنجبیل و عدس حاوی مواد معدنی و چربی‌های مفیدی هستند که مواد مصرفی اصلی مغز را تشکیل می‌دهند. مصرف ریتالین همچنین آسیب زیادی به کبد می‌زند و عملکرد سمزدایی آن را دچار اختلال می‌کند. سیر، پیاز، کلم، چغندر و لیمو خوراکی‌هایی هستند که به بازسازی عملکرد کبد کمک می‌کنند و بهبودی را تسریع می‌بخشند.
متخصصان درمان اعتیاد باور دارند که جنبه روانی وابستگی به مصرف مواد 97 درصد بیماری اعتیاد را تشکیل می‌دهد و جنبه جسمی اعتیاد تنها 3 درصد از بیماری را شامل می‌شود. این مسئله در مورد مواد محرک که وابستگی جسمی اندک و لذت روانی شدیدی دارند بیشتر صدق می‌کند. پس توجه به بهبودی روانی از طریق برنامه‌های رواندرمانی و اجتماعی نقش ویژه‌ای در تداوم ترک ریتالین دارد.
تکنیک‌های درمانی شناختی و رفتاری بر روی افکار و باورها و رفتارهایی تمرکز می‌کنند که باعث تداوم مصرف مواد می‌شود. این شیوه درمانی بر روی جلوگیری از بازگشت کار می‌کند. یکی از شیوه‌های روان‌شناختی برای پیشگیری از عود شناسایی کردن محرک‌ها و یا شرایط بیرونی و حالات درونی است که در شما ایجاد وسوسه می‌کند و با برنامه‌هایی سعی در کنترل و محدود کردن آن‌ها دارد. مثلا احساس کسالت و بیهودگی می‌تواند برای شما یک راه‌انداز باشد و یا دیدن داروخانه شما را وسوسه کند. در کنار این راهبردها در این روش به شما آموزش داده می‌شود چگونه با روش‌های ذهن‌آگاهی و و دیگر راهبردهای کنترل فکر، افکار مرتبط با مصرف و وسوسه خود را کنترل کنید. برای دریافت این راهبردها می‌توانید به متخصصین مشاوره ترک اعتیاد و کلینیک‌های درمان اعتیاد مراجعه کنید.
به دلیل اطلاعات محدود خانواده‌ها نسبت به بیماری اعتیاد و نحوه بهودی در برخی مواقع شاهد ایجاد شرایط عود توسط خانواده‌ها به صورت ناخواسته هستیم. به همین جهت آموزش‌های خانوادگی و خانواده درمانی اعتیاد به خانواده و اطرافیان مصرف کننده توصیه می‌شود.
از آن جهت که اعتیاد بیماری جسمی-روانی-اجتماعی به حساب می‌آید افزایش نقش‌های اجتماعی مثبت و سازنده به وسیله شرکت در گروه‌های خودیاری متشکل از افراد بهبودیافته و یا شرکت در گروه‌های فعالیت‌های اجتماعی داوطلبانه می‌تواند به بهبود اجتماعی و روانی افراد درمانجو کمک کند.
برای دریافت مشاوره در زمینه ترک ریتالین می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : ترک اعتیاد به ریتالین