فشار خون پایین | علائم، علل و درمان فشار خون پایین

فشار خون پایین وضعیتی است که اگر به صورت مزمن باشد، سلامت افراد را به خطر می‌اندازد؛ چرا که در این وضعیت بدن قادر نخواهد بود اکسیژن لازم را تامین کند و عملکرد مغز و قلب مختل می‌شود؛ در نتیجه حس می‌کنید نفس کشیدن برایتان دشوار شده است و دچار سرگیجه می‌شوید. اما هر شخصی ممکن است در برهه‌ای از زمان دچار افت فشار خون شود، شنیدن یک خبر بد، تغییر حالت از نشسته یا خوابیده به وضعیت ایستاده، مدت زمانی بعد از غذا خوردن یا ایستادن طولانی، به طور موقت افت فشار خون ایجاد می‌کند. آگاهی از نشانه‌ها و علل ابتلا به فشار خون پایین جهت پیشگیری از آن و اقدامات درمانی ضروری است.

منبع: فشار خون پایین | علائم، علل و درمان فشار خون پایین

  

حد سالم فشار خون پایین

فشار خون مقدار نیرویی است که توسط خونی که قلب پمپاژ می‌کند به دیواره رگ‌ها وارد می‌شود. در حالت نرمال حداقل فشار خون 90_60 و حداکثر فشار خون 120_90 میلی متر جیوه است. اگر فشار خون اندازه گیری شده پایین‌تر از این اعداد باشد، نشان از وجود مشکل دارد؛ برای مثال اگر فشار خون شما 80/50 (یعنی 8 رو 5) باشد، دارای فشار خون پایین هستید. فشار خون پایین به دنبال افت و کاهش ناگهانی جریان خون به اندام‌های بدن رخ می‌دهد که منجر به بروز علائم شوک یعنی تنفس سریع، ضربان قلب سریع، رنگ پریدگی پوست و... در بدنتان می‌شود. بالاتر بودن فشار خون از حدود تعیین شده به معنای فشار خون بالا است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه فشار خون بالا کلیک کنید.

علائم و نشانه‌های فشار خون پایین

اگر فشار خون تان پایین است احتمال ابتلا به بیماری‌های کلیوی، سکته و بیماری قلبی کمتر می‌شود. فشار خون پایین به دلیل موقعیت‌های مختلف در هر فردی ممکن است بروز پیدا کند با این حال تداوم آن به دلیل کاهش اکسیژن رسانی به اندام‌ها با خطراتی همراه است. در ادامه به بررسی نشانه‌های فشار خون پایین می پردازیم:

1. تپش قلب و تنفس سریع

فشار خون پایین به دلیل کاهش جریان خون به سیستم‌های حیاتی بدن، باعث افزایش تپش قلب می‌شود. در واقع زمانی که خون کافی به قلب نرسد دچار انقباضات نامنظم می‌شود. قلب با افزایش ضربان، می‌خواهد این کمبود جریان خون و اکسیژن را جبران کند پس تنفس هایتان هم تند و سطحی می‌شود.

2. فشار خون پایین | ضعف و خستگی

کاهش جریان خون و اکسیژن در اندام‌های بدن به خصوص ماهیچه‌ها منجر به احساس ضعف، کمبود انرژی می‌شود پس زودتر از دیگران احساس خستگی می‌کنید.

3. درد قفسه سینه

درصورت ابتلا به فشار خون پایین، به احتمال زیاد درد قفسه سینه را تجربه می‌کنید چون جریان خون غنی از اکسیژن به سرخرگ‌های کرونری کاهش می‌یابد.

4. سرگیجه، تهوع، تاری دید و بیهوش شدن

زمانی که اکسیژن کافی دریافت نکنید، دچار سرگیجه می‌شوید و نمی‌توانید تعادل خود را حفظ کنید و حس می‌کنید بدنتان بیش از حد سنگین شده است و حالت تهوع و تاری دید نیز ایجاد می‌شود. در اثر کاهش فشار خود در مغز، حتی ممکن است بیهوش شوید.

5. کاهش تمرکز

مغز برای داشتن عملکرد مناسب به اکسیژن کافی نیاز دارد؛ پس فشار خون پایین باعث می‌شود نتوانید کارکرد معمول خود را داشته باشید چون توجه و تمرکزتان به شدت کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه بازدهی کلی شما در امور روزانه تحصیلی، کاری، ورزشی و ... افت شدیدی پیدا می‌کند.

6. سرد شدن بدن و رنگ پریدگی پوست

اگر بدون دلیل مشخص، به طور ناگهانی بدنتان سرد می‌شود و دچار تعریق می‌شوید و پوستتان دچار رنگ پریدگی می‌شود به احتمال زیاد به دلیل افت فشار خون است.

