دارو درمانی روانی | مزایای دارودرمانی در مقایسه با درمان‌های غیردارویی

دارو درمانی روانی یکی از روش‌های رایج برای درمان بسیاری از اختلالات روانی است. اما خطر وابستگی و عوارض داروها دغدغه بسیاری از کسانی است که جهت درمان ناراحتی‌های روانی به روانپزشک مراجعه می‌کنند. با تشخیص و مصرف طبق دستور پزشک این خطر کم خواهد شد. در کل اختلالات روانی دارای سه جنبه جسمی، روانی و اجتماعی هستند که دارو درمانی روی جنبه جسمانی و روان درمانی بر جنبه‌های روانی و اجتماعی تمرکز می‌کنند. آگاهی از تمام ابعاد دارو درمانی روانی در مورد بیماری‌هایی که بیشترین تجویز دارو را دارند به همراه مزایا و معایب و روش‌های جایگزین مصرف دارو، به شما کمک می‌کند تا در انتخاب روش‌های درمانی مناسب، بهتر عمل کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات روانی کلیک کنید.

منبع:  دارو درمانی روانی | مزایای دارودرمانی در مقایسه با درمان‌های غیردارویی

  

دسته بندی داروهای روانپزشکی

داروهای روانپزشکی عمدتا در 6 دسته طبقه بندی می‌شوند. البته این دسته بندی به دلیل همپوشانی دارو‌ها و بیماری‌های مختلف، تقریبا منسوخ شده است. اما هنوز هم در بین پزشکان از این دسته بندی در دارو درمانی روانی استفاده می‌شود.

1. دارو‌های ضد اضطراب

این دسته از دارو برای درمان انواع اختلالات اضطرابی مورد استفاده قرار می‌گیرند و باعث کاهش تنش و ایجاد احساس آرامش می‌شوند. شناخته شده‌ترین داروهای این دسته بنزودیازپین‌ها هستند. دیازپام، کلردیازپوکساید و آلپرازولام از معروف‌ترین داروهای ضد اضطرابی هستند که با تأثیر بر انتقال دهنده‌های عصبی به کاهش استرس و اضطرب کمک می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دارو‌های ضد اضطراب کلیک کنید.

2. دارو درمانی روانی | دارو‌های ضد روان پریشی

این داروها اغلب برای درمان اختلالات طیف اسکیزوفرنی تجویز می‌شوند و تأثیر عمده‌ی آن‌ها بر کاهش علائمی همچون توهم و هذیان است. داروهای ضد روان پریشی خاصیت آرام‌بخشی زیادی دارند و از جمله آن‌ها می‌توان به کلروپرومازین، تیوریدازین، فلوفنازین و هالوپریدول اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دارو‌های ضد روان پریشی کلیک کنید.

3. دارو‌های محرک

داروهای محرک مانند آمفتامین‌ها موادی هستند که منجر به افزایش هوشیاری، رفع خستگی و فعالیت زیاد می‌شوند و اغلب با نام‌های متدرین، دکسدرین و بنزدرین در دسترس هستند. این دسته از داروها اغلب جهت تغییر خلق و خو، افزایش اعتماد به نفس و بیدار ماندن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

4. دارو درمانی روانی | داروهای تثبیت کننده خلق

داروهای تثبیت کننده خلق بیشتر در درمان اختلال دوقطبی و کاهش علائم دوره‌های شیدایی و افسردگی تجویز می‌شوند. لیتیم، کاربامازپین و والپروات سدیم از اصلی‌ترین داروهای تثبیت کننده خلق به حساب می‌آیند.

5. داروهای ضد افسردگی

این دسته از داروها علاوه بر درمان انواع اختلالات افسردگی، در درمان اختلالات خوردن و کنترل تکانه نیز کاربرد دارند و خود به دسته‌های مختلفی از جمله داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای، داروهای مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین و مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز تقسیم می‌شوند. برخی از انواع داروهای ضد افسردگی شامل آمی تریپتیلین، ترانیل سیپرومین، فلوکستین و پاروکستین می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه داروهای ضد افسردگی کلیک کنید.

6. آرامبخش‌ها

قرص‌های آرامش‌بخش در مبحث دارو درمانی روانی جهت رفع اضطراب و استرس و درمان مشکلات خواب تجویز می‌شوند. این داروها فعالیت مغز را کاهش داده و از این طریق به خواب سریع کمک می‌کنند اما متاسفانه وابستگی جسمانی ایجاد کرده و در طولانی مدت منجر به بروز اعتیاد دارویی می‌شوند. داروهای آرامش‌بخش به سه دسته‌ی بنزودیازپین‌ها، باربیتورات‌ها و دیگر داروهای متفرقه تقسیم می‌شوند.

