افراد دارای ویژگی کمال گرایی برای خود اهدافی تعیین می‌کنند، سپس طوری رفتار می‌کنند که گویی رسیدن به این اهداف تمام دنیای آنها است. چنانچه به هدف خود نرسند، برایشان نپذیرفتی و غیر قابل بخشش می‌شود. استبداد بایدهایی که به زندگی خود اعمال می‌کنند زمینه ساز تبدیل کمال گرایی بهنجار به کمال گرایی نابهنجار می‌شود. تشدید ویژگی‌های کمال گرایی برای آنها در زندگی مشکلاتی در روابط میان فردی، شغل، تحصیل، ازدواج و... به وجود می‌آورد. اگر احساس می‌کنید فردی کمال گرا هستید، بهتر است از آن در مسیر مطلوب و درست استفاده کنید و از فواید آن بهره‌مند شوید. آگاهی از راه‌های غلبه بر کمال گرایینابهنجار به شما در این مسیر کمک می‌کند.
برای دریافت مشاوره در زمینه کمال گرایی و شخصیت کمال گرا می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
تلاش برای غلبه بر کمال گرایی، انگیزه اصلی انسان در جهت رشد و حرکت است. برتر بودن یعنی فراتر رفتن از آنچه اکنون هستید. برتری طلبی لزوماً به معنی کسب افتخار اجتماعی، تسلط یا رهبری در جامعه نیست. کمال گرایی آرمانی است که در ذهن انسان‌ها ایجاد می‌شود و آنها در صورتی می‌توانند زندگی کنند که به آرمان‌هایشان تحقق بخشند. اما همیشه این برتری طلبی از شیوه کارآمد خود تحقق نمی‌یابد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه برتری طلبی کلیک کنید.
نگاه کمال گرایانه افراد پیامدهایی را در ابعاد مختلف زندگی آنها در پی دارد. برخی ویژگی‌هایی که در اغلب کمال گرایان مشخص هستند عبارتند از:
در حقیقت کمال گرایان نابهنجار افرادی با عقاید محکم و ثابت هستند که انعطاف ناپذیری ویژگی بارز آنها است. تلاش برای کمال گرایی جنبه ذاتی انسان محسوب می‌شود، اما هنگامی که مرزها شکسته می‌شوند مفهوم کمال گرایی تغییر می‌کند و در واقع به به افکار و رفتارهای خود تخریب گرایانه‌ای تبدیل می‌شود که هدف آنها رسیدن به اهداف به شدت افراطی و غیر واقع گرایانه است و در بسیاری موارد بروز اختلال شخصیت در فرد را به همراه دارد. برای کسب اطلاعات در زمینه اختلالات شخصیت کلیک کنید.
کمال گرایان نابهنجار باید در هرکاری به حد کامل برسند و به بهترین گونه آن را انجام دهند وگرنه خشنود نخواهند شد. شخصیت کمال گرا باید به هیچ وجه در داوری اشتباه نکند یا اینکه شوهر یا زن ایده آل باشد و دیگران او را آدم بی عیب و نقص بپندارند. این گونه افراد تصادف و اتفاقاتی که آنها را به هیچ روی نمی‌توانند کنترل کنند باور ندارند. کمال گرایان اگر نتوانند به آرمان‌های خود ساخته و بسیار دشوار اخلاقی خود برسند، احساس تقصیر و اضطراب به آنها دست خواهد داد.
بسیاری از ویژگی‌های آنها مشابه با اختلال شخصیت وسواسی جبری است و بسیاری از افراد کمال گرا به این اختلال مبتلا هستند و بهترین بودن به نوعی وسواس برای آنها تبدیل می‌شود. این اختلال در دسته‌ی اختلالات شخصیت دسته C قرار می‌گیرد و پیامدهای سوءی را برای خود فرد و اطرافیانش به همراه دارد. فرد برای رسیدن به کمال دیگران را به انجام کارهایی که خودش می‌خواهد وادار می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلال شخصیت وسواسی جبری و اختلالات شخصیت دسته C کلیک کنید.
