عقده ادیپ به دوره‌ای از رشد طبیعی کودک اطلاق می‌شود که در آن، همزمان با کنجکاوی نسبت به اندام‌های جنسی‌اش، برانگیختگی جنسی نسبت به والد غیر همجنس نیز پدیدار می‌شود. این مسئله پس از مدتی در کودکان برطرف می‌شود و کودک به مرور زمان میل و اشتیاق جنسی خود به مادر را به شکل سازگارانه‌ای سرکوب کرده و به زنان دیگر معطوف می‌کند اما در تعدادی دیگر همچنان باقی می‌ماند و در صورت حل نشدن مشکلات فراوانی را به وجود می‌آورد. عقده ادیپ منجر به بروز حس رقابت در کودک پسر می‌شود و در تغییر رفتارهای او نقش دارد. بنابراین بهتر است والدین در این زمینه آگاهی‌های خود را بالا ببرند.
برای دریافت مشاوره در زمینه عقده ادیپ می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
عقده ادیپ اصطلاحی است که اولین بار فروید آن را مطرح کرد. به طور کلی عقده ادیپ یکی از حالاتی است که به شکل طبیعی در فرآیند رشد به وجود می‌آید. کودک در مرحله ادیپال رشد، نسبت به والد غیر هم جنس خود، کشش جنسی پیدا می‌کند و با والد هم جنس خود، بر سر مالکیت او، به رقابت می‌پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه علل و ریشه‌ی عقده ها کلیک کنید.
در مراحل رشد جنسی، کودکان در حدود 3 سالگی وارد دوره آلتی می‌شوند. در این دوره کودکان علاقه زیادی به قسمت تناسلی بدنشان نشان می‌دهند. رفتارهای دستکاری آلت تناسلی و خودارضایی هم در این دوران ظهور پیدا می‌کند. معمولا کودکان به بازی‌های کاوشی می‌پردازند و در مورد تفاوت‌های دختران و پسران کنجکاو می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خودارضایی کلیک کنید.
عقده ادیپ ابتدا در مورد پسران مطرح شد. فروید توضیح داد پسربچه سه ساله شروع به خیال‌پردازی در مورد مادر خود می‌کند و تمایلات جنسی خود را به نخستین فرد محبوبش که مادر می‌باشد، ابراز می‌کند. ممکن است خیالاتی راجع به ازدواج کردن با مادر خود داشته باشد یا در عمل به مادرش خیلی نزدیک شود، او را ببوسد یا لمس کند. در این بین کودک مانعی برای وصال خود می‌یابد، که پدرش می‌باشد. در نتیجه احساس خصومت و دشمنی با پدر را پرورش می‌دهد. کودک می‌بیند که پدرش هر وقت بخواهد می‌تواند درکنار مادر باشد، او را ببوسد یا در آغوش بکشد، شب‌ها درکنار مادر می‌خوابد. در نتیجه کودک شروع به رقابت با پدر می‌کند. در موارد شدید حتی امکان بروز افسردگی در کودک وجود دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه افسردگی کلیک کنید.
حل شدن عقده ادیپ از آن جایی شروع می‌شود که کودک می‌فهمد نمی‌تواند بر پدرش غلبه کند و پدرش رقیب قدری برای او است. بنابراین کودک متوجه می‌شود که نمی‌تواند پدر را از سر راه بردارد و نسبت به او احساس ترس می‌کند. پسربچه می‌ترسد که پدرش آلت تناسلی او را قطع کند، در نتیجه ترس از اختگی در کودک شروع می‌شود. پسربچه به خاطر ترس از اختگی، به جای رقابت با پدر، سعی در تقلید از پدر می‌کند، ادای او را در می‌آورد و از اینکه شبیه پدر رفتار کند لذت می‌برد.
