خواب کودکان نقش بسیار مهمی در رشد و سلامت او دارد و به اندازه غذا خوردن و تغذیه مناسب برای آنها ضروری میباشد. اگر خواب کودکان به اندازه کافی نباشد، بر هوش، عملکرد روزانه و حتی خلق و خوی او تاثیر منفی میگذارد. تفاوت در نیاز به خواب کودکان، برنامه خواب والدین را نیز دچار تغییراتی میکند. این تفاوتها گاه باعث دشواری در داشتن یک برنامه منظم و متداول برای خواب کودک میشود. اما به دلیل حساسیت در میزان خواب کودکان، بسیاری از والدین برنامههای زندگی خود را بر اساس نیازهای فرزندشان میچینند. در ادامه برای آن که بتوانید برنامه ریزی بهتری برای ساعات خواب کودک خود داشته باشید، میزان نیاز به خواب، فواید و روشهایی برای خواب کافی در کودکان را شرح دادهایم که با کمک مشاوره کودک بهتر میتوانید از مطالب گفته شده استفاده نمایید.
منبع: میزان خواب کودکان
خواب کافی کودکان بر کارایی ذهنی و جسمی آنها تاثیر مستقیم دارد. کودکانی که در ساعات مشخصی میخوابند نسبت به کودکانی که خواب منظم و کافی ندارند، دارای هوش و سرعت یادگیری بالاتری هستند. از دیگر فواید خواب کافی کودکان به شرح زیر میباشد.
_ تقویت سیستم ایمنی
_ افزایش قدرت یادگیری در طول روز
_ رشد طبیعی و مناسب
_ خلق و خوی خوب در طول روز
توجه کنید که خوابیدن از جمله نیازهای اساسی و اولیه کودکان است که تاثیرات مستقیمی بر مغز افراد میگذارد. در صورتی که فرزندتان در سنین کودکی به دلایل مختلفی نتواند خواب با کیفیتی را تجربه کند در آینده با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.
برای اطلاع از نیازهای اولیه و اساسی کودکان کلیک کنید.
نیازهای جسمی انسان نیز در طول مراحل رشد دچار تغییراتی میشود. میزان خواب مورد نیاز برای کودکان در سنین مختلف متفاوت بوده و والدین باید بر اساس این تفاوتها برنامه ریزی داشته باشند. در ادامه خواب کافی در سنین مختلف را بررسی خواهیم کرد. این برنامه زمانی خواب برنامهای است که به طور کلی بین کودکان ثابت است ولی توجه کنید که هر کودکی ویژگیهای منحصر به فرد خودش را دارد و ممکن است به خواب کمتر یا بیشتر نیاز داشته باشد.
خواب نوزاد به طور کلی 16 تا 20 ساعت در طول روز میباشد و هرچه به سمت یک سالگی پیش میروند میزان خواب کمتر شده و به 10 الی 13 ساعت میرسد. ساعات خواب نوزاد مشخص و پیوسته نیست. هر وقت کودک گرسنه شود از خواب بیدار میشود و شیر میخورد و دوباره به خواب میرود؛ این چرخه به دلیل وزن گیری نوزاد میباشد. بیشترین زمانی که نوزاد بی وقفه میخوابد 4 الی 5 ساعت است. برای آنکه به کودک کمک کنید تا بتواند بهتر بخوابد لازم است که او را قبل از خواب شب به حمام ببرید. علاوه بر این در هنگام بیداری کودک را در معرض نور خورشید قرار دهید و با او بازی کنید.
کودک در سن 10 الی 12 ساعت در طول شب و تقریبا 1 الی 3 ساعت در طول روز میخوابد. معمولا کودکان بازیگوش، برای خوابیدن تقلا کرده و این والدین هستند که باید برای خواباندن کودک خود از روشهای مختلف استفاده کنند. والدین باید بدانند هنگامی که کودک یاد میگیرد که چگونه از گهواره خود بیرون بیاید تمایل دارد که در کنار شما و روی تخت خوابتان بخوابد. از همان ابتدا به این موضوع توجه کنید چراکه اگر کودک به خوابیدن در کنار شما عادت کرد جدایی کودک از شما سخت خواهد شد.
برای اطلاع از راهکارهای خواباندن کودک کلیک کنید.
در سه سالگی کودک 9 الی 12 ساعت در طول شب و 1 الی 3 ساعت در طول روز نیاز به خواب دارد. نیاز به خواب در طول روز به مرور کم شده به طوری که در 4 سالگی به 1-2 ساعت و در پنج سالگی بسیار کمتر از قبل و یا حتی اصلا در طول روز نخوابد. نیاز به خواب شبانه نیز تا پایان 5 سالگی به 8 الی 11 ساعت خواهد رسید.
