احساس تعجب و بهت از جمله احساساتی است که بسیاری از افراد نمی‌دانند در زمان مواجهه با آن چه برخوردی داشته باشند. هر کسی بر اساس تجربه، شناخت و مهارت‌های خود به نحوه متفاوتی با احساساتش مواجه می‌شود. ممکن است فرد در برابر یک رویداد خوشایند و یا ناخوشایند، احساس تعجب و بهت را تجربه کند. بنابراین با توجه به فرایندهای شناختی‌اش، مثبت یا منفی بودن رویداد را تشخیص داده و متعاقب آن احساسات دیگری چون خوشحالی یا غم، ترس یا امنیت، خشم یا شگفتی و... را تجربه می‌کند. شناخت احساس تعجب به شما کمک می‌کند در زمان مواجهه با آن بهترین رفتار را داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر از احساسات کلیک کنید.
منبع: تعجب
احساس بهت و تعجب که به آن غافلگیری نیز گفته می شود، جزء احساسات پایه می باشد که در تمام انسان ها وجود دارد و باعث بروز دیگر احساسات پیچیده می شود. مثلا ممکن است فرد بعد از تجربه احساس ترس (یک احساس پایه) دچار حس شرمندگی شود. احساس تعجب زمانی به وجود می آید که اتفاقی دور از انتظار پیش آید. غافلگیری و تعجب باعث بروز رفتارها و حالت هایی در چهره می شود و بر اعمال تاثیر زیادی می گذارد. احساس تعجب با خود احساساتی مثل حیرت، شگفتی و خشم را در بردارد. این احساس در سه حالت، تعجب مثبت، تعجب منفی و تعجب خنثی ممکن است رخ دهد.
بهت و تعجب چنند نوع دارد که به شرح زیر هستند:
زمانی که حادثۀ ناخوشایندی به طور غیره منتظره اتفاق می‌افتد دچار تعجب و غافلگیری منفی می‌شوید. فرض کنید در هنگام رانندگی صدای فریاد بلندی را بشنوید. یا سقوط چیزی یا کسی را از ارتفاع مشاهده کنید. تعجب منفی می‌تواند حتی بهت زدگی، دلهره و احساساتی از این دست را در پی داشته باشد.
تعجب مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که در مورد موضوع خوشایندی دچار غافلگیری و بهت زدگی می‌شوید. مثلا دوستان‌تان بدون اطلاع شما برایتان جشن تولد گرفته و شما پس از فهمید آن احساس تعجب می‌کنید که ممکن است همراه با حس خوشحالی و لبخند باشد. در مثالی دیگر مردی که خبر بارداری همسرش را می‌شنود نمونه ای دیگر از احساس تعجب مثبت است. تحقیقات نشان داده بیشتر افراد علاقه دارند به صورت خوشایندی غافلگیر شوند و حتی یادگیری در این زمان بهتر رخ می‌دهد. برای اطلاع از روش‌های تقویت احساسات مثبت کلیک کنید.
این نوع تعجب در واکنش به خبر یا موضوعاتی است که انتظار رخداد آن‌ها را ندارید، اما در عین حال نه شما را خوشحال و نه ناراحت می‌کند. شنیدن خبر ازدواج دو بازیگر را می‌توان در این مورد مثال زد.
اغلب افراد زمانی که تعجب می‌کنند ابروهای خود را بالا می‌دهند. ممکن است در هنگام تعجب خطوط افقی در پیشانی‌تان ظاهر شود. بهت زدگی باعث می‌شود که به طور ناخودآگاه چشمانتان گشاد شده و دهانتان به صورت عمودی باز شود. البته با توجه به شدت غافلگیری و تعجب ممکن است دهان فرد کامل باز نشود و فک او فقط کمی به سمت پایین کشیده شود.
غافلگیری و تعجب باعث بروز رفتارهای دفاعی می‌شود. بدن فرد به هنگام مواجهه با اتفاقی غیر منتظره از خود آدرنالین ترشح می‌کند. به همین دلیل ممکن است فرد در هنگام مواجهه با یک موقعیت غافلگیر کننده پاسخ‌های فیزیکی متفاوتی از خود بروز دهد. مانند پریدن، جیغ زدن، فریاد زدن و یا بریده بریده نفس کشیدن. در برخی مواقع افراد از شدت غافلگیری و تعجب برای چند دقیقه نمی‌توانند صحبت کنند. زنان معمولا احساس تعجب را بیشتر بروز می‌دهند.
از آن جا که بهت و تعجب در زمانی اتفاق می‌افتند که اصلا انتظارش را ندارید، بابت رفتارتان در آن زمان نیز کنترل کمتری خواهید داشت. در بسیاری از این موقعیت‌ها افراد توان کنترل احساسات خود را نداشته و اقداماتی از روی هیجان انجام می‌دهند. برای اطلاع بیشتر از کنترل احساسات کلیک کنید.
روانشناسان بر این اساس آموزش مهارت‌های زندگی را برای هر فردی لازم می‌دانند. از جمله این مهارت‌ها می‌توان به حل مسئله، کنترل خشم، کنترل احساسات و... اشاره کرد. شما می‌توانید با شرکت در جلسات مشاوره روانشناسی به بهترین نحو این مهارت‌ها را کسب نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مهارت‌های حل مسئله و کنترل خشم کلیک کنید.
بسیار پیش آمده افراد که در هنگام مواجه با هیجانات و احساسات نمی‌توانند خود را کنترل کنند و واکنش‌های نامناسبی نشان می‌دهند. به همین دلیل لازم است که مدیریت هیجانات خود را یاد بگیرید تا با یک اتفاق غیر منتظره، تصمیم‌های اشتباه نگیرید. روانشناس به شما کمک می‌کند تا احساسات و عواطف خود را بشناسید و مهارت‌های برخورد با آن‌ها را نیز بیاموزید. متخصصان مرکز مشاوره حامی هنر زندگی در خدمت شما هستند تا در این زمینه یاری‌تان کنند.
برای دریافت مشاوره در زمینه احساس بهت و تعجب می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: تعجب