کودکان در سالهای اولیه زندگی خود احتمال دارد که به مشکلات گوناگونی مبتلا شوند که عفونت ادراری یکی از آنهاست. در واقع عفونت ادراری کودکان یک عفونت باکتریایی است که بیشتر در دختران رخ میدهد و بر بخشهای مختلف دستگاه ادراری میتواند اثر بگذارد. توجه داشته باشید کودکان پسر که ختنه نشدهاند نیز ابتلای بیشتری نسبت به سایر پسر بچهها دارند. علائم عفونت دستگاه ادراری کودکان معمولا خود را با تب، استفراغ، بهانهگیری و یا غذا نخوردن نشان میدهد. با رعایت نکاتی بهداشتی مانند تعویض مکرر پوشک، شستشوی صحیح و افزایش دفعات شیردهی میتوانید از بسیاری مشکلات جلوگیری کنید. در ادامه به توضیحات بیشتری خواهیم پرداخت پس همراه ما باشید.
عفونت ادراری یک عفونت باکتریایی است که ممکن است به طور مکرر بر بخشهای مختلفی از دستگاه ادراری اثر بگذارد و حالت عود کننده داشته باشد. شیوع و گسترش عفونت ادراری در میان کودکان دختر بسیار بیشتر از پسران است. این مشکل حتی میتواند قسمتی از کلیه را نیز تخریب کند در نتیجه باید توجه خاصی به کودک خود داشته باشید و تمام علائم او را زیر نظر بگیرید.
برای آگاهی بیشتر در زمینه نشانههای سلامت نوزاد کلیک کنید.
علائم و نشانههای کودکانی که مبتلا به عفونت دستگاه ادراری هستند بسیار مبهم است چه بسا که در کودکان کوچکتر نیز قابل تشخیص نبوده و والدین دیرتر متوجه این مشکل در کودک خود شوند. با این حال علائم زیر میتواند نشان دهنده مشکلات عفونت ادراری کودکان باشد.
_ اسهال و استفراغ مکرر
_ درجه حرارت بالای بدن
_ کج خلقی
_ خستگی و کمبود انرژی
_ تغذیه ضعیف و عدم وزن گیری
_ سوزش ادرار یا بیقراری در حین ادرار کردن
_ درد در ناحیه زیر ناف و درد شکم
_ تغییر رنگ ادرار و یا خون در ادرار
_ بوی بد ادرار از علل عفونت ادراری کودکان
_ زردی پوست و سفیدی چشم در کودکان بسیار خردسال
کودکانی که والدین یا اقوام درجه یک آنها سابقه عفونت ادراری داشته باشند بیشتر از کودکانی که والدینشان با این مشکل روبهرو نبودهاند در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند.
یکی دیگر ازعلل ععفونت ادراری کودکان، میتوان به نگه داشتن ادرار اشاره داشت که لازم به ذکر است این مشکل در بین کودکانی که به بیش فعالی و یا کمبود توجه مبتلا هستند بسیار رایجتراز کودکان دیگر است.
در این حالت عفونت ادراری از مثانه به حالب و کلیهها راه یافته و بسیار خطرناک میباشد چرا که ممکن است مشکل جدی بر کلیهها وارد کند و باید کودک زیر نظر مستقیم پزشک قرار بگیرد. در این مواقع درمان توسط دارو و در موارد نادر جراحی صورت میگیرد.
با متورم شدن بخشی از روده بزرگ به مثانه فشار وارد میشود و باعث جلوگیری از تخلیه آن به طور معمول میگردد.
بروز عفونت ویروسی و قارچی مثانه از جمله دلایل کمتر شایع شده در بین بیماران مبتلا به عفونت ادراری است که به ندرت اتفاق افتاده و معمولاً در کودکانی با مشکل سیستم ایمنی رخ میدهد.
اگر کودک خردسال شما از شیر مادر تغذیه میکند، در صورت مشاهده هرگونه علائم ذکر شده به شیردهی ادامه دهید چرا که شیر مادر میتواند کودک را در برابر هرگونه عفونت و همچنین عفونت ادراری محافظت کند.
