واکسن فلج اطفال یکی از اقدامات بهداشتی و مراقبتی بسیار ضروری برای کودک است که والدین حتماً باید آن را جدی بگیرند. عدم تزریق این واکسن بدن را در برابر نوعی ویروس به نام پولیو آسیب‌پذیر می‌کند. ویروس پولیو با حمله به سیستم عصبی منجر به فلج شدن کودک می‌شود که می‌تواند کل زندگی او را تحت تأثیر قرار دهد. شکل تزریقی این واکسن در 4 ماهگی برای کودک تجویز می‌شود و در کنار آن والدین باید شکل خوراکی این دارو را نیز در بدو تولد، دو ماهگی، 4 ماهگی و 6 ماهگی به کودک بدهند. در صورتی که کودک سرماخورده باشد، واکسن باید بعد از بهبودی کودک تزریق شود. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع خواهیم پرداخت پس همراه ما باشید.
منبع: واکسن فلج اطفال | هر آنچه که درباره واکسن فلج اطفال باید بدانید
واکسن فلج اطفال دارویی است که از بدن در برابر بیماری عفونی خاصی به نام پولیو محافظت می‌کند. پولیو یا همان فلج اطفال منشأ ویروسی دارد و ویروس‌های مرتبط با آن در نواحی گلو و مجاری روده زندگی می‌کنند. تا قبل از سال 1955 و ساخته شدن واکسن فلج اطفال هرساله تعداد زیادی کودک در جهان قربانی این بیماری می‌شدند. امروزه این مشکل در کشورهایی نظیر آمریکا به طور کامل ریشه کن شده است. با این حال کمبود اطلاعات و امکانات بهداشتی در برخی مناطق جهان نظیر کشورهای آفریقایی باعث شده که این ویروس همچنان در جهان وجود داشته باشد و بسیاری از کودکان را درگیر خود سازد.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه مراقبت از نوزاد کلیک کنید.
تا قبل از سال 2000 در بیشتر نقاط جهان واکسن فلج اطفال به صورت خوراکی به کودک داده می‌شد. شکل خوراکی این واکسن که OPV نام دارد، در واقع شکل ضعیف شده ویروس پولیو است که وارد شدن مقدار اندکی از آن به بدن می‌تواند سیستم ایمنی را برای مقابله با آن تقویت کرده و در ادامه از ابتلا به این ویروس پیشگیری نماید. از سال 2000 به بعد بیشتر کشورها استفاده از شکل تزریقی این دارو را در دستور کار خود قرار دادند. واکسن‌های تزریقی فلج اطفال که IPV نام گرفته‌اند شامل فرم غیر فعال ویروس پولیو هستند که معمولاً در بازو یا پای کودک تزریق می‌شوند. در ایران هردو شکل خوراکی و تزریقی این واکسن وجود دارد و طبق برنامه‌های بهداشتی کشور همه کودکان باید قطره فلج اطفال و شکل تزریقی آن را در بازه‌های زمانی خاص دریافت کنند.
متخصصان بهداشتی معتقدند که واکسن پولیو باید در دوران کودکی دریافت شود. در کشورهایی نظیر آمریکا پروتکل‌های بهداشتی به این صورت است که واکسن در دوزها و مراحل مختلف به کودک تزریق می‌شود. اولین تزریق در 2 ماهگی و سایر آن‌ها در سنین 4 ماهگی، 6 تا 18 ماهگی و نهایتاً در 4 الی 6 سالگی انجام می‌شود. در کشور ما شکل تزریقی این واکسن در 4 ماهگی برای کودک تجویز می‌شود و در کنار آن والدین باید شکل خوراکی این دارو را نیز در بدو تولد، دو ماهگی، 4 ماهگی و 6 ماهگی به کودک بدهند.
برای آشنایی بیشتر در زمینه زمان بندی واکسیناسیون کودکان کلیک کنید.
همانند همه داروها واکسن‌ها نیز ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند. این عوارض معمولاً خفیف یا متوسط هستند و بدون نیاز به مداخله حرفه‌ای به طور خود به خود از بین می‌روند. مشاهدات بالینی نشان می‌دهد برخی از کودکانی که IPV دریافت می‌کنند در ناحیه تزریق این واکسن دچار درد می‌شوند. به غیر از این مسئله مشکلات جدی خاصی در پی مصرف این دارو دیده نشده است.
در برخی شرایط استفاده از واکسن فلج اطفال مجاز نمی‌باشد و در واقع برای فرد منع مصرف دارد. از جمله مهم‌ترین شرایطی که در این باره به پزشکان هشدار می‌دهند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- اگر کودک هنگام مصرف یک دوز از دارو دچار واکنش‌های آلرژیک شود مصرف ادامه دوزها باید قطع شود.
- در صورتی که کودک به آنتی بیتویک‌هایی نظیر استرپتومایسین و پلی‌میکسین بی، حساسیت دارد نباید این واکسن را دریافت کند.
- در شرایطی که کودک در حال حاضر با بیماری نظیر سرماخوردگی دست و پنجه نرم می‌کند باید تزریق و مصرف این دارو تا بهبود یافتن کامل او به تعویق افتد.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
شکل خوراکی واکسن فلج اطفال فرم ضعیف شده ویروس پولیو است که به تقویت سیستم ایمنی برای مبارزه با این ویروس کمک می‌کند. اما شکل تزریقی آن فرم غیر فعال یا کشته شده ویروس است. تحقیقات نشان می‌دهد که در موارد بسیار نادر ممکن است برخی افرادی که این دارو را به صورت خوراکی دریافت کرده‌اند دچار بیماری فلج اطفال شوند اما بروز این مسئله در افرادی که آن را تزریق می‌کنند اصلاً دیده نمی‌شود. از همین رو امروزه در بیشتر نقاط جهان از واکسن تزریقی فلج اطفال استفاده می‌شود.
برای دریافت مشاوره در زمینه واکسن فلج اطفال می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: واکسن فلج اطفال | هر آنچه که درباره واکسن فلج اطفال باید بدانید