کمرویی پدیده‌ای ست که در بسیاری از افراد جهان به صورت طیفی از حالات خفیف تا شدید خجالتی بودن، مشاهده می‌شود. افرادی که با کمرویی دست و پنجه نرم می‌کنند، آن را معضلی می‌دانند که برایشان بسیار آزار دهنده است و به عنوان یکی از مهمترین عوامل شکست در زندگیشان نقش دارد. شاخص‌های متعددی از جمله سن، جنسیت، محیط زندگی، نوع تربیت خانوادگی و... می‌توانند این معضل را تشدید کنند. افراد کمرو معمولا از اجتماع دوری می‌کنند، در بیان خواسته‌های خود با مشکل روبرو می‌شوند و در ابراز وجود ناتوان هستند. کودکان کمرو نیز با همسالانشان وارد گفتگو و بازی نمی‌شوند. مشاوره روانشناسی به شما کمک می‌کند تا موقعیت‌هایی که باعث خجالت تان می‌شوند، شناسایی کنید و با تغییر نگرش خود و افزایش اعتماد به نفس بتوانید به تدریج آن شرایط را به چالش بکشانید.
منبع: کمرویی
کمرویی، حالتی ست که در آن فرد در حضور دیگران دستپاچه شده؛ به طوری که نمی‌تواند به خوبی صحبت کند یا دچار افت شدید عملکرد می‌شود و در بیان و ابراز خواسته‌های خود مشکل دارد. افراد کمرو در طیف‌های مختلفی قرار می‌گیرند گاه ممکن است کمرویی خفیف باشد و تاثیر زیادی در زندگی فرد نداشته باشد اما گاهی ممکن است شدید باشد و تمام ابعاد زندگی فرد و حتی سلامت روحی او را تحت تاثیر قرار دهد به طوری که او را به سمت افسردگی و اضطراب سوق دهد و احتمال ابتلای فرد به اختلال شخصیت اسکیزوئید را بالا ببرد. همچنین در نهایت باعث ایجاد مشکلات جبران ناپذیر در زندگی او شود.
برای اطلاع بیشتر درباره شخصیت اسکیزوئید کلیک کنید.
کمرویی تحت تاثیر ابعاد فردی، اجتماعی و خانوادگی است و می‌تواند ساختار شخصیتی فرد را از سنین کودکی تا کهنسالی تحت تاثیر قرار دهد.
1- علل تربیتی: مراقبت‌های شدید والدین از فرزند، ترس فرزند از تنبیه و سرزنش والدین، محرومیت فرزند از محبت والدین، عدم دریافت استقلال در نوجوانی از والدین، توقع والدین از فرزند برای اطاعت و تسلیمِ همیشگی.
2- علل روانی: استرس محیطی و عدم احساس امنیت، تحقیر شدن‌های مداوم در برابر جمع، غم و اندوه شدید و همیشگی، عدم موفقیت در تحصیل
3- علل اجتماعی: فقدان مهارت‌های اجتماعی، مهاجرت، فقر، طلاق والدین
4- علل فیزیولوژیک: عوامل ژنتیکی، نقص عضو، عدم رضایت فرد از چهره یا اندام خود، اختلال در عملکرد غدد فوق کلیوی، اختلال در تکلم
فرد کمرو مجموعه ای از نشانه‌های جسمی و روانی را نشان می‌دهد.
1- احساس گرفتگی در گلو، قلب و خالی بودن شکم
2- دشواری در گفتار، لکنت زبان، تغییر تن صدا
3- انقباضات عضلانی و اسپاسم
4- کند شدن حواس و کاهش سطح هوشیاریِ کودک
5- سرخ شدن و یا رنگ پریدگی در صورت، عدم ترشح بزاق و خشکی رگ‌ها، تعرق شدید در کف دست‌ها
1- عدم مشارکت فرد در فعالیت‌های گروهی و اجتماعی
2- عدم ارتباط پایدار و مناسب با همسالان
3- اجتناب از برقراری تماس چشمی با افراد
4- مخفی کردن خود از نگاه دیگران
5- بریده بریده و کوتاه حرف زدن
5- بازی کردن با انگشتان دست و غرق شدن در افکار
6- عدم اعتماد به نفس، وجود حس سرخوردگی، اضطراب و...
