آزمون فرافکن ، نوعی آزمون شخصیت غیرعینی است که در آن افراد ویژگی های شخصیتی خود را با فرایندهای ذهنی شان و آنچه در سرشان می گذرد، فاش می کنند. یکی از ویژگی های آزمون های فرافکن این است که این آزمون ها، در مقایسه با آزمون های گزینه ای دیگر که مرسوم اند، آزادی بیشتری برای پاسخ دادن دارند. در واقع نوعی سنجش غیر مستقیم شخصیت است. با توجه به این، افراد آنچه که در ناهشیارشان دارند را بروز می دهند. بنابراین در مواقعی که قصد آزمایش غیر مستقیم این امیال را داریم، از انواع آزمون های فرافکن استفاده می کنیم. آزمونهای شخصیتی را حتماً تحت‌نظر روانشناس متخصص انجام دهید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آزمون های فرافکن می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسیهنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : آزمون های فرافکن | همه چیز درباره آزمون رورشاخ و اندریافت موضوع
آزمون های "اندریافت موضوع یا تی ای تی" و "رور شاخ"دو نوع آزمون فرافکن هستند که عموما مورد استفاده برای سنجش شخصیت افراد قرار می‌گیرند. برای آشنایی با تیپ‌های شخصیتی مقاله تیپ های شخصیتی MBTI را بخوانید.
آزمون اندریافت موضوع توسط مورگان و موری در دانشگاه هاروارد ساخته شده که در فعالیت های کلینیکی زیادی هم مورد استفاده قرار گرفته است. این آزمون بهتر از آزمون ها دیگر، مکانیسم فرافکنی را وارد عمل می کند و به خوبی تمایلات جسمی و روانی آزمودنی را منعکس می کند.
این آزمون شامل 31 کارت است که 30 کارت دارای تصاویر مختلف است و یکی از آنها سفید است. از این 30 کارت، 10کارت مخصوص زن ها، 10 کارت مخصوص مرد ها و 10 کارت دیگر مشترک بین آنهاست. پشت هر کارت شماره و حرفی نوشته شده که شماره، نشانه سن آزمودنی و حرف نوشته شده، توضیحی برای شکل است.
یکی از انواع آزمون اندریافت موضوع که برای کودکان ابداع شده، آزمون CAT است.
آزمون های فرافکن دیگری هم ابداع شده است. در بعضی از آنها از آزمودنی یا فرد مورد آزمایش خواسته می‌شود تا تصویر آدمها، خانه‌ها، درختان و یا امثال آن را ترسیم کند. مانند آزمون فرافکن CAT که یک نوع آزمون فرافکن برای کودکان است. CAT شامل کارت‌هایی با تصاویر حیوانات در موقعیت‌هایی دوپهلو است که صحنه های مربوط به روابط والد-کودک، مراقبت و بقیه انواع رابطه‌ها را نشان می‌دهند.
در این آزمون از کودک می خواهند توضیح بدهد که چه اتفاقی می افتد و داستانی در مورد آن تصویر بسازد. دلیل اینکه از تصاویر حیوانات استفاده می شود این است که با توجه به اینکه کودکان به تصاویر حیوانات آسان تر از تصاویر انسان ها جواب می دهند و آن ها را بیشتر دوست دارند، گرایش بیشتری برای جواب دادن به آن دارند.
دسته دیگری از این آزمون ها هم هستند که در آن باید جمله های داده شده، توسط آزمودنی تکمیل شوند. جمله هایی مانند "اکثر اوقات آرزو می کنم..." یا "زمانی احساس ناامیدی دارم که..." .
آزمون رورشاخ یکی دیگر از آزمون های فرافکن است که توسط هرمن رورشاخ ابداع شده است. این آزمون حاوی 10 کارت است که روی هر یک، یک "لکه جوهر" است که بعضی از آنها رنگی، بعضی سیاه، خاکستری و سفید هستند. دلیل انتخاب لکه‌های جوهر توسط رورشاخ به این دلیل بود که این لکه‌ها چیز خاصی را نشان نمی‌دهند. در نتیجه افراد مجبور می‌شوند شکلی را در آنها "ببینند". این "دیدن" ناشی از افکار و تمایلات آنهاست و در واقع آنها را فرافکنی می کنند.
این آزمون، دو هدف اصلی دارد:
1-سازماندهی شناختی یعنی تجارب شخصی فرد را چگونه سازمان دهند.
2-تصویرسازی ذهنی از موضوع یعنی پیدا کردن معنای این تجارب ادراک شده توسط آزمایشگر.
در مورد آزمونهای رورشاخ و اندریافت موضوع، تحقیقات زیادی انجام شده است. با این حال، نتایج به دست آمده همیشه رضایت‌بخش نبود. پایایی این آزمون به صورت کلی کم بوده است. چون تفسیر خواب‌های این آزمون، بستگی زیادی به قضاوت متخصص بالینی دارد. ممکن است دو آزمایشگر آزمایش دیده، ارزیابی‌های متفاوتی از نحوه جواب یک آزمودنی مشخص داشته باشند. در این مورد، فعالیت های گسترده ای برای بهبود دادن نحوه انجام آزمون رورشاخ انجام شده است.
آزمون اندریافت موضوع یا تی ای تی، اوضاع بهتری نسبت به رورشاخ دارد. زمانی که نظام نمره گذاری مشخصی برای نحوه پاسخ دادن به سوالات وجود داشته باشد (مثلاً سنجش انگیزه‌های پیشرفت و یا مضامین پرخاشگری)، پایایی آزمون در حد رضایت‌بخشی خواهد بود.
طرفداران آزمون های تی ای تی و رورشاخ، تاکید می کنند که صرفا براساس پاسخ های آزمودنی به سوالات، نیاید انتظار پیش بینی دقیق و درست داشته باشیم. داستان های تعریف شده و پاسخ به لکه های مرکب، فقط زمانی معنی دارند که همراه با مواردی مثل تاریخچه خانوادگی، مشاهده رفتارهای فرد و نتیجه آزمونهای دیگر به عنوان تکمیل کننده اطلاعات مورد استفاده آزمایشگر قرار گیرند.
متخصصان حرفه ای در این زمینه، از نتایج آزمون های رورشاخ و تی ای تی برای تفسیر مقدماتی شخصیت فرد استفاده می کنند و در نهایت، با توجه به اطلاعات شخصی آزمودنی، نتیجه آزمون را قبول یا رد می کنند. این آزمون ها از این نظر قابل توجه هستند که می توانند سرنخ هایی از تعارض ها، افکار و امیال افراد به آزمایشگر بدهند تا با مورد توجه قرار دادن آنها، به نتایج بهتر و دقیق تری از شخصیت او دست پیدا کند.
توجه داشته باشید که این نوع از آزمون ها جنبه سرگرمی ندارند و به جز موارد درمانی نباید مورد استفاده قرار بگیرند. در ضمن دقت کنید که تفسیر این نوع آزمون ها باید توسط متخصصان بالینی و یا تحت نظر آنها، انجام شود.
برای دریافت مشاوره در زمینه آزمون های فرافکن می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسیهنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : آزمون های فرافکن | همه چیز درباره آزمون رورشاخ و اندریافت موضوع