اعتیاد پدر و مادر یکی از آسیب زننده‌ترین ناهنجاری‌هایی است که زندگی کودکان را تحت الشعاع قرار می‌دهد. والدین به عنوان عناصر اصلی خانواده بیشترین تاثیر را بر فرزندانشان می‌گذارند. اهمیت نقش خانواده در رشد و شکل گیری آینده هر فردی انکار نشدنی است. در واقع والدینی که اعتیاد را تجربه می‌کنند با مشکلات زیادی در فرزندپروری و مسائل تربیتی نیز رو به رو می‌شوند که سلامت روان فرزندانشان را به میزان زیادی تحت تاثیر قرار خواهد داد. گاه این آسیب‌ها به قدری شدید هستند که زندگی افراد را حتی پس از جدا شدن از والدین معتادشان نیز تخریب میکند. شاید با بررسی تاثیراتی که اعتیاد پدر و مادر بر فرزندان خود می‌گذارند، تمایل و انگیزه به استفاده از روش‌های درمانی و ماندن در فرایند ترک بیشتر شود. برای کسب اطلاع بیشتر از نقش خانواده کلیک کنید.
منبع: اعتیاد پدر و مادر
اگر در خانواده‌ای زندگی می‌کنید که یکی از اعضای آن (به خصوص یکی از والدین) مبتلا به سوء مصرف مواد است، حتما متوجه بسیاری از نابه سامانی‌ها و آشفتگی‌هایی می‌شوید که ریشه آن‌ها در اعتیاد می‌باشد. ارتباطات درون این خانواده‌ها در هم آمیخته و طلاق به وفور در آن‌ها اتفاق می‌افتد. در این شرایط کودکان بیش از هر فرد دیگری آسیب می‌بینند؛ چرا که آنان درک کمتری از علت این مشکلات دارند، کودکان با دیدن مشکلات والدین بیش از دیگران احساس ناامنی را تجربه خواهند کرد. در حالی که در یک خانواده سالم، کودکان والدین را منبع امنیت می‌دانند. برای کسب اطلاع بیشتر از خانواده سالم کلیک کنید.
در ادامه دیگر تاثیرات مخربی که اعتیاد بر فرزندان می‌گذارد را بررسی کرده‌ایم:
کودکانی با والدین معتاد در مقابل بیماری‌ها و آسیب‌های جسمی بسیار آسیب پذیر هستند. تحقیقات نشان داده این کودکان بسیار بیشتر از سایر افراد به بیماری‌هایی همچون آسم، کولیت، آنتریت و اختلالات دستگاه گوارش مبتلا می‌شوند. علاوه بر این مصرف مواد مخدر در دوره بارداری با خطرات بسیار جدی برای جنین همچون نقص مادرزادی و اختلالات رشدی عصبی همراه است.
بیش از نیمی از پدر و مادرهایی که دچار اعتیاد هستند، فرزندانشان نیز به اعتیاد دچار خواهند شد. مشکل زمانی شدیدتر می‌شود که مادر اعتیاد داشته و در دوران بارداری و شیر دهی به مصرف خود ادامه دهد؛ چرا که مواد مخدر از شیر مادر معتاد نیز به نوزاد انتقال داده می‌شود. این گونه از همان دوران طفولیت اعتیاد را به فرزندش تحمیل میکند. علائم اعتیاد در نوزادان به صورت بی قراری، ناآرامی، بی اشتهایی و بی خوابی مشخص می‌شود. برای اطلاع بیشتر از شیر مادر معتاد کلیک کنید.
حتی اگر کودکان از ابتدا به اعتیاد مبتلا نشوند احتمال گرفتار شدن‌شان به اعتیاد در سال‌های بعدی نیز بسیار بالاست. بسیاری از پدر و مادرهای معتاد به دلیل بی‌حوصلگی و ناتوانی در تحمل ناآرامی‌های فرزندشان به او مقداری مواد می‌خورانند تا کودک دائما در حالت خواب‌آلود و آرام به سر ببرد.
هم چنین از آنجایی که انسان‌ها در سنین اولیه همه حرکات اطرافیان به خصوص پدر و مادر خود را تقلید می‌کنند، رفتارهای اعتیادی والدین به عنوان الگویی در ذهن فرزندان حک می‌شود. این فرزندان به احتمال بیشتری در آینده به خصوص در دوره نوجوانی تمایل به تجربه مصرف مواد خواهند داشت. در واقع این والدین با اعتیاد خود به فرزندانشان یاد می‌دهند تا برای مقابله با استرس یا بحران از مواد استفاده کنند و مصرف مواد به عنوان روش مقابله ناسالم در این فرزندان رشد میکند. استفاده از مشاوره خانواده برای این افراد ضروری است. برای کسب اطلاع بیشتر از مشاوره خانواده کلیک کنید.