در عین حال به زبان عامیانه او شروع به پرورش وجدان می‌کند. کودک سیستم اخلاقی پدر را درونی کرده و از قوانین پدر پیروی می‌کند. در واقع پیروی کردن از پدر باعث می‌شود کودک احساسات مرتبط با زنای با محارم را از حیطه آگاهی اش براند و به سمت مراحل بعدی رشد پیشروی کند. البته کودک در عین اینکه احساس خصومت به پدر دارد، احساس محبت و نیاز به پدر هم می‌کند. یعنی در یک تعارض گیر می‌افتد. بنابراین با استفاده از همانند سازی و مکانیزم‌های دیگر سعی در حل مسئله می‌کند. معمولا حل شدن ادیپ تا 6 سالگی به طول می‌انجامد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه رابطه با محارم کلیک کنید.
ادیپ در دختران تقریبا به همان منوالی است که در پسران دیده می‌شود. فروید نام آن را الکترا نهاد. فروید در نظریه روانکاوی خود ذکر می‌کند که دختر بچه در ابتدا و از بدو تولد مانند پسر به مادرش محبت و عشق می‌وزد اما به مرور این عشق را به پدر خود معطوف می‌کند و مادر را رقیب خود می‌داند. در عقده الکترا دختر نسبت به پدر میل جنسی پیدا می‌کند اما در نهایت میل جنسی خود را سرکوب کرده و در بزرگسالی به سمت مردان دیگر گرایش پیدا می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم در این زمینه مقاله میل جنسی را مطالعه کنید.
عقد ادیپ مثبت: عقده ادیپ مثبت به گرایش جنسی ناهشیارانه کودک به والد غیر همجنس گفته می‌شود که در ادامه آن رقابت با والد هم جنس پیش می‌آید و در نهایت کودک به سازگاری می‌رسد.
عقده ادیپ منفی: عقده ادیپ منفی به گرایش جنسی ناهشیارانه کودک به والد هم جنس و رقابت با والد غیر همجنس اشاره دارد. این عقده در صورتی که در دوران کودکی حل نشده باقی بماند با مشکلاتی در بزرگسالی همراه است و می‌تواند از علل همجنسگرایی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه همجنس گرایی کلیک کنید.
اگر کودک نهایتا با والد همجنس همانند سازی نکند، عقده ادیپ وی حل نمی‌شود. در صورتی که عقده ادیپ در کودک حل نشود و یا فرد در دوره‌ی گذر از بلوغ دچار بحران شود، بقایای نفسانی او وارد بزرگسالی می‌شود و ممکن است همچنان در نوجوانی و بزرگسالی به والد غیر همجنس خود میل داشته‌باشد. نبود پدر به هر دلیلی در زندگی کودک می‌تواند در بروز این مشکل نقش داشته‌باشد چرا که پسر رقیب و مانعی برای خود نمی‌بیند و میل خود به مادر را پرورش می‌دهد. در این شرایط آگاهی والدین از تربیت جنسی کودک از اهمیت بالایی برخوردار است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تربیت جنسی کلیک کنید.
حل نشدن عقده ادیپ می‌تواند منجر به ایجاد اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی، پدوفیلیا (اختلال میل جنسی به کودکان) و همجنس گرایی شود. البته این مشکل بسیار نادر بوده و تقریبا تمامی کودکان این مرحله را با موفقیت پشت سر می‌گذارند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات روانی و پدوفیلیا کلیک کنید.
لازم است والدین جهت جلوگیری از بروز مشکلات جنسی در کودکان و همچنین جلوگیری از ادامه یافتن این مشکلات در بزرگسالی برای تربیت جنسی آن‌ها وقت بگذارند و از محدود کردن یا افراط در دادن اطلاعات جنسی به کودکان خودداری کنند. بسیاری از والدین نحوه‌ی برقراری ارتباط سازگارانه با فرزند خود را نمی‌دانند. شرکت در جلسات مشاوره کودک به شما کمک می‌کند تا بهترین روش‌های تربیتی را برای فرزندان خود به کار بگیرید و از بروز و یا تشدید مشکلات و اختلالات در آن‌ها جلوگیری کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه عقده ادیپ می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.