7. علائم پریشانی و افسردگی

همان طور که توضیح دادیم، فشار خون پایین با افت کارکرد مغز و توانمندی‌های شناختی و تمرکز همراه است. از آنجا که مغز نقش مهمی در تولید و ترشح هورمون‌های بدن ایفا می‌کند، به هم خوردن نظم هرمونی می‌تواند باعث بروز علائم پریشانی یا افسردگی در شما شود. البته به دنبال افت تحصیلی، کاری و عملکرد اجتماعی یک چرخه معیوب ایجاد می‌شود که باعث حفظ و تداوم علائم افسردگی می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان افسردگی کلیک کنید.

در پی درمان فشار خون پایین، افسردگی نیز بهبود می‌یابد؛ اما معمولا چون افسردگی تمام سبک زندگی فرد را تحت تاثیر قرار داده است حتی در صورت درمان عوامل جسمانی همچنان نیاز به دریافت کمک تخصصی برای درمان افسردگی وجود دارد. برای درمان علائم افسردگی می‌توانید از مشاوره تلفنی فردی کمک بگیرید.

دلایل افت فشار خون

فشار خون پایین به دلایل مختلفی مانند بارداری، از دست دادن آب بدن، مصرف الکل و مواد مخدر، افسردگی، کمبود ویتامین B12، کم خونی، کاهش قند خون و دیابت و... رخ می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مصرف الکل کلیک کنید. برخی دیگر از علل بروز افت فشار خون شامل موارد زیر است:

بارداری: در طول دوره بارداری ظرفیت سیستم گردش خون افزایش می‌یابد و به همین دلیل فشار خون افت می‌کند. پس از بارداری فشار خون مادر به حالت سابق و طبیعی خود بازمی‌گردد پس جای نگرانی وجود ندارد. برای کسب اطلاعات از فشار خون در بارداری کلیک کنید.

مشکلات قلبی: امکان دارد که برخی از بیماری‌های قلبی همچون نارسایی قلب، مشکلات دریچه قلب، برادی کاردی، حمله قلبی و غیره باعث ابتلا به فشار خون پایین بشوند.

اختلالات غدد درون ریز: برخی از بیماری‌های مربوط به غدد درون ریز احتمال ابتلا به فشارخون پایین را افزایش می‌دهند. از این موارد می‌توان به بیماری آدیسون، بیماری پاراتیروئید و قند خون پایین اشاره کرد.

کم آبی: در صورتی که آب بدن کم باشد احتمال بروز فشارخون پایین افزایش می‌‌یابد. ورزش بسیار شدید و مصرف داروهای ادرارآور از عوامل موثر در کم آبی بدن هستند. کم آبی با نشانه‌هایی همچون خستگی، ضعف، اسهال، استفراغ، ضعف و سرگیجه بروز پیدا می‌کند.

خونریزی شدید: در صورتی که بدن در اثر آسیب جدی، خون زیادی از دست دهد امکان ابتلا به فشار خون پایین به وجود می‌آید.

عفونت: در صورت ورود عفونت به جریان خون، شوک سپتیک ایجاد می‌شود که یک عارضه بسیار جدی افت فشار خون است.

واکنش آلرژیک: در اثر برخی از محرک‌ها همچون مصرف غذای خاص، مصرف دارو و نیش حشرات فرد دچار یک واکنش آلرژیک می‌شود که با عوارضی همچون خارش، تنگی نفس، کهیرو فشارخون پایین همراه است.

انواع فشار خون پایین

اغلب پزشکان با توجه به علل و یا سایرعوامل تاثیرگذار، فشار خون پایین را به چند دسته تقسیم می‌کنند. برخی از انواع فشار خون پایین به شرح زیر می‌باشند:

فشار خون وضعیتی

این فشار خون زمانی اتفاق می‌افتد که وضعیت خود را از حالت ایستاده، نشته یا درازکش به ناگهان تغییر ‌دهید. جاذبه باعث می‌شود که هنگام ایستادن خون در پاها جمع شود اما به طور معمول بدن با افزایش ضربان قلب و تنگ شدن رگ‌های خونی، جریان خون را به سمت مغز برمی‌گرداند. اما در مبتلایان به فشار خون وضعیتی، این مکانیسم جبران کننده از کار می‌افتد و فشار خون افت می‌کند.

در اثر افت فشارخون مشکلاتی همچون سرگیجه، تاری دید و بیهوشی اتفاق می‌افتد. افت فشار خون به دلایل مختلفی همچون کمبود آب بدن، استراحت طولانی مدت، بارداری، دیابت، مشکلات قلبی، سوختگی، گرمای بیش از حد، رگ‌های بزرگ واریس و برخی از بیماری‌های عصبی رخ می‌هد.

