کم کاری تیروئید چیست و آیا قابل درمان است؟ در صورتی که غده تیروئید نتواند به میزان کافی هورمون تولید کند، کم کاری تیروئید به وجود میآید. غده تیروئید در جلوی قسمت پایینی گردن قرار دارد و هورمونهایی که از آن ترشح میشود بر قسمتهای متعددی در بدن تاثیر میگذارند. کم کاری در زنان بسیار شایعتر از مردان است. ضعف، خستگی و افزایش وزن از شایع ترین نشانههای هیپوتیروئیدی میباشد. در کنار این مسائل تیروئید کم کار تاثیرات نامطلوب خود را بر روان افراد نیز میگذارد و باعث گوشه گیری و افسردگی میشود. مجموعه عوامل جسمی و روانی بر جنبههای مختلف زندگی افراد اثر میگذارد. هیپوتیروئیدی در اثر عوامل متعددی مثل بیماریهای خود ایمنی و کمبود ید در بدن به وجود میآید که پس از تشخیص علت اولیه قابل درمان میباشد. در ادامه مقاله به بررسی کامل بیماری تیروئید کم کار میپردازیم پس همراه ما باشید.
منبع: کم کاری تیروئید | علائم، علل
کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدی یکی از شایع ترین بیماریهای مربوط به غدد درون ریز است. غده تیروئید هورمونهایی تولید میکند که وظیفه تولید گرما، مصرف انرژی و تسهیل رشد در بدن را به عهده دارند. هیپوتیروئیدی وقتی به وجود میآید که غدده تیروئید نتواند به اندازه نیاز بدن هورمون تولید کند.
اولین قدم برای درمان هیپوتیروئیدی، تشخیص علت آن است. برخی از دلایل اصلی کم کاری تیروئید به شرح زیر میباشد.
هاشیموتو یک بیماری خود ایمنی است که در اثر آن غده تیروئید دچار التهاب میشود. در این بیماری دستگاه ایمنی به جای حمله به عوامل خارجی، به غده تیروئید حمله میکند و آن را تخریب مینماید. التهاب تیروئید در اثر عفونت ویروسی نیز به وجود میآید.
برای درمان برخی از سرطانها مثل لنفوم از پرتودرمانی رادیواکتیو، در ناحیه گردن استفاده میشود. پرتودرمانی ممکن است باعث آسیب غده تیروئید شود و در نتیجه تولید هورمون با مشکل مواجه میشود.
برای درمان پرکاری تیروئید، باید از درمان ید رادیواکتیو استفاده شود. در اثر این درمان برخی از سلولهای غده تیروئید تخریب میشوند و ممکن است منجر به هیپوتیروئیدی بشود.
برخی از داروها بر عملکرد غده تیروئید اثر میگذارند و باعث می شوند که تولید هورمون دچار اختلال شود. از جمله این داروها میتوان به آمیودارون، لیتیوم، اینترفرون آلفا و اینترلوکین-2 اشاره کرد.
غده تیروئید برای تولید هورمون نیاز به ید دارد. ید لازم بدن باید از طریق غذا تامین شود. نمک، یکی از اصلی ترین منابع ید میباشد. افرادی که ید کافی مصرف نمیکنند دچار کم کاری تیروئید میشوند.
در برخی مواقع زنان پس از زایمان دچار هیپوتیروئیدی میشوند که به آن تیروئیدیت پس از زایمان میگویند. زنانی که دچار این مشکل میشوند ابتدا با افزایش بسیار زیاد هورمونهای تیروئیدی روبهرو میشوند، سپس با کاهش شدید هورمونها مواجه میگردند. در اکثر مواقع این مشکل حل شده و غده تیروئید به عملکرد نرمال خود برمیگردد.
توجه به علائم اولیه هیپوتیروئیدی بسیار مهم است چرا که باعث تشخیص به موقع و درمان راحتتر میشود. با از علائم آن میتوانید به موقع برای درمان اقدام نمایید، برخی از علایم هیپوتیروئیدی شامل موارد زیر میباشند.
_ بزرگ شدن غدده تیروئید
_ خستگی
_ افزایش وزن
_ عدم تحمل سرما
_ موهای خشک و شکننده
_ اختلالات حافظه
_ تحریک پذیری و زودرنجی
_ افسردگی
_ افزایش کلسترول خون
_ کند بودن ضربان قلب
_ یبوست
_ درد مفاصل و عضلات
_ تغییر در چرخه عادت ماهیانه
برای آگاهی بیشتر درباره اختلالات حافظه کلیک کنید.
برخی از افراد نسبت به دیگران بیشتر در معرض کم کاری تیروئید قرار دارند. به طور کلی زنان سه برابر مردان مبتلا به این بیماری میشوند. دیگر عوامل تاثیرگذار در هیپوتیروئیدی به شرح زیر میباشد.
_ بالا رفتن سن
_ نژاد سفید پوست و آسیایی
_ اختلالات خود ایمنی مانند ام اس
_ اختلال دو قطبی (به دلیل مصرف قرص لیتیوم)
برای آشنایی بیشتر با اختلال دو قطبی و قرص لیتیوم کلیک کنید.
