اعتیاد رفتاری به انواعی از اعتیاد گفته می‌شود که به مواد خاصی وابسته نیست بلکه این نوع اعتیاد وابستگی به انجام رفتارهایی نظیر قمار، خرید، سکس، بازی و امثال این‌ها را شامل می‌شود. این نوع اعتیاد اثراتی همانند اعتیاد به مواد اعتیادآور دارد. برای مثال فرد نسبت به انجام آن تحمل پیدا می کند یعنی در هر نوبت باید با شدت و میزان بیشتری آن رفتار را تکرار کند تا به لذت دفعه قبلی دست پیدا کند و همین موجب تشدید اعتیاد او می شود. عوارض ناشی از اعتیاد رفتاری در همه جنبه های زندگی فرد مبتلا اثرگذار است. کنترل و درمان اعتیاد رفتاری نیازمند مداخلات حرفه ای و مشاوره روانشناسی است. در ادامه به توضیحات بیشتری درمورد اعتیاد رفتاری، علل، علائم و درمان های آن خواهیم پرداخت.
برای دریافت مشاوره در زمینه اعتیاد و ترک اعتیاد می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن از ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265تماس بگیرید.
منبع : اعتیاد رفتاری | انواع اعتیاد رفتاری
همان‌طور که بیان شد اعتیاد رفتاری مجموعه‌ای از رفتارهایی است که فرد احساس می‌کند اجبار به انجام آن‌ها دارد و با وجود آنکه این رفتارها باعث زیان و آسیب به او می‌شود، نمی‌تواند در برابر انجام آن‌ها مقاومت کند چرا که احساس می‌کند کنترل این رفتارها از دست او خارج شده است. اعتیاد به موادی چون تریاک،حشیش، هروئین و.... از جمله اعتیادهایی است که در جامعه مورد تأیید نیستند، اما اعتیادهای رفتاری معمولاً نادیده گرفته می‌شوند و افراد کمتر درصدد ترک آن برمی‌آیند. علاوه بر این خانواده‌ها نیز توجه و حساسیت کم‌تری در برابر آن‌ها از خود نشان می‌دهند. همه این عوامل باعث می‌شوند که این مشکل در طول زمان بدون درمان باقی بماند و عوارض روانی آن در فرد روز به رو تشدید شود.
هر چند اعتیاد رفتاری با اعتیاد به الکل و مواد رابطه علت و معلولی ندارد اما میزان این مشکل در افرادی که به الکل یا مواد، اعتیاد دارند بیشتر است. داشتن ویژگی های تکانشی و وسواس نیز می‌تواند باعث شود فرد تمایل بیشتری به روی آوردن به این نوع اعتیاد داشته باشد.
زمینه خانوادگی و ژنتیکی در بروز هر نوع اعتیادی مؤثر است. افرادی که در خانواده درجه یک خود سابقه اعتیاد دارند نسبت به سایر افراد آسیب‌پذیری بیشتری در برابر این مشکل دارند. هم‌چنین لذت و پاداش ناشی از رفتار باعث ترغیب شدن فرد به تکرار رفتار و بروز اعتیاد رفتاری می‌شود.
مسئله‌ای که اغلب در مورد زمینه‌های اعتیاد به رفتارهای مختلف نادیده گرفته می‌شود سابقه مشکلات روانی و خانوادگی در فرد است. در حقیقت بسیاری از افراد به دلیل ناتوانی در مدیریت مشکلات و هیجانات خود تلاش می‌کنند تا راه فراری پیدا کنند. به همین دلیل خود را در فعالیتی لذت بخش غرق می‌کنند تا تمام مشکلات خود را فراموش کنند. به همین خاطر اعتیاد رفتاری را می‌توان نتیجه درمان و حل نشدن مشکلات درون روانی و بین فردی افراد نیز دانست.
در اینجا به تعدادی از انواع اعتیاد رفتاری اشاره می کنیم:
علائم و عوارض اعتیادهای رفتاری، اغلب روانی است. این علائم موارد زیر را شامل می‌شوند:
- مشغولیت ذهنی برای انجام آن رفتار
- احساس نوعی از اجبار برای انجام رفتار مورد نظر
- رفتار مورد نظر باعث دور شدن فرد از سایر ابعاد زندگی می‌شود به گونه‌ای که انجام آن به مهم‌ترین بخش زندگی فرد تبدیل می‌شود.
- رفتار اعتیادی در طول زمان روز به روز با شدت بیشتری انجام می‌شود چرا که میزان قبلی همان لذت سابق را در فرد ایجاد نمی‌کند.
- شخص مبتلا به اعتیاد رفتاری حتی پس از تصمیم به ترک احساس ناتوانی در کاهش فعالیت دارد. سابقه تلاش ناموفق در کاهش رفتار نشانه مهمی برای تشخیص این اعتیاد است.
- در خطر قرار گرفتن سلامت روان خود و اطرافیان، سلامت جسمانی و توان مالی برای ادامه فعالیت از مهم‌ترین عوارض اعتیاد رفتاری است. نکته مهم در این عارضه آن است که علم به آسیب‌های بالقوه برای فرد و اطرافیان مانع تکرار و تشدید رفتار نمی‌شود.
با توقف فعالیت اعتیادآور فرد هیجانات ناخوشایندی نظیر نشانه‌های افسردگی و اضطراب را تجربه می‌کند.
این نوع از اعتیادها به علت روزمره بودن فعالیت‌ها بر خلاف اعتیاد به مواد با قطع رفتار درمان نمی‌شوند. به طور مثال فرد مبتلا به اعتیاد خوردن یا سکس را نمی‌توان با قطع رفتار درمان کرد. چرا که نیاز طبیعی فرد نادیده گرفته می‌شود.با این حال روش‌های مؤثر در اعتیاد به مواد می‌تواند در اعتیاد رفتاری نیز مفید باشد. به عنوان مثال برنامه‌های انگیزشی و درمان شناختی رفتاری می‌تواند در درمان این اعتیاد مفید باشد. مشاوره روانشناسی می‌تواند در شناسایی علل و عوامل تشدید کننده رفتار و کمک برای برطرف کردن آن‌ها مؤثر باشد.
گروه درمانی که در اعتیاد به مواد معمول است، در اعتیاد رفتاری نیز مؤثر است. در این نوع از درمان تجربیات چند درمان‌جو با هدایت درمانگر به اشتراک گذاشته می‌شود و افراد می‌توانند روش‌های مؤثر در ترک رفتار را بیاموزند.
برای دریافت مشاوره در زمینه اعتیاد و ترک اعتیاد می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن از ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265تماس بگیرید.