کمال گرایان سالم یا بهنجار رضایت زیادی از تلاش‌های شدید خود کسب می‌کنند، در عین حال به خودشان اجازه می‌دهند برای ناکامل بودن در برخی مواقع انعطاف پذیر باشند. در مقابل کمال گرایان نابهنجار نگرانی زیاد درباره ارتکاب اشتباهات و ترس از داوری ها منفی دیگران دارند. این افراد به هیچ عنوان شکست یا ضعف در امور را نمی‌پذیرند و همواره انرژی زیادی صرف انجام تمام یک کار می‌کنند. نگاه آنان نگاهی غیر واقع بینانه به امور است و به هیچ وجه انعطاف پذیری ندارند. آنها گاه برای بهترین بودن در کار خود دیگران را نیز به زحمت می‌اندازند.
یکی از ریشه‌های بارز کمال گرایی دوران کودکی است. این کودکان اغلب دارای والدین غیر تأییدگر هستند که علاقه شان به کودک بستگی به عملکرد کودک دارد. والدین کمال گرا بیش از اندازه انتقاد می کنند، سخت گیر هستند و معموماً کمتر از فرزندانشان پشتیبانی می کنند. عدم تایید و یا تایید مشروط والدین عامل بروز کمال گرایی در کودکان است. فرد کمال گرا به تلاش خود ادامه می دهد تا اینکه تأیید والدین را بدست آورد تفکر او این است که: «اگر من بیشتر تلاش کنم، اگر کمی بهتر انجام وظیفه نمایم و اگر کامل‌تر باشم والدینم مرا دوست خواهند داشت».
کمال گرایی خودمدار: این افراد افراطی موشکاف و انتقادگر هستند به گونه‌ای که نمی‌توانند اشتباهات یا شکست‌های خود را در جنبه‌های مختلف زندگی بپذیرند آنها با داشتن معیارهای بالای غیرواقعی، کوشش‌های اجباری و تفکر همه یا هیچ وضعیت بسیار دشواری را به خود تحمیل می‌کنند و اغلب روی اشتباهات گذشته تمرکز دارند.
کمال گرایی دیگرمدار: این بعد از کمال گرایی در برگیرنده انتظارات بالا برای عملکرد دیگران می‌باشد. مانند گرایش‌های کمال‌گرایانۀ والدین برای فرزندان که گاها با خشونت و سرزنش همراه است بیانگر همین نوع تمایل به داشتن انتظارات افراطی و ارزشیابی انتقادی از دیگران است.
کمال گرایی جامعه مدار: در این نوع کمال‌گرایی شخص به خود تحمیل می‌کند که باید توقعات و انتظاراتی را برآورده سازد تا مورد تأیید و پذیرش دیگران قرار گیرد.
نیاز به تایید: همه افراد مهم در زندگی من، باید مرا تایید کنند و دوستم بدارند.
انتظارات بیش از اندازه از خود: من باید در تمام زمینه‌ها کاملاً با کفایت و شایسته باشم در غیر اینصورت فرد بی ارزشی هستم.
مستعد سرزنش: اگر من یا دیگران بد و شرور هستیم باید تنبیه شویم.
درماندگی عاطفی: علت تمام ناخوشی‌ها و بدبختی‌های من و یا دیگران تابع شرایطی است که من کنترلی بر آنها ندارم.
نگرانی بیش از اندازه: حتی اگر رخداد چندان تهدید کننده یا خطرناک نباشد، من باید
نگران شوم.
پرهیز از مشکلات: فرار از مشکلات برایم آسانتر از درگیر شدن با آنها است.
وابستگی: من به شخصی قوی‌تر از خودم نیاز دارم تا بر او تکیه کنم.
درماندگی: تنها گذشته من است که تعیین کننده رفتارهای فعلی‌ام است و اگر چیزی در گذشته من تاثیر گذاشته، اثرش همیشه باقی خواهد بود.
همانطور که ذکر شد کمال گرایی همیشه نابهنجار و معیوب کننده نیست. اگر بر آن غلبه کنید می‌توانید از آن به عنوان یک ویژگی مؤثر در رسیدن به اهداف خود استفاده کنید. با خودشناسی و اطلاع از ویژگی‌های کمال گرایی، موقعیت‌هایی که باعث آسیب شما می‌شوند را بشناسید. سپس اهدافتان را مطابق با ویژگی‌های کمال گرایانه خود تطبیق دهید. برای مثال شخصیت کمالگرا احتمالا در یک کارخانه تولیدی در بخش کنترل کیفیت می‌تواند به شکل مؤثری فعالیت کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خودشناسی کلیک کنید.
