درمان اختلال شخصیت پارانوئید مانند اغلب اختلالات شخصیت از طرف اطرافیان مطرح و عنوان می‌شود. سوءظن، بدگمانی، گوش به زنگی بیش از حد، رفتارهای کنترل گرانه و پرخاشگرانه اطرافیان شخصیت پارانوئید را به سطوح می‌آورد. فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید همیشه به شما مشکوک بوده و تصور می‌کند قصد توطئه علیه او را دارید. اگر در جمع ببیند شما با کسی آرام صحبت می‌کنید فکر می‌کند درباره او حرف می‌زنید و در موارد شدیدتر ممکن است یک تماس ناشناس را نشانه‌ای از خیانت همسر خود بداند. کنار آمدن با فرد پارانوئید بسیار دشوار است و معمولا این افراد لزومی برای مراجعه به متخصص روانشناس یا روانپزشک نمی‌بینند. در ادامه این مقاله به روش‌های درمانی و ملاحظات لازم نسبت به این افراد می‌پردازیم.
برای دریافت مشاوره درمان اختلال شخصیت پارانوئید می‌توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : درمان اختلال شخصیت پارانوئید
اختلالات شخصیت الگوهای رفتاری پایدار، ناسازگار و انعطاف‌ناپذیری هستند که معمولا از نوجوانی و جوانی آغاز شده و در طول بزرگسالی ادامه پیدا می‌کنند. این اختلالات خود را در زمینه‌های مختلف شخصیت مانند نحوه فکر کردن، نحوه بروز و درک احساسات، عملکرد بین فردی و کنترل تکانه نشان می‌دهد. مشکلات افراد دارای اختلالات شخصیت معمولا خود را در رفتار و تعامل با دیگران نشان می‌دهد. معمولا این افراد تصور می‌کنند که رفتار مشکل‌آفرینی ندارند و مشکل از دیگران می‌باشد.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید شدیدا به دیگران مشکوک هستند. آن‌ها همیشه منتظر خطرات احتمالی و آسیب از طرف دیگران هستند. به همین دلیل این افراد همیشه حالت دفاعی به خود می‌گیرند و به دوستان، همکاران و حتی اعضای خانواده خود اعتماد نمی‌کنند.
آن‌ها معمولا مسئولیت اشتباهات خود را نمی‌پذیرند و در عوض دیگران را سرزنش می‌کنند. این افراد همیشه آمادگی دارند که صحبت‌های بی‌غرض و بی‌منظور دیگران و رویدادهای جزئی را طوری تعبیر کنند که از آن معنای خصومت و غرض‌ورزی برداشت شود. ممکن است به خاطر توهین خیالی یا واقعی فردی، سال‌ها کینه او را به دل بگیرند. معمولا این افراد زندگی عاطفی مناسبی ندارند و منزوی و تنها می‌مانند.
زندگی با اختلال شخصیت پارانوئید سختی‌های فراوانی دارد. یکی از سختی‌های معمول در برخورد با افراد مبتلا به اختلات شخصیت پیشنهاد دادن درمان اختلال شخصیت پارانوئیدا است. همانطور که گفتیم افراد مبتلا به اختلالات شخصیت بر خلاف افراد مبتلا به دیگر اختلال‌ها مانند افسردگی و اضطراب و وسواس که خود در پی درمان هستند، نمی‌پذیرند که مشکل دارند و درمان را لازم نمی‌دانند. برای زندگی و کنار آمدن با این شخصیت مقاله نحوه برخورد با شخصیت پارانوئید را بخوانید.
فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید پیشنهاد درمان از طرف اطرافیان را ممکن است به عنوان یک تهدید برداشت کند. شاید به این فکر کند که می‌خواهند او را دیوانه جلوه دهند و به این وسیله به او آسیب برسانند. اگر هم فرد پارانوئید وارد درمان شود در آغاز به درمانگر بی‌اعتماد است و او را نمی‌پذیرد. روش‌های عمده درمان این اختلال شخصیت روان‌درمانی و دارودرمانی است که در ادامه شرح داده شده اند:
این درمان به این صورت است که سعی دارد تا الگوهای فکری و فرض‌های اشتباه افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید را شناسایی کرده و با شواهدی که خود بیمار با همکاری درمانگر جمع‌آوری می‌کند به او ثابت کند که دیگران غیر قابل اعتماد نیستند و جهان بیرون تهدیدکننده نیست.
درمانگر در این روش به نحوی کارایی بیمار را بالا می‌برد تا او بتواند بدون آن که بخواهد گوش به زنگ باشد و یا مراقب باشد دیگران به او آسیب نرسانند از پس موقعیت‌ها برآید. درمانگر در این درمان با بیمار همکاری می‌کند و اعتماد او را جلب می‌کند و مراقب است تا به او پاسخ مستقیم ندهد تا بیمار تصور نکند که به او دوباره حمله شده است. در نهایت کیفیت روابط فرد در خارج از جلسات هم رشد می‌کند.
در کنار روان‌درمانی شناختی معمولا مهارت‌های ارتباطی موثر، مانند همدلی کردن، ارتباط چشمی و جرات‌ورزی آموزش داده می‌شود تا به این وسیله بتواند متصور شود که همه الزاما قصد آسیب زدن به او را ندارند. با رفتار جرات ورز نیز فرد مبتلا تقاضای خود را بدون پرخاش و خشونت با دیگران در میان می‌گذارد و به مرور شواهدی را دریافت می‌کند که بدون بدبینی نیز می‌تواند به اهداف خود برسد.
چون اعضای خانواده بیمار پارانوئید سختی‌های زیادی را متحمل می‌شوند و توانایی برقراری ارتباط مناسب با این افراد را ندارند، خانواده درمانی نیز الزامی به نظر می‌رسد. برگزاری کلاس‌های آموزش خانواده برای آشنایی با رفتار مناسب با مبتلایان به اختلال شخصیت پارانوئید و ورود اعضای خانواده به درمان می‌تواند فشار روانی اعضای خانواده را کاهش داده و مهارت‌هایی را به آن‌ها منتقل کند.
گروه‌درمانی به دلیل قرار دادن فرد در فرایند روابط بین فردی با حضور درمانگر می‌تواند زمینه‌ای را ایجاد کند که بیمار با غیرواقعی بودن سوءظن و فرض‌های بی‌اعتماد خود بیشتر آشنا شود.
درمان‌های پویشی یا تحلیلی نیز با روند طولانی و عمیق خود به ریشه‌های ناخودآگاه این فرض‌ها و افکار دست پیدا می‌کنند و به تغییر و بهبود رفتار بیمار کمک می‌کنند.
معمولا استفاده از دارو برای درمان اختلال شخصیت پارانوئید چندان توصیه نمی‌شود. به این دلیل که این افراد به مصرف این داروها شک می‌کنند و تصور دارند که پزشک با اطرافیان آن‌ها همکاری داشته تا به او آسیب برسانند. اما اگر فرد مبتلا دچار هذیان است یا به خاطر خطرات مفروض خود احساس اضطراب می‌کند می‌توان برای او داروهای آرام‌بخش و ضداضطراب تجویز کرد. در این مواقع باید به او اطمینان می‌دهند که هدف داروها تنها کاهش اضطراب او است و کسی فکر نمی‌کند او دیوانه و مجنون است.
برای دریافت مشاوره درمان اختلال شخصیت پارانوئید می‌توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : درمان اختلال شخصیت پارانوئید