علل کم وزنی کودک چیست؟ علل کم وزنی نوزاد عوامل گوناگونی را شامل می‌شود. برخی کودکان و نوزادان لاغرتر از سایرین به نظر می‌رسند و ممکن است این تبدیل به دغدغه‌ای برای مادران و به طور کلی والدین آن‌ها شود. خیلی از والدین دوست دارند فرزندشان تپل باشد و این را نشانه‌ای از سلامت می‌دانند. کم وزنی کودکان علل متفاوتی دارد و لزوما همیشه به معنای دور بودن آن‌ها از سلامت نیست. شناسایی علت‌ها به شما کمک می‌کند تا درمان مناسب‌تری را برای فرزند خود انتخاب کنید. علل کم وزنی کودک و دلایل وزن نگرفتن آن‌ها در این مقاله بررسی می‌شود.
منبع: کم وزنی کودک
لاغر بودن ظاهری کودک در مقایسه با سایرین، لزوما به معنی کم بودن وزن او نمی‌باشد. برای تعیین کم بودن وزن کودک، محاسبات خاصی بر اساس منحنی‌های رشدی وجود دارد و اگر طبق منحنی رشدی، کودک افت واضح داشته باشد یا رشدش متوقف شده باشد، در آن صورت می‌توان گفت کودک مشکل وزن گیری دارد و باید به دنبال علل کم وزنی کودک بود. کودکی که با وزن 2.5 کیلوگرم به دنیا آمده باشد، طی 5 ماه اول به حدود وزن 5.4 کیلوگرم و طی سال اول به 10 کیلوگرم می‌رسد. ولی در سال‌های بعدی سرعت وزن گیری کودک به همین منوال نیست و این وزن گیری بسیار آهسته‌تر می‌شود. در این زمینه مطالعه مقاله وزن گیری نوزاد می‌تواند مفید باشد.
در بازه‌های زمانی گوناگون، علل کم وزنی متفاوت می‌باشد. کم وزنی نوزاد در زمان تولد و بلافاصله بعد از تولد را مورد بررسی قرار داده‌ایم:
برخی نوزادان از همان اول با وزن کم به دنیا می‌آیند. شرایط خاص پزشکی مادر، کمبود ویتامین‌ها، سوء تغذیه و خیلی از موارد دیگر منجر به تولد نوزاد با وزن کم می‌گردد. تولد چند قلویی هم می‌تواند منجر به وزن کم نوزادان شود. یعنی چندقلو‌ها عموما وزن کمتری دارند. علاوه بر این موارد علت این امر می‌تواند زایمان زود هنگام قبل از کامل شدن 9ماه و موانع درون رحم برای رشد مناسب نوزاد باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه زایمان زودرس کلیک کنید.
نوزادان معمولا بعد از تولد تا 10 درصد کاهش وزن دارند. این مسئله بسیار طبیعی است. یعنی ممکن است کودکی که با وزن 3 کیلوگرم به دنیا آمده است، بعد از تولد تا ده درصد از وزن خود یعنی 300 گرم را از دست بدهد، سپس شروع به وزن گیری بکند.
اگر کم وزنی توسط پزشک محرز شود، دلایل زیر می تواند وجود داشته باشد:
اولین علت، تغذیه کمکی نامناسب است. اگر کودک در سن 6 ماهگی به بعد قرار دارد و تغذیه کمکی دریافت می‌کند، ممکن است این تغذیه کمکی به قدر کافی مواد مغذی نداشته و یا دفعات تغذیه کم باشد. تغذیه کمکی معمولا 5 بار در روز لازم است. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله غذای کمکی را مطالعه کنید.
تعدد دفعات شیردهی به نوزاد باید مناسب باشد. معمولا هر دو ساعت یک بار مادر به کودک خود شیر می‌دهد و جریان هر بار شیر دادن باید حدود 20 دقیقه طول بکشد. اگر کودک حین شیر خوردن خسته شده و به خواب رفت باید او را بیدار کرد تا به شیرخوردن ادامه دهد. در هربار شیردهی 5 دقیقه اول شیر بیشتر حاوی قند می‌باشد و در دقیقه‌های بعد میزان چربی و پروتئین بیشتر می‌شود که به وزن گیری کمک می‌کنند. خواب نوزاد نیز از اهمیت خاصی برای رشد او برخوردار است. با این حال دفعات شیر دهی نیز باید رعایت شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خواب نوزاد کلیک کنید.