شما می‌توانید با استفاده از تست‌های شخصیت شناسی نوع شخصیت و خصوصیات خود را بهتر بشناسید و برای غلبه بر کمال گرایی افراطی از مشاوره روانشناسی و روش‌های روان درمانی استفاده کنید. چرا که در بسیاری موارد وسواس کمال گرایی و بهترین بودن به تنهایی و توسط خود فرد قابل حل نیست.
افراد کمال گرا اغلب هدف‌های سخت و دست نیافتنی برای خود انتخاب می‌کنند به حدی که امید خود را برای محقق شدن آنها از دست می‌دهند. به جای این کار سعی کنید دیدگاه واقع‌گرایانه داشته‌باشید. چند هدف کلی برای زندگی و آینده خود انتخاب کنید و آنها را به اهداف کوچکتر تقسیم کنید. فکر کردن به اهداف کوچکتر و تلاش برای رسیدن به آنها مطمئنا آسانتر خواهد بود. موضوع دیگر این است که برخی کمال گرایان خواسته‌های دیگران و اهداف آنها را در اولویت قرار می‌دهند و سعی می‌کنند مطابق انتظارات آنان عمل کنند. به جای این کار رویاهای خود را دنبال کنید.
هر انسانی ممکن است بارها و بارها در زندگی خود اشتباه کند؛ اشتباهات بخش جدایی ناپذیر از زندگی هستند و مهم پذیرش و درس گرفتن از آنها است. این اشتباهات می‌توانند به تجربیات و درس‌هایی مفید برای شما تبدیل شوند و توانایی‌های زیادی به شما ببخشند. بنابراین خود را به خاطر آنها سرزنش نکنید و تلاش کنید تا بیشتری بهره را از آنها ببرید.
به احساسات درون خود توجه کنید و آنها را جدی بگیرید. زمانی که دچار اضطراب، غم و ترس می‌شوید به اهداف خود نگاه کنید. آیا انتظارتتان از خود بیش از حد نیست؟ احساساتتان به شما می‌گویند که احتمال خیلی به خود سخت می‌گیرید. افکار و احساسات شما بر روحیه و عملکردتان تأثیر می‌گذارد؛ پس در وهله‌ی اول لازم است روحیه بالا و افکار مثبتی داشته‌باشید. از جملات مثبت برای توصیف خود استفاده کنید و اعتماد به نفستان را بالا ببرید.
کمال گرایان اغلب بر روی جزئیات بیش از حد وقت می‌گذارند و تمرکز می‌کنند و به کلیات اهمیت نمی‌دهند. برای مثال ممکن است خود را به خاطر خوردن یک وعده دسر، در حالی که رژیم هستند سرزنش کنند و این موضوع را فراموش کنند که به مدت یک ماه بر رژیم غذایی خود وفادار مانده‌اند. دست از سرزنش خود بردارید و کلیات موضوعات را نیز در نظر بگیرید.
افراد کمال گرا قوانین سختی برای خود دارند؛ اغلب چنین جملاتی به کار می‌برند: «من نباید هیچ اشتباهی کنم، همه بدون استثنا باید مرا دوست داشته‌باشند، خانه نباید ذره‌ای نامرتب باشد، من باید سر کارم بهترین باشم و...» هر چند این استانداردها خوب به نظر می‌رسند اما باید انعطاف پذیر باشند نه غیر واقعی و آزار دهنده. قوانین سخت زندگیتان را تغییر دهید. از یک قانون کوچک استفاده کنید و بعد انعطاف‌پذیری خود را گسترش دهید. برای مثال ممکن است برای خود قانونی گذاشته باشید مبنی بر این که تا ایده‌ی جالبی به ذهنتان نرسیده آن را در محل کار و جلسات کاری مطرح نمی‌کنید. این قانون شخصی باعث می‌شود همیشه در جلسات ساکت به نظر برسید و هیچ ایده‌ای نداشته‌باشید. قانون خود را تغییر دهید. لازم نیست تمام ایده‌ها بی‌عیب و نقص باشند؛ هدف دادن ایده‌های اولیه و بحث بر روی خوب بودن یا نبودن آنها است.
برای دریافت مشاوره در زمینه کمال گرایی و شخصیت کمال گرا می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : غلبه بر کمال گرایی | درمان عملی کمال گرایی با جدیدترین روش ها