روانشناسان معروف ایران و جهان چه کسانی هستند و چرا معروف شدهاند؟ این روانشناسان معمولاً به دلیل کشف برخی حقایق راجع به ذهن و روان انسان شهرت پیدا کردهاند. در واقع با توجه به پیچیده بودن ذهن انسان و دلایلی که برای رفتار هر فرد وجود دارد؛ به میزانی که نظریه یک روانشناس بیشتر بتواند رفتار فرد را تبیین کرده و به سایرین در کشف دلیل مشکلات یا درمان آنها کمک کند میتوان گفت که این نظریه اهمیت و دوام بیشتری پیدا خواهد کرد. به همین خاطر روانشناسانی که این قبیل نظریهها را مطرح کردهاند در گروه روانشناسان معروف ایران و جهان قرار میگیرند. البته فهرست روانشناسان معروف ایران و جهان میتواند بسیار گستردهتر از این مطلب باشد و ما صرفاً به معرفی چند تن از تأثیرگذارترین روانشناسان خواهیم پرداخت.
منبع: روانشناس معروف ایران و جهان
در کشور ما تاکنون بهغیراز چند مورد محدود، روانشناسی به ارائه نظریه پذیرفته شده در سراسر جهان موفق نشده است بااینحال برخی از روانشناسان نقش به سزایی در ورود این علم به کشور و پیشرفت آن داشتهاند.
دکتر حبیب دوانلو متولد سال 1306 در تهران است و پس از پایان دوره پزشکی عمومی در کشور به کمک بورس تحصیلی به دانشگاه هاروارد راه پیدا کرد. دکتر دوانلو به دلیل مشاهداتی که در بخشهای زنان و زایمان از ارتباط مادر و کودک داشت بهتدریج به این مسائل علاقهمند شد و پس از تحصیل در رشته روانپزشکی روشی را بنیان گذاشت که به آن رواندرمانی پویشی فشرده کوتاهمدت یا (ISTDP) گفته میشود. این روش درمانی که در سراسر جهان با نام این روانشناس معروف شناخته شده و بسیاری از روانشناسان در داخل و خارج کشور از آن استفاده میکنند بهنوعی ادامه راه درمانی است که فروید آن را روانکاوی نامید.
اگرچه درمان پویشی به نسبت روانکاوی سنتی تغییرات بسیاری داشته؛ ازجمله اینکه مدتزمان درمان کوتاهتر شده و درمانگر نقش فعالتری در جلسات ایفا میکند بااینحال بر اصلیترین فرضیات فروید مانند وجود ناهشیار و یا بروز دفاعهای روانی تأکید دارد. برای آشنایی بیشتر با رشته روانشناسی کلیک کنید.
دکتر علی اکبر سیاسی یکی از معروفترین چهرههایی است که در صحبت از روانشناسان معروف ایران و جهان به نام او برمیخوریم. با توجه به خدمات دکتر سیاسی در ایجاد و گسترش علم روانشناسی در ایران به وی عنوان (پدر روانشناسی نوین ایران) داده شده است. وی در سال 1290 هجری شمسی از جانب دولت برای تحصیل در فرانسه موفق به دریافت بورسیه تحصیلی شد و پس از بازگشت از سفر به تدریس روانشناسی و علوم تربیتی در داخل کشور پرداخت؛ سپس برای ادامه تحصیلات در رشته روانشناسی عازم دانشگاه سوربن فرانسه شد و در سال 1309 مدرک دکترای خود را در این رشته دریافت کرد. ازجمله کتابهای سیاسی در زمینه روانشناسی میتوان به روانشناسی شخصیت، روانشناسی جنایی و علمالنفس یا روانشناسی ازنظر تربیت اشاره کرد.
دکتر دادستان یکی از شناختهشدهترین چهرههای روانشناسی ایران و بهویژه روانشناسی کودک است که تحصیلات خود را زیر نظر ژان پیاژه، یکی از بزرگترین روانشناسان کودک جهان گذراند. دکتر دادستان بهعنوان تنها زنی که در آزمون علمی برای اعزام به خارج از کشور پذیرفته شده بود عازم ژنو شد و درخشش علمی وی به میزانی بود که ژان پیاژه شخصاً هدایت رساله دکتری وی را پذیرفت و حتی به وی پیشنهاد کرد تا ریاست مرکز شناختی نیویورک را بپذیرد. بااینحال دکتر دادستان با رد این درخواست به کشور بازگشت و اقدامات ارزندهای درزمینهٔ گسترش روانشناسی نوین در کشور و بهخصوص روانشناسی رشد و بالینی کودک انجام داد. از معروفترین آثار ایشان میتوان به روانشناسی مرضی تحولی، از کودکی تا بزرگسالی و همینطور روانشناسی جنایی اشاره کرد.
در میان روانشناسان معروف ایران و جهان دکتر غلامعلی افروز ازجمله روانشناسان ایرانی است که به دلیل فعالیت درزمینهٔ روانشناسی کودکان استثنایی و بهویژه عقبماندگان ذهنی یا کودکان آهستهگام شناخته میشود. تا جایی که در سال 2008 به دلیل فعالیتهای پژوهشی درزمینهٔ کودکان مبتلا به سندروم داون موفق به دریافت جایزه از سوی سازمان جهانی بهداشت شد.