افت فشارخون بعد از خوردن غذا

این افت ناگهانی فشار خون بیشتر افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خون بعد از صرف غذا به دستگاه گوارش می‌رود. به طور معمول، بدن ضربان قلب را افزایش می‌دهد و رگ‌های خونی خاصی را محدود می‌کند تا به حفظ فشار خون طبیعی کمک کند. اما در بعضی از افراد این مکانیسم‌ها از بین می‌روند و منجر به سرگیجه و بیهوشی می‌شوند. فشار خون بعد از غذا به احتمال زیاد در افراد مبتلا به فشار خون بالا یا اختلالات سیستم عصبی اتونوم مانند بیماری پارکینسون تأثیر می‌گذارد. کاهش دوز داروهای فشار خون و خوردن وعده‌های غذایی کم کربوهیدرات به کاهش علائم کمک می‌‌کند.

فشار خون پایین از سیگنال‌های مغز معیوب

این اختلال که باعث افت فشار خون بعد از ایستادن برای مدت طولانی می‌شود، بیشتر در جوانان مشاهده شده است. به نظر می‌رسد که دلیل آن ناسازگاری بین قلب و مغز می‌باشد. از علائم این افت فشار می‌توان به تهوع، سرگیجه و بیهوشی اشاره کرد.

چطور از افت فشار خون پیشگیری کنیم؟

• نوشیدن مایعات به اندازه کافی
• ورزش متناسب با توانایی بدن، به منظور افزایش جریان خون در بدن
• مصرف وعده‌های غذایی کمتر و در دفعات بیشتر
• قرار دادن سر خود در سطح کمی بالاتر در موقع خوابیدن
• بلند نکردن اجسام خیلی سنگین
• خودداری از ایستادن‌های طولانی مدت
• مصرف آب لیمو، آب نمک، کشمش، چغندر، آب هویج، قهوه، ریشه شیرین بیان و...
  

درمان فشار خون پایین

_ اغلب برای درمان فشار خون پایین از قرص کلونیدین استفاده می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه قرص کلونیدین کلیک کنید.

_اگر دارویی خاصی مصرف می‌کنید باید به پزشک خود اطلاع دهید تا در صورت نیاز داروی دیگری جایگزین کند.

_اگر فشار خون پایین به دلیل از دست دادن آب بدن باشد، درمان به صورت تزریق خون و مایعات درون وریدی تحت نظر پزشک انجام می‌شود.

_در صورتی که عفونت عامل افت فشار خون باشد ممکن است آنتی بیوتیک‌هایی تجویز شود.

_آمبولی ریه و ترومبوز وریدی می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود که در این صورت درمان با استفاده از رقیق کننده‌ها هپارین یا وارفارین صورت می‌گیرد.

روش‌های خانگی در درمان فشارخون پایین

دریافت ویتامین: ویتامین‌هایی همچون E و B12 در درمان فشارخون پایین بسیار موثر هستند. مواد غذایی همچون بادام، اسفناج، تخم مرغ، شیر، پنیر و ماهی سرشار از این ویتامین‌ها هستند. حتی می‌توانید با مشورت و تجویز پزشک از مکمل‌های دارویی نیز مصرف کنید.

قهوه: مصرف روزانه دو فنجان قهوه به بهبود فشار خون پایین کمک می‌کند. قهوه، آب و شکر را باهم مخلوط کرده و بجوشانید و پس از کمی سرد شدن، قهوه را میل کنید.

چای سبز: مصرف چای سبز داغ به همراه عسل بسیار لذت بخش و مطبوع است و درعین حال در درمان فشار خون پایین تاثیر می‌گذارد. توصیه می‌شود که روزانه 2 تا 3 بار چای سبز بنوشید.

روغن رزماری: شما می‌توانید از روغن روزماری برای ماساژ بدن خود استفاده کنید. برای این منظور روزماری را با روغن زیتون و روغن نارگیل ترکیب کنید. اضافه کردن روزماری به آب حمام نیز بسیار تاثیر گذار است.

آب نمک: محلول آب و نمک را درست کنید و در صورتی که با افت ناگهانی فشارخون مواجه شدید آن را بنوشید.

جینسینگ: ترکیب جنسینگ، آب و عسل به درمان فشارخون پایین کمک می‌کند. شما می‌توانید این ترکیب را 2 تا 3 بار در روز میل کنید.

 

فشار خون پایین | نکته آخر

اگر افت فشار خون با علائمی مانند سردرد، سرفه‌های زیاد همراه با خلط، سوزش ادرار، تب، مدفوع با رنگ تیره، سو هاضمه و اسهال همراه باشد، بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید؛ چون بروز این علائم می‌تواند به دلیل وجود بیماری دیگری باشد که باعث تشدید اثر افت فشار خون شده است.

برای دریافت مشاوره در زمینه افت فشار خون می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

منبع: فشار خون پایین | علائم، علل و درمان فشار خون پایین