مشاوره روانشناسی و روان درمانی
مشاوره روانشناسی و روان درمانیمشاوره روانشناسی و روان درمانی
مشاوره روانشناسی و روان درمانیکنجکاوی جنسی کودکان | توجه کودک به دستگاه تناسلی
کنجکاوی جنسی کودکان به شرایطی گفته می‌شود که بچه‌ها نسبت به اندام تناسلی خود آگاه می‌شوند، در مورد آن سؤال می‌پرسند و نسبت به تفاوت بین دستگاه تناسلی مردانه و زنانه نیز کنجکاو می‌شوند. اگر والدین بتوانند در این برهه از رشد روانی-جنسی به فرزند خود کمک کنند و واکنش‌های تند و افراطی نشان ندهند، کودک با سازگاری هرچه بیشتر از این مرحله عبور خواهد کرد. در عوض کودکانی که جواب سؤال‌های خود را نمی‌یابند و یا به خاطر آن‌ها مورد سرزنش و تنبیه قرار می‌گیرند بیش از سایرین در این مرحله از زندگی خود تثبیت می‌شوند و همچنین با افزایش آسیب‌پذیری روانی روبه‌رو هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کنجکاوی جنسی کودکان و بهترین روش برخورد در برابر آن‌ها تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
منبع: کنجکاوی جنسی کودکان | توجه کودک به دستگاه تناسلی
کنجکاوی جنسی کودکان از منظر نظریه رشد روانی-جنسی فروید
زیگموند فروید نظریه پرداز و پدر علم روانشناسی در تئوری خود مراحلی را از نظر رشد روانی و جنسی مطرح کرد. او در پی بررسی‌های خود متوجه شد که انرژی روانی کودک در هر دوره سنی بر یکی از مناطق بدنی متمرکز است. او بر این اساس روی هرکدام از مراحل خود نام خاصی نهاد.
برای مثال دوران نوزادی تمرکز اصلی کودک بر شیر خوردن و دریافت محبت و نوازش از جانب مادر است، در نتیجه فروید نام این دوره از زندگی را مرحله دهانی گذاشت. پس از آن تمرکز کودک و والدین بر کنترل ادرار و مدفوع یا همان از پوشک گرفتن است که تا 4 سالگی ادامه دارد، این مرحله در نظریه فروید مرحله مقعدی نام دارد. پس از این مرحله یعنی در حدود 4 یا 5 سالگی است که فرزند شما نسبت به اندام تناسلی خود آگاه می‌شود، دوست دارد آن را کشف کند و در مورد تفاوت اندام تناسلی خود با جنس مخالف نیز کنجکاوی نشان می‌دهد. ممکن است در این زمان رفتارهایی نظیر لمس آلت تناسلی در کودک یا کنجکاوی جنسی کودکان را در مورد مسائل جنسی مشاهده کنید.
چگونگی عبور کودک از مرحله آلتی
فروید معتقد است عبور از هر مرحله رشد روانی-جنسی مستلزم ارضای درست نیازهای آن برهه زمانی است. اگر پدر و مادرها به صورت بسیار زیاد یا بسیار کم به این نیازها پاسخ بدهند، فرد نمی‌تواند به درستی به مرحله بعدی رفته و از نظر روانی فرایند سالمی را تجربه کند. این مسئله در مورد کنجکاوی جنسی نیز صدق می‌کند. این مرحله که مرحله آلتی نام دارد اغلب تا 6 سالگی ادامه می‌یابد و نیازمند آگاهی و پختگی رفتاری کافی از جانب والدین است. اگر شما بتوانید به درستی به سؤالات فرزندتان پاسخ دهید او به طور خود به خود از تمرکز بر مسائل جنسی دست می‌کشد و به آرامی وارد دوران نهفتگی (دوران تحصیل) می‌شود.
اما واکنش‌های بسیار تند نظیر سرزنش کردن و دعوای کودک به خاطر این سؤال‌ها یا رفتارها و بالعکس نادیده گرفتن این رفتارها باعث می‌شود که کودک انرژی روانی مرتبط با دوره قبلی را با گذشت 6 سالگی نیز در درون خود احساس کند و در پی این مسئله، مشکلات متعددی را تجربه نماید. برای مثال برخی کودکان دچار مشغولیت ذهنی درباره مسائل جنسی می‌شوند و به همین خاطر اضطراب شدید، احساس گناه و هیجانات ناخوشایند دیگری از این قبیل را تجربه می‌کنند که می‌تواند خود را در قالب اختلالات رفتاری، اضطراب و افسردگی دوران کودکی نشان دهد.