روانشناسی نوین علمی است که بیش از ایران در کشورهای غربی شروع و ادامه پیدا کرده است. به همین خاطر بسیاری از صاحبنظران مطرح در این رشته متعلق به این کشورها هستند. ما در ادامه به معرفی برخی از معروفترین روانشناسان خارجی خواهیم پرداخت که نظراتشان تبدیل به نقاط عطفی در روانشناسی شده است.
روانشناسی بیش از هرکس با نام زیگموند فروید و بهخصوص نظریات وی در ارتباط با ذهن ناهشیار شناخته میشود. فروید در طول سالهای تحصیل خود و از طریق فردی به نام بروئر با روش هیپنوتیزم آشنا و متوجه شد که بیماران در هنگام خواب مغناطیسی از مسائلی صحبت میکنند که در بیداری هیچ آگاهی از آن ندارند و علاوه بر این صحبت از این مسائل باعث خواهد شد تا مشکلات آنها بهبود پیدا کند. این موضوع باعث شد تا فروید نظریاتی را در ارتباط با بخش ناهشیار ذهن و راههایی نظیر خواب دیدن که این بخش از ذهن وجود خود را از طریق آنها نشان میدهد بیان کند. نظریه فروید بهتدریج گسترش پیدا کرد و تبدیل به نخستین نظریه جامع درزمینهٔ روانشناسی شخصیت، درمان و حتی رشد شد.
واتسون نخستین کسی بود که یافتههای پاولوف درزمینهٔ شرطی شدن را وارد روانشناسی کرد و روش درمانی را با نام رفتاردرمانی پایهگذاری نمود. این روش همچنان یکی از مطرحترین درمانهای روانشناسی موجود برای بسیاری از مشکلات ازجمله فوبیها میباشد. واتسون متوجه شد که از طریق همراه کردن یک موضوع خنثی با محرکی خوشایند یا ترسناک میتواند باعث بروز انواع احساسات نظیر ترس یا علاقه در فرد بشود و درنتیجه بسیاری از مشکلات را میتوان به همین صورت درمان کرد. برای مثال میتوان از طریق همراه سازی تصویر حیوانات با یک صدای ترسناک، ترس از حیوان را در فردی ایجاد کرد و سپس با از بین بردن این همراهی ترس را در فرد از بین برد. این کشف واتسون باعث شد تا راه برای درمان بسیاری از مشکلات ازجمله بیماریهای اضطرابی روشن شود.
اسکینر یکی دیگر از روانشناسان رفتارگرا است که یافتههای وی تأثیر بسیاری در درمانهای رفتاری و همینطور تربیت کودکان داشته است. اسکینر متوجه شد رفتار ما بیش از آنکه تحت تأثیر همراهی محرک با موضوعات مختلف باشد تحت تأثیر پیامدها قرار دارد. به نحوی که دریافت پاداش یا انتظار دریافت پاداش باعث افزایش تکرار رفتار و تنبیه یا انتظار آن میتواند باعث کاهش تکرار رفتار شود. از این یافته اسکینر بهویژه برای تربیت کودکان تا پیش از سنین دبستان استفاده میشود.
آبراهام مازلو و هرم نیازهای وی یکی از شناختهشدهترین مفاهیم در روانشناسی است. مازلو معتقد بود هر فرد از بدو تولد مجموعهای از نیازهای جسمی و روانی را به همراه دارد که توجه و تلاش برای ارضای هریک از آنها تحت تأثیر ارضای کامل نیازهای پیش از آن است. در ابتدای این هرم نیازها کاملاً جسمی هستند و بهتدریج از تعلق آنها به جسم کاسته میشود تا جایی که فرد به آخرین قسمت از هرم یا نیاز به خودشکوفایی دست پیدا میکند.
آرون بک روانپزشکی آمریکایی است که درمان شناختی-رفتاری را پایهگذاری کرد. با توجه به اینکه درمان شناختی-رفتاری تبدیل به یکی از اصلیترین درمانهای روانشناختی برای تمامی ردههای سنی و بسیاری از بیماریها شده است بک را میتوان یکی از معروفترین روانشناسان جهان دانست. نخستین فعالیتهای بک بر روی اشتباهات منطقی بود که در فکر بیماران افسرده بروز پیدا میکرد و سپس با گسترش دانستههای او درمان شناختی-رفتاری گسترش و شهرت بسیاری کسب کرد.
در میان روانشناسان معروف ایران و جهان اروین یالوم به سبب تألیفات جذابش یکی از شناختهشدهترین روانشناسان بهویژه در ایران است. یالوم در اصل روانپزشکی آمریکایی است که مکتب اگزیستانسیالیسم یا هستیگرایی را پایهگذاری کرد. از اصلیترین باورهای دیدگاه اگزیستانسیالیسم میتوان به ترس از مرگ و ترس از تنهایی اشاره کرد. پیروان این رویکردها معتقدند بسیاری از رفتارهای ما در زندگی به دلیل ترس از این دو موضوع ایجاد میشود و در طی درمان به فرد کمک میکنند تا با این ترسها مواجه شده و برای برطرف کردن آنها اقدام کند.
در میان روانشناسان ایرانی معاصر دکتر حبیب دوانلو یکی از درمانگرانی است که دیدگاههای وی در سراسر دنیا پذیرفته شده است.
برای دریافت مشاوره در زمینه روانشنایان معروف ایران و جهان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق شماره 02122018502 و یا از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.