آیا مزایا و عوارض دارو های تثبیت کننده خلق را می شناسید؟ همه افراد در طول روز با تغییر احساسات و خلق خود سر و کله می زنند، زمانی از روز ناراحت و مضطرب اند و در زمانی دیگر خوشحال و سرحال. اما در افرادی که از اختلالات دو قطبی یا اسکیزوفرنی رنج می برند، این نوسانات خلقی به حدی شدید و غیر قابل کنترل است که نیازمند مصرف گروهی از دارو ها به نام تثبیت کننده های خلق هستند و بدون مصرف این داروها، نمی توانند به روند عادی زندگی بازگشت. در واقع این داروها از بروز تغییرات ناگهانی خلق جلوگیری می کند. البته توجه به این نکته ضروری است که مصرف هر دارویی با عوارضی نیز همراه است. برای آشنایی بیشتر با داروهای تثبیت کننده خلق، مزایا و خطرات مصرف آن ها با ادامه مقاله همراه شوید.
برای دریافت مشاوره در زمینه دارو های تثبیت کننده خلق می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : دارو های تثبیت کننده خلق | عوارض و مزایای داروهای تثبیت کننده خلق
دارو های تثبیت کننده خلق، داروهایی هستند که به تنظیم و تعدیل کردن خلق افراد می پردازند، از تغییرات شدید و ناگهانی خلق جلوگیری می کنند و به کنترل خشم افراد کمک می کنند. از این داروها در درجه اول برای درمان افرادی که از اختلال اسکیزوفرنی یا اختلالات دو قطبی رنج می برند، استفاده می شود. ممکن است چند هفته زمان ببرد تا تاثیرات این داروها بروز کنند.
در ادامه به معرفی داروهای رایج تثبیت کننده خلق می پردازیم:
پر مصرف ترین و معروف ترین داروی تثبیت کننده خلق، لیتیوم کربنات است. تعداد زیادی از افرادی که از اختلال دو قطبی یا اسکیزوفرنی رنج می برند، از لیتیم استفاده میکنند. لیتیوم برایدرمان اختلال دو قطبی و پیشگیری از آن، کاربرد دارد و از شدت علائم در دوره شیدایی (مانیا) می کاهد. لیتیوم بسیار سریع از طریق کلیه دفع می شود، بنابراین برای حفظ اثر آن باید دو بار در روز مصرف شود.
والپروات با نام تجاری دپاکین، است که در درمان اختلالات دوقطبی، اسکیزوفرنی، اختلالات رفتاری و تهاجمی استفاده می شود. این دارو موجب بروز علائم کمتر و خفیف تر طی دوره مانیا می شود. والپروات نوعی دارو ضد تشنج نیز محسوب می شود و در درمان بیماری صرع کاربرد دارد.
داروی کاربامازپین برای درمان افرادی که به لیتیوم پاسخ نمی دهند بسیار مناسب است و سال ها در خط اول درمان مانیا به کار می رفته است. افراد افسرده ی مقاوم به درمان، به این دارو به خوبی جواب می دهند. کاربامازپین ضد تشنج نیز هست و برای درمان بیماری صرع و کاهش تیک های عصبی نیز استفاده می شود.
داروی لاموتریژین در ابتدا یک دارو ضد صرع بود، اما بعد ها در درمان اختلالات دوقطبی نوع یک نیز مورد استفاده قرار گرفت. این دارو بر مانیا تاثیر زیادی ندارد اما می تواند فاصله بین دوره های افسردگی و مانیا را افزایش بدهد.
از دیگر داروهای تثبیت کننده خلق می توان به دارو های اکساربازپین، توپیرامات، گاباپنتین اشاره کرد که این دسته نیز دارای خواص ضد تشنج هستند.
داروهای تثبیت کننده خلق همانند همه داروهای دیگر دارای عوارض جانبی احتمالی هستند. مهم ترین عوارض جانبی این دارو ها عبارت اند از:
لیتیم کربنات: اختلال ریتم قلبی، خستگی مفرط، دید ناواضح، لرزش دست و سایر اندام ها. لیتیم کربنات یک ماده سمی است و دوز مصرفی آن باید به دقت تعیین شود. مصرف مقدار زیاد آن میتواند منجر به ایجاد توهم، تشنج و نهایتا مرگ شود.
والپروات: دوبینی و تاری، سردرد و سرگیجه، ریزش مو، افزایش وزن، تهوع و استفراغ، یبوست، بیخوابی، کاهش یا افزایش فشار خون.
کاربامازپین: تهوع، تب، استفراغ، سر گیجه و سردرد،گیجی، بیقراری (در افراد مسن)، اختلالات بینایی، یبوست یا اسهال، بی اشتهایی، اختلالات خونی.
لاموتریژین: سرگیجه و سردرد، خواب آلودگی، تهوع و تاری دید.
در مورد چگونگی تاثیر داروهای تثبیت کننده خلق، اطلاعات کافی وجود ندارد، اما یک نظریه این است که این داروها منجر به تثبیت فعالیت یون هایی مانند سدیم و پتاسیم در سلول ها عصبی مغز می شوند و به انتقال دهنده ها عصبی کمک می کنند تا پیام ها را آسان تر و سریع تر منتقل کنند. فرضیه ی رایجِ دیگر آن است که این داروها مراکز هیجانی و تنش را که دچار برانگیختگی شده اند، کنترل و مهار می کنند و از این فرایند به عنوان « فرونشاندن» یاد می شود.
همان طور که ذکر کردیم، داروهای تثبیت کننده خلق انواع مختلفی دارند و اینکه چه دارویی برای شخص تجویز شود، در گام اول بسته به شرایط و شدت اختلال فرد مانند شدت علائم، طول و سیر بیماری فرد، سابقه خانوادگی بیماری دارد. در گام بعدی انتخاب داروها بر این اساس صورت می گیرد که عوارض دارو تجویزی بر وضعیت جسمانی بیمار، مزاج و سبک زندگی وی کمترین تاثیر مضر را بگذارد. همچنین ممکن است بعد از گذشت مدت زمانی از شروع برنامه دارویی، بهبودی در وضعیت فرد دیده نشود. در این صورت پزشک می بایست دارو تجویزی خود را تغییر دهد و از دارو های دیگری استفاده کند.
زنان حامله ای که در طول دوران بارداری خود از داروهای تثبیت کننده خلق استفاده می کنند، احتمال دارد صاحب فرزندانی با نقص مادرزادی شوند. بنابراین به شدت از مصرف این داروها در زمان بارداری خودداری فرمایید. بدون تجویز پزشک دارو ها را مصرف نکنید و بدون اجازه پزشک نیز مصرف داروهای خود را قطع نکنید، حتی اگر احساس می کنید که بهبود یافته اید. پایبندی به مصرف داروها، از عوامل با اهمیت درمان اختلالات روانی است. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید از مشاوره روانشناسی استفاده کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه دارو های تثبیت کننده خلق می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : دارو های تثبیت کننده خلق | عوارض و مزایای داروهای تثبیت کننده خلق