بیان آزادانه افکار، احساسات و خواسته‌ها یکی از نیازهای اصلی همه انسان‌هاست که ارضای آن در دوران کودکی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. والدینی که سبک تربیتی مستبدانه‌ای دارند اغلب اجازه نمی‌دهند که فرزندشان بدون ترس در حضور آن‌ها صحبت کند و آنچه در درون خود حس می‌کند را با آن‌ها در میان بگذارد. همین امر در بسیاری از موارد باعث می‌شود که فرد در سایر روابط بین فردی نیز با مشکل مواجه شود و همواره برای ابراز وجود سطحی از ترس، نگرانی، شرم و ناراحتی را احساس نماید. برای پیشگیری از این مسئله لازم است که فضایی صمیمانه و در عین حال مقتدارنه را برای برای تربیت فرزند خود ایجاد کنید و به او اجازه دهید آزادانه در مورد موضوعات مختلف با شما صحبت نماید.
برای اطلاع بیشتر درباره کمرویی کودکان کلیک کنید.
کودکانی که از ابتدا در یک محیط منزوی بزرگ می‌شوند فرصت کمتری برای تمرین مهارت‌های ارتباطی دارند. در واقع تجربیات محدود آن‌ها باعث می‌شود که هنگام قرار گرفتن در محیط های جدید و ناآشنا سردرگم شده و ترجیحا از برقرار کردن تعاملات جدید خودداری کنند. از همین رو لازم است که از همان سنین پایین به فرزندتان کمک کنید تا در محیط های مختلفی قرار بگیرد و تعاملات اجتماعی گسترده تری را شکل دهد.
یکی از مواردی که باعث می‌شود کودکان به تعامل با سایر افراد علاقه‌ای نداشته باشند و رفتارهای کمرویی و خجالت را از خود نشان دهند نگرانی در مورد عدم حضور والدین و داشتن دل مشغولی در مورد آن‌هاست. در واقع بررسی‌ها نشان می‌دهند کودکانی که سبک دلبستگی ایمنی با مادران خود دارند اغلب راحت‌تر در محیط به کاوش می‌پردازند و می‌توانند ارتباطات بهتری برقرار کنند اما کودکانی که دلبستگی ناایمن دارند از همان ابتدا با مشکلاتی نظیر اضطراب جدایی و ترس از غریبه ها رو به رو می‌گردند که باعث اجتناب آن‌ها از گسترش ارتباطات می‌شود.
برای پیشگیری از این مشکلات لازم است از همان ابتدای نوزادی به فرزندتان نشان دهید که به او اهمیت می‌دهید، نیازها و خواسته‌هایش را در نظر می‌گیرید و هر وقت لازم باشد در دسترس او خواهید بود. تهدید کردن کودک به جدایی یا گفتن جملاتی نظیر اینکه دیگر مادر تو نیستم می‌تواند به دلبستگی کودک آسیب بزند و در سایر روابط بین فردی آن‌ها نیز اثر منفی بگذارد.
کودکان در ابتدای شکل دهی شخصیت خود هستند و از هر بازخورد شما تاثیرات بسیار زیادی می‌پذیرند. در این شرایط والدینی که دائما از فرزند خود ایراد می‌گیرند غیر مستقیم این پیغام را به فرزندشان می‌رسانند که او به اندازه کافی خوب نیست و عیب و نقص‌هایش همواره بیشتر از نکات مثبتش هستند. رسیدن به این تصویر درباره خود مسلما توانایی ابراز وجود را کاهش می‌دهد و می‌تواند به مشکلاتی نظیر کمرویی و احساس شرم مستمر منجر شود. در نتیجه لازم است تلاش کنید نکات مثبت وجود فرزندتان را پیدا کرده و تلاش کنید آن‌ها را پرورش دهید. این کار نه تنها باعث می‌شود که جنبه‌های منفی به مرور از بین بروند بلکه به شکل گیری یک شخصیت مقاوم تر نیز کمک می‌رساند.
مشاوره کودک یکی از خدمات مشاوره و روانشناسی که توسط روانشناسان متخصص در حیطه کودک و نوجوان ارائه می‌شود. درمانگران این حوزه به شما کمک می‌کنند تا بتوانید ریشه کمرویی فرزندتان را بیشتر بشناسید و با اتخاذ سبک تربیتی سالم مهارت‌های اجتماعی قوی تری را در او ایجاد کنید.