هیپوتیروئیدی در نوزادان میتواند باعث عقب ماندگی ذهنی شود که متاسفانه در این حالت شانس بهبود از بین میرود. امروزه برای پیشگیری و درمان کم کاری تیروئید در نوزادان در روزهای اول تولد آزمایشاتی انجام میشود تا کم کاری تیروئید را تشخیص دهند. در صورتی که هیپوتیروئیدی تشخیص داده نشود ممکن است عوارض جدی با خود به همراه داشته باشد. این عوارض جانبی موارد زیر را در بر میگیرند.
_ عقب ماندگی ذهنی
_ بیماریهای مغزی و عصبی
_ ناشنوایی و لالی
_ کوتاهی قد
پس از انجام آزمایش خون و تشخیص هیپوتیروئیدی، پزشک هورمون مصنوعی T4 تجویز میکند. این هورمون به صورت قرص میباشد. سپس با انجام آزمایشهای مرتب خون، دوز مصرفی هورمون تغییر میکند. توجه داشته باشید که برخی از بیماریها و داروها با هورمون T4 تداخل دارند. پس در صورت مصرف هرگونه دارو و داشتن بیماری، پزشک را در جریان قرار دهید.
در صورتی که هیپوتیروئیدی درمان نشود ممکن است به بروز مشکلاتی مثل چاقی، مشکلات قلبی، درد مفاصل و ناباروری منجر شود. همچنین کم کاری تیروئید در زنان باردار باید به سرعت درمان شود چرا که باعث بروز مشکلات جدی برای نوزاد میشود.
داشتن رژیم غذایی مناسب میتواند کمک زیادی به درمان کمکاری تیروئید کند. کاهش مصرف کافئین و قند و افزایش مصرف پروئین اولین قدم برای درمان است. هورمون تیروئید برای انتقال به تمام بافتهای بدن نیاز به پروتئین دارد. مصرف پروتئین به عملکرد طبیعی تیروئید کمک میکند. علاوه بر این مصرف مواد مغذی و ویتامینها در کنار چربیهای سالم از جمله روغن زیتون میتواند مفید باشد. همچنین باید موادی که باعث ایجاد گواتر میشوند را محدود کنید. گواتر بیماری تورم غده تیروئید است. موادی مانند توت فرنگی، کلم بروکلی، اسفناج و... در صورتی که به صورت خام مصرف شود باعث تحریک گواتر میشوند.
در کنار مصرف و یا عدم مصرف مواد غذایی گوناگون، لازم است تا با انجام ورزشهایی مانند یوگا و مدیتیشن به کاهش استرس و از بین بردن عوامل استرس زا در خود کمک کنید. باید بدانید که غده تیروئید حساس است و به استرس واکنش نشان میدهد. انجام ورزشها باعث ایجاد تعادل در انرژی و افزایش سوخت و ساز بدن میشوند که از این طریق به کاهش علائم کم کاری تیروئید کمک میکنند.
برای آگاهی بیشتر درباره عوارض استرس و فشار عصبی کلیک کنید.
مرکز مشاوره حامی هنر زندگی با سابقه چندین ساله در ارائه خدمات درمانی در زمینه های مختلف روانشناسی اعم از خانواده، ازدواج، اعتیاد، جنسی، کودک، مشاوره شغلی، تحصیلی و ... جزء بهترین و جامع ترین مراکز خدمات روانشناسی است. این مرکز با گردهم آوری جمعی از متخصصین توانسته خدمات خود را با بالاترین سطح کیفیت ارائه دهد. ما در این مرکز شرایطی را برای شما فرآهم آوردهایم تا بتوانید از هر کجای کشور با مشاوران ما به صورت تلفنی و حضوری در ارتباط باشید. این مرکز به شما تضمین خواهد داد تا در کمترین زمان ممکن به درمان مشکلات و مسائل خود بپردازید. همچنین در صورتی که در اطرافیان شما کسی از این اختلال رنج میبرد با دریافت راهکارها و روشهای گوناگون به درمان او کمک نمایید.
برای اطلاع بیشتر درباره روند دریافت مشاوره حضوری و مشاوره تلفنی کلیک کنید.
بله. کمکاری تیروئید میتواند باعث گوشه گیری و در نهایت افسردگی در فرد شود. همچنین فرد در روابط اجتماعی با دیگران نیز با مشکل مواجه میشود و همواره تلاش میکند تا از جمع دوری کند.
متاسفانه علائم کم کاری تیروئید شباهت بسیاری با بیماریهای دیگر دارد و دقیق ترین راه تشخیص آن آزمایش است. با این حال اگر احساس کردید بدون هیچ علتی با افزایش وزن روبهرو شدهاید، خستگی بیش از حد و خلقی افسرده دارید و خشکی پوست و مو غیر طبیعی را تجربه میکنید احتمال کم کاری تیروئید در شما وجود دارد.
بارداری، پرتو درمانی، کمبود ید، مصرف برخی از داروها و تیروئیدیت هاشیموتو که یک بیماری خود ایمنی است از مهم ترین دلایل کم کاری تیروئید محسوب میشوند.
برای دریافت مشاوره در زمینه کاهش تاثیرات مشکلات جسمانی بر روان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق شماره ۰۲۱۲۲۰۱۸۵۰۲ و یا از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.