علل کم وزنی کودک، وجود بیماری‌هایی از قبیل عفونت‌ها، مشکلات تیروئید و دیگر اختلالات می‌باشد. در این صورت اگر مشاهده شود کودک وزن مناسب ندارد، به مادر برای تغذیه صحیح آموزش می‌دهند و پس از یک فرصت یک ماهه و اصلاح روش‌های تغذیه، کودک بررسی مجدد می‌شود.
مسائل بیولوژیکی یکی از علل کم وزنی کودک است. کودکانی که قدرت مکندگی کمی دارند یا شکاف لب یا کام دارند ممکن است در تغذیه دچار مشکل شوند و همین امر وزن آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. مشکلات گوارشی کودک از قبیل اسهال، رفلکس معده و ناتوانی در هضم شیر هم به کم وزنی کودک کمک می‌کنند. برای اطلاعات بیشتر در زمینه شکاف لب یا لب شکری کلیک کنید.
برخی از کودکان هم علی‌رغم سالم بودن همه آزمایشاتشان، وزن گیری خوبی ندارند. در این موارد ممکن است پزشک به «سیستیک فیبروز» مشکوک شود. از این کودکان تست عرق گرفته می‌شود تا مشخص شود عرق بدنشان شور است یا خیر. این کودکان نیاز به مراقبت‌های بیشتر خواهند داشت.
یکی از علل کم وزنی کودک ممکن است قبل از تغذیه کودک با غذای کمکی یا اصلی به او شیر یا آب یا به طور کلی مایعات بدهید. این روش باعث می‌شود کودک اشتهایش برای خوردن غذای اصلی کم شود. پس توصیه می‌شود که در فواصل زمانی مناسب اقدام به دادن شیر یا مایعات به کودک بکنید.
همان طور که گفته شد فرآیند وزن گیری کودکان در سال اول سریع و در سال‌های بعدی کند پیش می‌رود. بنابراین بسیار طبیعی است که از بعد از دو سالگی کودکان لاغرتر به نظر برسند و دست و پاهایشان رشد کند. به اصطلاح همانقدر که قدشان بلند می‌شود، وزنشان افزایش پیدا نمی‌کند. در مواردی که کاهش وزن زیاد باشد ممکن است عوامل مختلفی دخیل باشند:
برخی غذاها طعمشان یا ظاهرشان برای کودک خوشایند نیست و دچار بی اشتهایی می‌شوند. برای اطلاعات بیشتر در زمینه بی اشتهایی کودکان کلیک کنید.
یکی از مهم‌ترین دلایل کم وزنی کودک بی اشتهایی است. این بی اشتهایی در کودکان می‌تواند دلایل فیزیولوژیکی و روانی گوناگونی داشته‌باشد. علاوه بر مسائل مرتبط با رشد و یا بیماری‌ها در کودک استرس و فشارهای روانی، به میزان زیادی در کاهش اشتها و کم وزنی آن‌ها نقش دارد. تشیص و درمان این مسئله گاه برای والدین بسیار دشوار به نظر می‌رسد. به همین دلیل لازم است برای حفظ سلامت روان کودک خود و کاهش فشارهای روانی برای آن‌ها از مشاوره کودک بهره بگیرید.
این موضوع می‌تواند علل گوناگونی داشته‌باشد. عوامل فیزیولوژیکی مانند بروز بیماری‌ها و یا افزایش استرس و فشارهای روانی در کودک نقش زیادی در کاهش وزن و بی اشتهایی دارد.
علل کم وزنی کودک 3 الی4 ساله به عوامل بعد از دوران شیر خوارگی بر می‌گردد؛ عدم علاقه کودک به برخی از غذاها، بازیگوشی و خوردن غذاها و خوارکی‌های کم کالی می‌تواند از عوامل مؤثر در این زمینه باشد.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: کم وزنی کودک