با مصرف کردن هرچه بیشتر مایعات، میزان دفعات ادرار کردن کودک شما نیز بیشتر خواهد شد. این عمل دستگاه ادراری را تخلیه خواهد کرد. لازم به ذکر است که نوشیدن مایعات از یبوست که یکی دیگر از دلایل مبتلا شدن کودک به عفونت ادراری است جلوگیری میکند.
شستشوی شیرخواران دختر به دلیل احتمال بالاتر ابتلا به عفونت ادراری از اهمیت بالایی برخوردار است. اندام تناسلی دختران در فاصله نزدیک به مقعد قرار دارد و در صورت اشتباه در شستشو کودک خیلی راحت و سریع مستعد عفونت ادراری میشود. بعد از هر بار تعویض پوشک، به خصوص بعد از دفع مدفوع باید با آب و صابون که ترجیحاً عطری نباشد کودک را بشویید که طریقه صحیح شستن آنها از جلو به عقب است. با این کار میتوانید باکتریهای این ناحیه را به حداقل برسانید. این نوع شستشو را در هر سنی برای دختران رعایت کنید و بعد از بزرگ شدن نیز به آنها آموزش بدهید و همچنین به آنها یاد دهید که از لباسهای زیر تنگ و غیر نخی استفاده نکنند.
همزمان با آموزش صحیح دستشویی رفتن به کودک خود رعایت بهداشت را نیز به آنها آموزش دهید و با تشویق کردن او به دستشویی رفتن و نگه نداشتن ادرار در مثانه از پیامدهای عفونت ادراری در آنها جلوگیری کنید. به طور مثال برای تشویق میتوانید بعد از هر بار به توالت رفتن آنها جایزهای کوچک یا خوراکی دلخواه او را تهیه کنید.
برای اطلاع درباره آموزش دستشویی رفتن به کودک کلیک کنید.
برای جلوگیری از عفونت ادراری کودکان خردسال مرتباً باید پوشک آنها را عوض کنید چراکه تعویض نکردن به موقع منجر به رشد باکتریهایی میشود که مسبب عفونت ادراری آنها خواهد شد.
در موارد ذکر شده باید برای درمان هرچه سریعتر به پزشک مراجعه شود.
_ ادرار خونی و یا تغییر رنگ دادن ادرار که نشان از راه یافتن عفونت به خون دارد.
_ افزایش درد در قسمتهای شکم و زیر ناف
_ تب بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد که نشان میدهد عفونت در کلیهها وجود دارد.
_ استفراغ بیش از حد که باعث میشود کودک آب بدن خود را از دست داده و قادر به خوردن داروها از طریق دهان نباشد.
_ نوزادان کمتر از شش ماه و کودکان مبتلا به عفونتهای حاد مجاری ادرار حتما باید در بیمارستان بستری شوند.
برای درمان عفونت ادراری کودکان آنتی بیوتیک تجویز میشود که لازم است کودک میزان دوز و دوره مصرف را به صورت کامل بگذراند چراکه ممکن است باکتریهایی که باعث به وجود آمدن عفونت ادراری شدهاند به طور کامل از بین نرفته باشد و عفونت دوباره به همان روال قبل بازگردد. در مواردی نیز مشاهده شده است که کودک از قبل نیز بیشتر بیمار شده و آسیبهای غیر قابل جبرانی به کلیههای او وارد شده است. اگر کودک شما بیمار است و آب بدن خود را از دست داده لازم است که به بیمارستان و مراکز درمانی انتقال داده شود تا ازطریق سرم، داروی مورد نظر را دریافت کند.
اگر کودک در مجاری ادرار خود انسدادی دارد که با دارو مشکل آن حل نمیشود ممکن است به عمل جراحی برای درمان نیاز داشته باشد. در برخی موارد نیز برای درمان ریفلاکس ادراری جراحی مورد استفاده است. اگرچه بسیاری از کودکان تا قبل از ۶ سالگی این عارضه را پشت سر میگذارند و بهبود پیدا میکنند اما در طول این فاصله پزشک برای آنها آنتی بیوتیک با دوزهای پایین تجویز میکند چرا که ممکن است در طول این مدت به کلیهها آسیب وارد شود.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه عفونت ادراری کودکان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: عفونت ادراری کودکان | علل، علائم و درمان عفونت ادراری کودکان