دندان قروچه در بزرگسالان یکی از مشکلاتی است که می تواند با فرد از دوران کودکی همراه بوده باشد. اما گاه برخی بیماری های جسمانی و روانی در بزرگسالی می توانند سبب بروز دندان قروچه در خواب و یا حتی بیداری شوند. دندان قروچه بیشتر بر سلامت دندان تاثیر گذاشته و باعث خرابی آن ها می شود. از آن جا که این رفتار اغلب در خواب اتفاق می افتد، فرد از وجود آن بی خبر است. اما با اطلاع از برخی نشانه ها می توانید به دندان قروچه خود در خواب پی ببرید. در ادامه درباره نشانه ها، پیامدها و علل بروز دندان قروچه می پردازیم.
منبع : دندان قروچه در بزرگسالی
به فشار دادن و ساییدن غیر ارادی دندان ها روی هم که در طول روز و یا شب اتفاق می افتد دندان قروچه می گویند. حدود 20 درصد افراد بزرگسال دندان های خود را روی هم فشار می دهند. دانشمندان معتقدند که این مساله ژنتیکی است. از آنجا که دندان قروچه معمولا حین خواب رخ می دهد، بسیاری از افراد خودشان از آن بی اطلاع اند. دندان قروچه گاهی در طول روز و بیداری هم رخ می دهد که معمولا در پاسخ به یک تحریک خاص (مثلا موقع حرص خوردن) می باشد.
از آنجا که دندان قروچه معمولا در طول خواب رخ می دهد، اگر صبح ها با سردرد یا درد فک از خواب بیدار می شوید؛ احتمالا دندان قروچه شبانه دارید. این عارضه معمولا مشکل جدی برای زندگی فرد ایجاد نمی کند، ولی در موارد شدیدتر مشکلات جدی برای دندان ها مثل از بین بردن مینای دندان، افزایش حساسیت دندان ها، ترک خوردن دندان ها و حتی شکستگی دندان و فک ایجاد می کند.
البته در بعضی مواقع علائم دیگری مثل سردرد، دندان درد، لق شدن دندان ها، تحلیل لثه، درد گردن، بی خوابی، زخم یا درد در قسمت گونه، گوش درد، صدا هنگام باز و بسته کردن فک، حساسیت شدید دندان ها و دندانه دارشدن زبان به خصوص در قسمت های کناری گاهی به چشم می خورند.
بطور کلی دو نوع دندان قروچه در بزرگسالان وجود دارد که عبارت اند از:
نوع اولیه که زمانی است که علت مشخص پزشکی برای بروز آن وجود ندارد.
نوع ثانویه که علت های مشخص و متعددی برای بروز آن وجود دارد. در این نوع معمولا با درمان اختلال زمینه ای، مشکل دندان قروچه هم حل می شود. البته در بعضی موارد دندان قروچه به یک عادت تبدیل می شود و در این حالت با درمان و رفع مشکل زمینه ای باز هم این عادت از بین نخواهد رفت. بی توجهی به دندان قروچه کودکان می تواند منجر به ادامه آن تا بزرگسالی نیز شود.
هرچند علت های دقیق دندان قروچه هنوز مشخص نشده اما سه علت اصلی برای آن در نظر گرفته اند که عبارت اند از:
1-جفت نشدن درست دندانها و تماس زودرس بین دندانهای فک بالا و پایین
2-اختلالات خواب مثل آپنه (وقفه) تنفسی که در این بیماری افراد در خواب، تنفس سختی دارند و خواب آنها معمولا با خروپف شدید، حرف زدن در خواب و قروچه دندان ها همراه است.
3-فشارهای روانی و استرس که مشخصه آنها در این افراد، ناخن جویدن و عصبی بودن است.
توجه: مصرف نوشابه های حاوی کافئین، قهوه، شکلات، الکل زیاد، مصرف مواد مخدر یا روان گردان، سیگار، برخی بیماری ها مثل پارکینسون و وجود کرمک در کودکان نیز می تواند از علل مداخله گر در بروز دندان قروچه باشد.
روش های مختلفی برای درمان دندان قروچه وجود دارد ولی دو روش عمده برای درمان آن به کار گرفته میشود که عبارت اند از:
بعضی وقت ها متخصص برای شما وسیله ای به نام نایت گارد می سازد که نوعی پروتز متحرک از جنس پلاستیک مقاوم است که با قالب گیری از دندان ها ساخته می شود و باید شب ها در دهان قرار بگیرد. این وسیله جلوی فشارهای نادرست و مضر روی دندان ها را می گیرد. در بیشتر مواقع دندان قروچه توسط همین محافظ ها رفع می گردد. البته آنها وضعیت روانی را درمان نمی کنند بلکه فقط از صدمه به دندان ها و مفصل گیجگاهی – فکی جلوگیری می کنند.
دستگاه بیوفیدبک که در سال 2001 میلادی اختراع گشت، وسیله ای باتری دار است که روی سر قرار میگیرد و با حس کردن انقباض عضلات صورت هنگام دندان قروچه صدایی از خود تولید می کند. این صدا از درجه های کمتر شروع می شود و به تدریج بلند می شود تا زمانی که دندان قروچه از بین برود. هدف از این کار، این است که فرد بدون اینکه از خواب بیدار شود، دندان قروچه خود را متوقف کند. حدود 80 درصد افراد بعد از چند بار استفاده از بیوفیدبک تا حدود زیادی کاهش دندان قروچه را تجربه کرده اند.