برای اینکه بتوانید مشکل کمرویی و خجالتی بودنتان را از بین ببرید لازم است اهداف معقولانه ای برای خود انتخاب کنید و انتظار نداشته باشید که یک شبه تبدیل به یک آدم معاشرتی و بسیار خوش برخورد شوید. در حقیقت لازم است که بتوانید قدم هایی آهسته اما پیوسته در این جهت بردارید. به این منظور بهتر است از آشنایان نزدیک خود و کسانی که بیش از همه با آن‌ها راحت هستید شروع کرده و تلاش کنید تعامل خود را با آن‌ها افزایش دهید. تلاش برای داشتن گفت‌وگوی موثر با این افراد با ارتقای توانمندی‌هایتان می‌تواند شما را برای گسترش سایر روابط آماده نماید.
میزان احساس خجالت و و کمرویی افراد در موقعیت‌های مختلف یکسان نیست. برای مثال افراد اغلب در ارتباط با خانواده نزدیک کمرویی پایین تری دارند اما در یک جمع کاملا غریبه اوضاع سخت تر خواهد بود. برای اینکه بتوانید به طور پایدار در همه موقعیت‌ها خوش مشرب تر ظاهر شوید لازم است یک لیست تهیه کنید و موقعیت‌هایی که باعث احساس خجالت زدگی در شما می‌شوند را براساس میزان ناراحتی ایجاد شده رتبه بندی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا بدانید در این مسیر باید روی چه چیزهایی کار کرده و بر اساس چه ترتیبی قدم بردارید.
یکی از عوامل بسیار مهمی که مانع ابراز وجود می‌شود و به شما اجازه نمی‌دهد به درستی با اطرافیانتان ارتباط برقرار کنید ترس از بدتر شدن اوضاع است. برای مثال افراد خجالتی وقتی ناراحتی یا مشکلی دارند احساس می‌کنند نباید آن را به زبان بیاورند چرا که ممکن است مشاجره‌ای پیش بیاید یا اوضاع از این که هست بدتر شود. مهارت گفت‌وگوی موثر به شما می‌آموزد که چگونه بتوانید بر احساسات خود تمرکز کرده و بدون آسیب رساندن به عواطف دیگران احساسات خود را به اشتراک بگذارید. اگر احساس می‌کنید در این زمینه با مشکل زیادی روبه‌‌رو هستید کمک گرفتن از یک مشاور روانشناس به شما کمک می‌کند تا بتوانید در این زمینه به توانمندی بیشتری دست پیدا کنید.
در بسیاری از موارد کمرویی و اجتناب از تعاملات اجتماعی سلاحی است که افراد به واسطه آن از خودشان محافظت می‌کنند. در واقع آن‌ها احساس می‌کنند ممکن است در روابط بین فردی آسیب ببینند چرا که اعتماد به نفس شکننده‌ای را در وجود خویش پرورش داده‌اند. اگر دائما احساس می‌کنید که از جانب دیگران مورد تهدید قرار می‌گیرید یا رفتارهای کوچک دیگران باعث آزردگی خاطر زیاد شما می‌شود بهتر است از یک روانشناس کمک بگیرید و به کمک جلسات روان درمانی بر تقویت نیروی اعتماد به نفس تمرکز کنید.
روانشناسان معتقدند در ارتباطات بین فردی زبان بدن بیش از آنچه واقعا بر زبان می‌آید بر مخاطبین اثر می‌گذارد. همچنین وضعیت بدنی که به خود می‌گیریم ناخواسته می‌تواند رفتارهای ما را نیز تحت تاثیر قرار داده و باعث شود به شیوه‌ای نامناسب عمل کنیم. برای مثال فردی را تصور کنید که همیشه سرش را پایین می‌اندازد، قامت خمیده‌ای دارد و هنگام صحبت کردن نمی‌تواند تماس چشمی مناسبی برقرار کند. در این شرایط افراد کمتر می‌توانند مجذوب حرف‌های این فرد شوند و در نتیجه واکنش‌های چندان مثبتی نیز نشان نمی‌دهد.