چه کسی صلاحیت تجویز دارو‌های روانپزشکی را دارد؟

تنها کسانی که می‌توانند دارو‌های اعصاب و روان را تجویز یا توصیه کنند روانشناسان، روان پزشکان و متخصصین اعصاب و روان هستند. البته روانشناسان اجازه تجویز ندارند اما آن‌ها می‌توانند تشخیص دهند برای درمان نیاز به دارو وجود دارد یا نه. مراحل مصرف دارو به این شکل است که شما ابتدا توسط یک روانشناس، مصاحبه و درمان می‌شوید؛ در صورتی که رواندرمانی کافی نبود، روانشناس شما را به متخصصین روانپزشکی ارجاع و بر اساس پرونده شما، تجویز صورت می‌گیرد.

نکته: سعی کنید قبل از مصرف هر گونه دارو، با روانشناس صحبت کنید و رواندرمانی را در کنار دارو درمانی روانی ادامه دهید. در این زمینه می‌توانید از مشاوره تلفنی فردی کمک بگیرید.

چه زمانی باید دارو درمانی روانی انجام شود؟

زمانی که رواندرمانی برای شما ثمر بخش نباشد، اختلال شما شدید باشد یا همزمان به رواندرمانی و دارو درمانی نیاز داشته باشد، دارو تجویز خواهد شد. باید بپذیرید که بعضی از اختلالات بدون وجود دارو به طور کامل درمان نمی‌شود یا کنترل علائم آن بسیار سخت است. زمانی که استفاده از دارو لازم باشد، مقاومت در مصرف آن، باعث عدم موفقیت درمان و تشدید مشکلات می‌شود.

مزایای رواندرمانی نسبت به دارو درمانی روانی

دارو درمانی روانی و روان درمانی در کنار مناقشاتی که با هم دارند، همیشه باهم تعامل داشته و تکمیل کننده همدیگر هستند. در جدول زیر مزایا و معایب هر دور روش بیان شده است، متخصصان با اشراف بر این موارد بهترین درمان را توصیه می‌کنند. علم روانشناسی با در نظر گرفتن مزایا و معایب داروها بهترین درمان را تجویز می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه روانشناسی کلیک کنید.

دارودرمانی روانی		روان درمانی
معایب	مزایا	معایب	مزایا
احتمال بازگشت بیماری در صورت ترک دارو	هزینه پایین‌تر دارو درمانی نسبت به روان درمانی	هزینه بالاتر از دارو درمانی به دلیل عدم پوشش بیمه‌های رسمی کشور	تمرکز به روی مشکل، توجه روانشناس به ابعاد زندگی فرد
اثر کوتاه مدت	اثر فوری	زمان بر بودن	اثر طولانی مدت و پایدار
حل نشدن ریشه‌ای مشکلات	عدم نیاز به مراجعه دائم به پزشک یا روانشناس		افزایش اعتماد به نفس و ارتباط دائم با یک درمانگر حامی و شنونده
وابستگی به دارو و کاهش اعتماد به نفس	تحت پوشش بودن توسط بیمه‌ها		عدم امکان وابستگی به دارو و یادگیری مهارت‌های خاص برای برطرف کردن مشکل

نکات ضروری و مهم درباره دارو درمانی روانی که باید بدانید

برخی نکات مهمی که لازم است درباره دارو‌های روانپزشکی بدانید در ادامه آورده شده است و توجه شما به آن ضروری است.

1- نحوه اثر بیماری‌های روانی بر بدن هر کس متفاوت است. به تناسب آن، اثر داروها نیز برای هرکس متفاوت است. بنابراین هرگز سر خود این دارو‌ها را مصرف نکنید، به دیگران توصیه نکنید، بدون هماهنگی با پزشک میزان مصرف خود را تغییر ندهید و به هیچ عنوان مصرف دارو را به صورت ناگهانی قطع نکنید. امکان اوردوز و مرگ وجود دارد، از دسترس کودکان و افرادی که عدم کنترل دارند دور نگه داشته شود.

2- به دلیل حساسیت این گونه دارو‌ها و دارو درمانی روانی ، باید نسبت به عوارض و حساسیت‌های بدن خود آگاه باشید.

3- مشکلات و اختلالات دیگران را مسخره نکنید. نحوه اثر اختلالات روانی با بیماری‌های جسمی متفاوت است و ممکن است رفتار نامناسب یک فرد، ناشی از بیماری باشد.

4- به بیماری‌ها و اختلالات روحی و روانی خود و دیگران احترام بگذارید. بیماری‌های روحی جدی‌تر از بیماری‌های جسمانی است. نحوه برخورد شما با آن‌ها نباید متفاوت باشد.

5- برای درمان اختلالات روانپزشکی، نگران نگاه و قضاوت دیگران نباشید. شما یک بار زندگی می‌کنید و آرامش و سلامت شما از همه چیز مهم‌تر است.

6- تمام اختلالات روانی درمان‌های مخصوص به خود را دارند. از ارتباط با جادو، فال، درمان‌های گیاهی نامعلوم و افراد غیر متخصص بپرهیزید.

برای دریافت مشاوره در زمینه دارو درمانی اختلالات روانی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

منبع:  دارو درمانی روانی | مزایای دارودرمانی در مقایسه با درمان‌های غیردارویی