در سنین 6 تا 9 سالگی کودک در طول شب 10 الی 11 ساعت میخوابد و معمولا در طول روز به خواب نمیرود. با این حال والدین باید انجام تکالیف و برنامههای تلویزیونی را به گونهای برای کودک خود برنامه ریزی کنند که تداخلی با برنامه خواب کودک پیدا نکند.
نکته: بعضی از کودکان به طور کلی کم خواب هستند و مشکل و کسالتی نیز ندارند. کم خوابی این کودکان جای نگرانی ندارد و نباید آن ها را به زور مجبور به خواب زیاد کرد. اما لازم است یک متخصص علت بی خوابی کودک را بررسی کند. برای آگاهی بیشتر درباره بی خوابی در کودکان کلیک کنید.
گاه والدین از نخوابیدن کودک شان شکایت دارند و یا با وجود آن که او را شب به موقع میخوابانند، کودک شان در طول روز کسل و بد خلق است. معمولا کودکانی که کیفیت خواب خوبی ندارند، نمیتوانند از فوائد خواب بهره ببرند و نشانههایی مانند بیخوابی خواهند داشت. در این شرایط در برخورد و رفتار با کودک خود نیاز به تجدید نظر خواهید داشت. شما با به کارگیری روشهای زیر میتوانید به راحتتر خوابیدن کودکتان کمک کنید. برای اطلاع از بهترین شیوه رفتار با کودک کلیک کنید.
کودک را در طول روز به پارک ببرید و اجازه دهید حسابی بازی کند و خسته شود تا شب به راحتی و به موقع به خواب برود. یکی از مهم ترین دلایل دیر خوابیدن کودکان نداشتن فعالیت در طول روز است. خوابیدن زیاد در طول روز نیز باعث میشود، شب نیاز به خواب نداشته باشد. تنظیم یک برنامه خواب مشخص برای کودک ضروری است. این مسئله هنگامی که کودک شما بیش از کودکان دیگر پر جنب و جوش و بیش فعال است اهمیت بیشتری پیدا میکند.
ممکن است کودک به دلایلی مثل ترس از تاریکی به سختی به خواب برود. پس بهتر است اتاق خواب را خیلی تاریک نکنید و پیش از خواب به او سر زده و او را آرام کنید. ترس از تاریکی کودکان گاه آن قدر شدید است که نیاز به مداخله خواهد داشت. اگر نمیتوانید او را آرام کنید حتما برای درمان ترس از تاریکی کودک خود به مشاور کودک مراجعه نمایید.
برای آگاهی درباره ترس از تاریکی کودکان و درمان ترس از تاریکی کودکان کلیک کنید.
از خواب و اتاق خواب به عنوان تنبیه استفاده نکنید. خوابیدن و محل خواب باید برای کودکان یک نقطه امن باشد که با آرامش و رضایت به خواب برود. برای تشویق و حتی نحوه تنبیه کودک تان باید به جوانب مختلف آن بیاندیشید. در واقع تنبیه باعث افزایش ترس کودک میشود و ممکن است در کوتاه مدت جوابگو باشد اما در بلند مدت آثار جانبی بدی بر جای میگذارد.
برای شناخت بیشتر درباره تنبیه کودک کلیک کنید.
تشویق کودکان به خواب با استفاده از قصه و لالایی، راه موثری است. با ایجاد یک جذابیت برای به رختخواب رفتن کودک راحت تر به سمت اتاق خواب کشانده میشود. همچنین ماندن شما در اتاق و قصه گویی برای کودک موجب آرامش کودک قبل خواب میشود. قصه خواندن به کودک شما علاوه بر خوابیدن کمک میکند تا با شنیدن داستانها با موضوعات مختلف اطلاعاتش افزایش یابد و پند و حکایات مختلف را نیز بیاموزد. برای آشنایی بیشتر با قصه گویی برای کودکان کلیک کنید.
نکته: توجه داشته باشید که هر کودکی به یک روش خاص ممکن است به خواب برود با این حال راهکارهای گفته شده میتواند در تسهیل فرایند خواب کمک کننده باشد. در صورتی که با وجود به کارگیری روشهای موفق بازهم کودکتان در به خواب رفتن مشکل دارد لازم است که با یک مشاور و روانشناس در زمینه کودک مشورت نمایید. مشاوران ما در مرکز مشاوره حامی هنر زندگی آماده هرگونه خدمت رسانی به شما عزیزان میباشند.
خواب کافی به بهداشت جسمی و روانی کودکان کمک میکند و باعث میشود تا بتوانند در فعالیتهای روزمره به نتایج دلخواه برسند.
برای دریافت مشاوره در زمینه میزان خواب کودکان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق شماره 02122018502 و یا از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: میزان خواب کودکان