مواد مخدر فرد را تماما به خود وابسته میکند و در نتیجه والدین پس از مصرف مواد، از فرزندان خود غافل می‌شوند. اهمال کاری والدین معتاد در برابر فرزندان آن‌ها را در برابر سواستفاده‌های جسمی و جنسی به شدت آسیب پذیر میکند و در نتیجه تمام ابعاد زندگی‌شان تا دوره بزرگسالی تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
برای کسب اطلاعات در زمینه مشکلات جوانان با والدین کلیک کنید.
کیفیت پایین زندگی، فقدان مهارت‌های فرزندپروری و نقش حمایتی والدین، باعث می‌شود فرزندان از بودن کنار والدین خود احساس خجالت و شرم داشته باشند. این کودکان به خاطر همین موضوع نگرانی و استرس زیادی را تجربه می‌کنند؛ چرا که می‌ترسند اعتیاد والدینشان نزد افراد مهم زندگی آن‌ها مثل دوستان فاش شود؛ بدین صورت حفظ انسجام خانواده سخت‌تر از پیش می‌شود. این استرس‌ها و نگرانی‌ها در بسیاری از موارد، منجر به انزوا و افسردگی کودکان و نوجوانان خواهد شد. برای کسب اطلاع بیشتر از انسجام خانوادگی کلیک کنید.
همانطور که پیش از این ذکر شد به طور کلی اعتیاد والدین به جنبه‌های مختلفی از سلامت روان فرزندان آسیب می‌رساند. برای مثال از لحاظ رفتاری، رفتارهای پرخاشگرانه در افرادی که والدین معتادی داشته‌اند، به میزان بالاتری دیده می‌شود. آن‌ها خشم شدیدی نسبت به اطرافیان دارند، لجبازی می‌کنند، داد و بیداد راه می‌اندازند، قشقرق به پا کرده و تمایل دارند از طریق روش‌های منفی توجه اطرافیان را به خود جلب کنند. این مساله باعث بروز مشکلات خانوادگی حتی در بزرگسالی می‌شود. برای آگاهی بیشتر از اختلافات خانوادگی کلیک کنید.
از آنجایی که آن‌ها از سنین بسیار کم شاهد درگیری‌ها واختلافات زیادی بین والدین خود هستند بیشتر از دیگر افراد عادی با احساساتی نظیر ترس و ناامنی مواجه می‌شوند. نگرانی‌ها و ترس‌های آنان باعث می‌شود تا در مدرسه نیز دچار مشکلات تحصیلی شوند. تمامی این مشکلات خود تبدیل به عامل فشار دیگری برای آن‌ها شده و بیش از پیش نگرانی‌ها را تشدید میکند. با خواندن مقاله آموزش پدر و مادر به تمامی آنچه که باید در تربیت فرزندتان توجه کنید، پی خواهید برد.
به علاوه این افراد به خاطر رنج‌ها و سختی‌های دوران کودکی، در بزرگسالی نیز به میزان بیشتری دچار مشکلات روحی و روانی نظیر افسردگی و اضطراب خواهند شد. نمونه بسیاری از این مشکلات را می‌توان در چنین خانواده‌هایی مشاهده کرد. برای اطلاع از راه‌های درمان این قبیل مشکلات مقاله والدین سمی را مطالعه نمایید.
هنگامی که اعتیاد در پدر یا مادر باشد، نه تنها امروز کودک بلکه آینده و سرنوشت بزرگسالی او نیز تغییر میکند. ما باید این را درک کنیم که با کمک به یک فرد معتاد دریچه‌ای روشن را به روی یک زندگی خانوادگی باز خواهیم کرد. به همین خاطر اگر در اطرافتان والدینی هستند که با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنند، در حد امکان تلاش کنید تا آن‌ها را به سمت درمان و دریافت هر چه زودتر خدمات بهداشتی و روانی سوق دهید. مشاوره خانواده برای ترک اعتیاد چنین خانواده‌هایی ضرورت دارد، چرا که نقش خانواده در ترک اعتیاد نیز بسیار حائز اهمیت است. برای اطلاع بیشتر از نقش خانواده در ترک اعتیاد کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه جلوگیری از تاثیر اعتیاد پدر و مادر بر خانواده می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: اعتیاد پدر و مادر