این واکنش‌ها با تضعیف روحیه فرد باعث کم رویی بیشتر او شده و در نهایت چرخه معیوبی را به وجود می‌آورد. با همه این تفاسیر لازم است که بیشتر به زبان بدن خود توجه کنید و برای اینکه خجالتی به نظر نرسید همواره راست و محکم بایستید، تماس چشمی مناسبی با مخاطبین خود برقرار کنید و تن صدای بسیار پایین یا بالا نداشته باشید. همچنین سرعت زیاد کلام یا رفتارهایی نظیر مالیدن دست‌ها به یکدیگر نیز می‌تواند استرس و ناراحتی را به دیگران منتقل کند در نتیجه بهتر است با تمرین کردن بر این رفتارها تسلط پیدا کرده و آن‌ها را تحت کنترل خود در بیاورید.
تلاش و تمرین برای حاضر شدن در هر موقعیتی که در آن احساس راحتی نمی‌کنید می‌تواند به شما کمک کند تا در این موقعیت‌ها بهتر عمل کنید و عواطف مثبت تری را نیز تجربه نمایید. برای مثال اگر می‌خواهید درخواستی از رئیستان داشته باشید اما برای گفتن آن احساس خجالت می‌کنید می‌توانید گفته های خود را مقابل آینه بارها و بارها تمرین کنید. همچنین ضبط کردن صدا یا فیلم برداری از خود به شما کمک می‌کند تا بتوانید راحت تر نواقص رفتاری و گفتاریتان را ببینید و با تکرار کردن، آن‌ها را بهبود ببخشید.
نداشتن تجربیات مثبت از روابط بین فردی همواره ما را به سمت انزوا سوق می‌دهد و می‌تواند باعث شود که در حضور دیگران احساس مثبتی نداشته باشیم. تجربه شرم و ناراحتی در این شرایط از جمله تجربیات رایج بین افراد هستند. برای اینکه بتوانید مسیر زندگی خود را عوض کنید لازم است که دست به کار شده و تلاش کنید تجربیات مثبتی را برای خود خلق کنید. برای مثال می‌توانید به دنبال علایقتان بگردید و با افرادی ارتباط برقرار کنید که تشابهات فکری بیشتری با شما دارند.
تداوم یافتن کمرویی در بزرگسالی می‌تواند منجر به شکل گیری اختلالات اضطرابی نظیر اختلال اضطراب اجتماعی و اختلالات شخصیتی از جمله اسکیزوئید شود. این وضعیت از یک کمرویی ساده شدیدتر است و باعث می‌شود که فرد به خاطر این مشکل خود از بسیاری از فعالیت‌های بین فردی و اجتماعی خود بازماند و سطح عملکردش پایین بیاید. در این شرایط لازم است که به یک روانشناس مراجعه کنید و برای درمان وضعیت خود از روش های تخصصی تر کمک بگیرید.
برای اطلاع بیشتر درباره روند دریافت مشاوره اختلالات شخصیت کلیک کنید.
همان طور که توضیح دادیم، کمرویی تحت تاثیر عوامل مختلفی است. با این حال نقش شما در اینجا بسیار پررنگ است. پس کافیست از همین امروز اراده کنید به همان شخصیت با جسارتی که همیشه خواهان آن بودید تبدیل شوید. موقعیت‌هایی که باعث خجالت تان می‌شود شناسایی کنید، سپس دلایلی که باعث کمرویی تان می‌شود بررسی کنید تا به تدریج بتوانید نگرش و ذهنیت خودتان را در مورد آن تغییر دهید. از گام‌های کوچکتر شروع کنید تا به تدریج بتوانید بر کمرویی خودتان غلبه کنید. به عنوان مثال اگر صحبت کردن در جمع برایتان سخت است، در ابتدا مکالمه دو نفره را اولویت قرار دهید تا در نهایت بتوانید آن را به جمع‌های بزرگتر تعمیم دهید.
اگر کمرویی به یک الگوی رفتاری پایدار در زندگی فرد تبدیل شود و تقریبا همه تعاملات بین فردی را تحت تاثیر قرار دهد می‌توان گفت به یک سبک شخصیتی تبدیل شده است. در این شرایط تغییر آن دشوارتر خواهد بود و لازم است برای رسیدن به نتایج درمانی موفق از یک روانشناس برای ارزیابی علل زمینه ساز مشکل و بررسی بهترین روش‌های درمانی کمک گرفته شود. بسیاری از افرادی که به اختلالات دسته A از جمله شخصیت اسکیزوئید مبتلا می‌شوند از این مشکل رنج می‌برند. برای آشنایی بیشتر با اختلالات دسته A کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه درمان و ارائه راهکاری برای رهایی از کمرویی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق شماره 02122018502 و یا از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: کمرویی