برای شناخت بیشتر در زمینه تربیت جنسی کودکان کلیک کنید.
برخورد مناسب در برابر کنجکاوی جنسی کودکان
با وجود همه این توضیحات و تفاسیر، بسیاری از پدر و مادرها در عمل نمی‌دانند که باید دقیقاً چه واکنشی از خود نشان دهند و در موارد بسیاری از متخصصین در مورد نحوه پاسخگویی به سؤالات کودک سؤال می‌پرسند. برای اینکه بتوانید به بهترین شکل این مرحله از رشد فرزندتان را مدیریت نمایید توجه به موارد زیر می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
در برابر رفتارهای جنسی کودک هیجانات منفی خود را کنترل کنید
اگر رفتاری نظیر لمس آلت تناسلی را در فرزندتان دیدید، تلاش کنید تا واکنش تند و خشنی به او نشان ندهید. کودک شما در این سنین از معنای رفتار خود چیزی نمی‌داند و در مسیر کشف بدن خود طبیعتاً به اندام تناسلی نیز توجه نشان می‌دهد. در نتیجه در این شرایط آرامش خود را حفظ نمایید و در فضایی خصوصی و با آرامش به فرزندتان بگویید که اندام تناسلی یکی از مناطق ممنوعه بدن اوست، کسی نباید آن را ببیند، لمس کند و لمس کردن آن توسط خود او نیز زمانی که دیگران حضور دارند نباید انجام شود. هرگز در جمع و در حضور دیگران به او واکنش نشان ندهید. در این شرایط تنها کاری که باید بکنید پرت کردن حواس کودک با اسباب‌بازی‌ها یا هر چیز مورد علاقه فرزندتان است.
سؤالات و کنجکاوی های جنسی کودکان را نادیده نگیرید
هرگز سؤال‌های کودک در مورد مسائل جنسی را نادیده نگیرید. شاید شما فکر کنید که با جواب ندادن به سؤال کودک، او این مسئله را فراموش می‌کند اما تقریباً در اکثر موارد این‌گونه نیست و کودکان هنگامی که جواب پرسش‌هایشان را نمی‌گیرند بیشتر با آن مسئله اشتغال ذهنی پیدا می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد پاسخ به سوالات جنسی کودکان کلیک کنید.
به زبان ساده با کودک صحبت کنید
هنگامی که می‌خواهید به کودک در مورد مسائل جنسی آموزش بدهید بسیار اهمیت دارد که به زبان و متناسب با درک او صحبت کنید. گفتن جملات و قواعد مبهمی که فرزندتان درکی از چرایی آن‌ها ندارد نمی‌تواند کمکی به او بکند. در همین راستا پس از اینکه برای کودکتان مسائل جنسی را توضیح دادید می‌توانید از او بخواهید تا یک بار آن‌ها را برای شما تکرار کند تا ببینید آیا مفاهیم را به درستی دریافته است یا خیر.
هنگام کنجکاوی جنسی کودکان به آن‌ها اطلاعات بیش از حد ندهید
قبل از اینکه به سؤالات کودکتان در مورد آلت تناسلی یا سایر مسائل جنسی پاسخ دهید سعی کنید بفهمید که او دقیقاً به چه اطلاعاتی نیاز دارد و گفتن مسائل تا چه حدی کنجکاوی او را ارضا می‌کند. شما لازم نیست به طور پیچیده و بسیار کامل اطلاعاتی بیش از نیاز فرزندتان را به او ارائه کنید چراکه اگر مسائل مطرح شده بیش از حد و توان کودک برای هضم آن‌ها باشد خود می‌تواند به یک مشکل جدید تبدیل شود.
برای آشنایی بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
سؤالات متداول
- آیا واکنش نامناسب والدین به کنجکاوی جنسی کودکان می‌تواند در دراز مدت و بزرگسالی نیز بر فرزندان اثر بگذارد؟
بله. در مواردی که والدین به خاطر سؤال‌های جنسی کودک یا رفتارهای کنجکاوانه او اقدام به تنبیه‌های بسیار شدید می‌کنند ناخودآگاه ترس و اضطرابی شدید را حول محور مسائل جنسی به فرزندشان می‌کنند. این امر می‌تواند مشکلات مزمنی را ایجاد کند که حتی در بزرگسالی نیز با فرد باقی بماند. از جمله این مشکلات می‌توان به بروز وسواس‌های فکری آزاردهنده پیرامون مسائل جنسی، خودارضایی بیمارگون و بروز اختلالاتی در عملکرد جنسی در بزرگسالی اشاره کرد.
برای دریافت مشاوره در زمینه کنجکاوی جنسی کودکان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.