مکانیسم دفاعی جبران چیست و چگونه عمل می‌کند؟ جبران مفهومی است که بیش از همه در نظریه روانشناسی آلفرد آدلر مورد تاکید قرار گرفت. این مفهوم که در اصطلاح تخصصی به آن compensation گفته می‌شود به معنای صرف انرژی زیاد در حوزه‌هایی است که انسان در آن‌ها احساس ضعف یا حقارت می‌کند. استفاده از مکانیسم جبران اگر به صورت افراطی نباشد، می‌تواند فرد را در مسیر پیشرفت قرار دهد. با این حال جبران افراطی اغلب منجر به تشدید ضعف‌های درون روانی فرد می‌گردد. در ادامه توضیحات بیشتری در مورد مکانیسم دفاعی جبران ارائه کرده‌ایم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مکانیسم های دفاعی کلیک کنید.
منبع: مکانیسم دفاعی جبران
مکانیسم دفاعی جبران یا compensation یکی از استراتژی‌های ناخودآگاه است که افراد به کمک آن تلاش می‌کنند از ضعف‌ها و ناتوانی‌های خود فرار کنند. در این شرایط فرد دقیقا در حوزه‌ای که احساس ناتوانی می‌کند تلاش‌های زیادی به خرج می‌دهد. این مفهوم بیش از همه در نظریه روانشناسی آلفرد آدلر مطرح شد. طبق نظریه آدلر، جبران مکانیسمی است که به کمک آن فرد تلاش می‌کند عقده‌های حقارت خود را به دست فراموشی بسپارد و در برابر دیگران به برتری دست یابد.
مکانیسم‌های دفاعی به طور طبیعی از انسان در برابر تنش‌ها و اضطراب‌های روزمره محافظت می‌کنند. با این حال استفاده بیش از حد از آن‌ها زمینه بروز انواع مشکلات روان رنجوری را فراهم می‌کند. در همین راستا متخصصان معتقدند جبران افراطی یکی از مشکلات بارزی است که در رفتار مبتلایان به اختلالات روان شناختی مختلف دیده می‌شود. برای مثال خودشیفتگی نوعی جبران بیمارگون در برابر عزت نفس تخریب شده است. در حقیقت افراد با ساختن یک هویت آرمانی از خود سعی می‌کنند از اعتماد به نفس تضعیف شده‌شان محافظت کنند یا به نوعی از آن فرار کنند.
استفاده از مکانیسم دفاعی جبران اگر به صورت افراطی در نیاید، می‌تواند به عنوان انگیزه‌ای برای پیشرفت در بیاید و ما را در مسیر مثبتی در زندگی قرار دهد. بسیاری از افرادی که دارای نواقص جدی جسمانی یا روان شناختی هستند از طریق همین مکانیسم دفاعی می‌توانند بر ضعف‌های خود غلبه کرده و زندگی جدیدی را بیافرینند. در همین راستا می‌توان به افراد دارای معلولیت اشاره کرد که در زمینه‌هایی نظیر ورزش و هنر به دستاوردهای بسیار عالی می‌رسند.
با این حال استفاده بیش از حد و ناآگاهانه از این مکانیسم دفاعی باعث می‌شود که افراد نتوانند شخصیت پخته‌ای را پرورش دهند و به جای رفع مشکلات خود بر چالش‌های زندگی روزمره بیافزایند. برای مثال فردی که برای فرار از نقص‌های خود اعتماد به نفس کاذبی را جلوه می‌دهد، بیشتر ممکن است در معرض طرد و مشکلات بین فردی قرار بگیرد و همین موضوع مشکلات بنیادی او را تشدید خواهد کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه روانکاوی چیست کلیک کنید.
متخصصان روانشناسی بر این باورند که بسیاری از رفتارهای انسان در زندگی جبران‌های افراطی در جهت نیازهای برآورده نشده هستند. اگر افراد نتوانند در جریان رشد، نیازهای روان شناختی خود را بشناسند و به شیوه‌ای سالم آن‌ها را برآورده کنند به مرور زمان مکانیسم دفاعی جبران کارایی خود را از دست می‌دهد و دیگر نمی‌تواند از فرد در برابر تنش‌ها و مشکلات روانشناختی محافظت کند.
از همین رو اگر فردی بیش از حد در زمینه‌ای انرژی روانی خرج می‌کند و به جای دست یابی به موفقیت نتیجه معکوسی دریافت می‌نماید، لازم است برای از بین بردن سیکل معیوب شکست در زندگی خود از یک متخصص در حوزه سلامت روان نظیر روانشناس کمک بگیرد. در این شرایط روانشناس به شما کمک می‌کند تا نیازهای برآورده نشده و نقاط قوت و ضعف خود را در زندگی بشناسید و بتوانید به شیوه‌ای سالم در جهت پیشرفت خود گام بردارید. برای کسب اطلاعات در زمینه روان درمانی کلیک کنید.
بله، در بسیاری از موارد مکانیسم جبران به فرد کمک می‌کند تا در جهت رفع نقص‌ها و مشکلات خود تلاش کند و در حقیقت به انگیزه‌ای برای پیشرفت تبدیل می‌شود.
استفاده افراطی از مکانیسم دفاعی جبران همانند هر ساز و کار دفاعی دیگر می‌تواند زمینه ساز بروز انواع مشکلات روان رنجوری و اختلالات روان شناختی را فراهم کند. برای کسب اطلاعات در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه مکانیسم های دفاعی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق شماره 02122018502 و یا از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: مکانیسم دفاعی جبران