مرگ فرزند در هر سن و سالی که باشد سختترین تجربه برای هر پدر و مادری است. تحقیقات روانشناسی هم نشان میدهد که در فرهنگ ما بزرگترین عامل استرس میتواند مرگ فرزند باشد که سازگار شدن ما با این اتفاق را سختتر میکند. اما این مصیبت با همه رنجها و دردهایش باید پشت سر گذاشته شود و زندگی جریان خود را پیدا کند. در این مقاله به نکاتی میپردازدیم که میتواند به والدین داغدیده کمک کند.
برای دریافت مشاوره در زمینه مرگ فرزند می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
تجربه از دست دادن فرزندتان به ویژه اگر ناگهانی اتفاق بیفتد مراحلی دارد که در هر کدام احتمالا احساس ویژهای را تجربه میکنید. پس تعجب نکنید و یا نگران نباشید اگر احساستان به این اتفاق مورد انتظارتان نیست یا در حال تغییر است. مراحل سوگ به طور طبیعی شامل انکار، عصبانیت، چانهزنی، افسردگی و در نهایت پذیرش میشود. اما جدا از این مراحل ممکن است احساسات دیگری نیز تجربه کنید.
بهت، ممکن است بعد از مرگ فرزندتان برای مدتی احساس شوکه شدن کنید. این حالت شبیه بیحسی است. در این حالت با این که انکار نمیکنید و باور کردهاید که عزیزی را از دست دادهاید؛ اما نمیتوانید گریه کنید یا حتی غمگین شوید. این حالتی طبیعی است که ذهن شما برای محافظت از شما انتخاب کرده و پس از مدت کوتاهی رفع میشود.
فرزند شما نمیتواند مرده باشد. حتما اشتباهی شده. شاید چندین بار این را برای خود گفته باشید. حتی ممکن است سایه او را در کنار در ببینید یا صدای او را بشنوید. اما این حالت هم واکنش طبیعی ذهن شماست که معمولا در این مرحله رخ می دهد.
ممکن است بعد این اتفاق به کرات سناریوهای مختلف را مرور کنید و با خود بگوید "چطور میشد اگر..."، "اگر اون روز..." و خیلی اگرهای دیگر که هر چه در ذهن تکرار می شوند، تنها غم و غصه شما را زیاد می کنند.
بسیاری از والدین میگویند مدام دعا میکنند تا هر چه دارند بدهند اما فقط پنج دقیقه فرزندشان را دوباره ببیند تا بگویند چقدر دوستشان دارند.
بعد از این اتفاق ممکن است حافظه و آگاهی شما تا حدی مختل شود. چیزهای کوچک را فراموش کنید. هنگام رانندگی فراموش کنید به کجا میرفتید. به اصطلاح روانشناسی ذهن شما دچار مهگرفتگی شده. در حقیقت بعد از این شوک بزرگ ذهنتان بعضی از عملکردهایش مختل میشود. شما عقلتان را از دست نمیدهید. این حالت پس از مدتی ترمیم میشود.
احساس گناه میتواند به هر دلیلی باشد. به یاد آوردن کارهایی که میتوانستید برای نجات او انجام دهید و انجام ندادید. غفلتهای کوچک و یا حتی دلایل کاملا غیر منطقی برایتان آزار دهنده می شود. احساس شما کاملا قابل درک و طبیعی است. شاید در این زمان به صورت غیر منطقی خود را برای تمام اتفاقاتی که برای فرزندتان افتاده مسئول بدانید اما باید به اتفاقاتی که در کنترل شما هم نبوده توجه کنید. احساس گناه شما ممکن است منبع دیگری داشته باشد. شاید تمام خاطراتتان را دوباره مرور میکنید و بابت کمتوجهیها یا برخوردی که با فرزندتان داشتهاید احساس گناه میکنید.
یکی از شایعترین احساساتی که والدین، مخصوصا بعد از مرگ ناگهانی فرزندان تجربه میکنند احساس خشم است. جهان ناعادلانه با شما رفتار کرده و شما از این بیعدالتی عصبانی هستید. شاید همسر یا اطرافیانتان مسئولیت خود را به درستی انجام ندادهاند به نظر شما در این اتفاق نقش داشتهاند. شاید به نظر شما به اندازه کافی سوگوار نیستند و برخورد سادهتری دارند و همه اینها شما را خشمگین میکند.
شما یا اطرافیان شما که مرگ فرزندشان را تجربه کردهاند ممکن است تمام این احساسات را باهم تجربه کنند و این مسئله آنها را متعجب کند و حتی باعث دور شدن اطرافیان شود. اما به یاد داشته باشید که تجربه همه این احساسات طبیعی است و اگر فرایند سوگ به درستی مراحل خود را بگذراند حل میشود.
مشاوران در جلسات گروه درمانی، به والدینی که تجربه مرگ فرزند خود را دارند این فرصت را می دهند که از احساسات و هیجاناتشان صحبت کنند. اعضای گروه با در میان گذاشتن احساساتشان به یکدیگر یاد می دهند که چطور در مقابل ناراحتی از دست دادن فرزند خود بایستند. مهارت کنترل خشم، راه های دور کردن افکار منفی، مثبت اندیشی و تکنیک های دیگری که برای آن ها مفید است تمرین می شود.
بهترین راهی که باعث میشود سازگاری بعد از سوگ فرزند اتفاق بیافتد گذراندن مراحل سوگ به شکل طبیعی است. شما به عنوان اطرافیان والدین داغدار از آنها نخواهید که به زودی درد و رنج سوگ را فراموش کنند یا احساساتشان را نشان ندهند. اجازه دهید احساسات تخلیه شود. والدین مدتی در افسردگی میمانند و اطرافیان باید در کنار آنها حضور داشته باشند و یاری برسانند. بگذارید هرچقدر میخواهند گریه کنند و به صحبتهایشان درباره فرزندشان گوش دهید و با آنها همدلی کنید.
اگر میبینید واکنش همسرتان و نوع ابراز احساساتش با شما متفاوت است به این معنا نیست که او درد و رنج کمتری نسبت به شما تحمل میکند. زنان و مردان نسبت به سوگ واکنش متفاوتی دارند و معمولا زنان احساسات شدید خود را صریحتر ابراز میکنند و به شیون و زاری میپردازند، اما مردان در تنهایی غصه میخورند و آرام گریه میکنند و یا زمان بیشتری در بهت به سر میبرند. یادتان باشد همسر شما هر گونه که به این اتفاق واکنش نشان دهد تفاوتی نمیکند.
او هم پاره تنش را از دست داده و درد عمیقی را مانند شما تجربه میکند. همسران در این شرایط نباید انتظار داشته باشند که دیگری بتواند به راحتی ذهنشان را بخواند یا نیاز آنها را تشخیص دهد. اگر احساس میکنید به واکنش و ارتباط خاصی نیاز دارید آن را به همسرتان بگویید و باهم برای در میان گذاشتن احساساتتان زمان بگذارید. پیوند بین والدین در هنگام این داغدیدگیها مستحکمتر میشود و این پیوند نزدیک میتواند مهمترین راه تسلی باشد.
اگر چه فرزند شما از دنیا رفته است اما عشق شما هرگز به او نمیمیرد. اگر شما بعد از مدتی سوگ را پشت سر بگذارید و به زندگی عادی بازگردید به این معنا نیست که او را فراموش کردهاید. عشق شما به او همیشه باقی میماند اگر چه سوگواری شما میگذرد و شما به زندگی روزمره عادیتان بازمیگردید.
خانواده خود را حفظ کنید و بدانید که فرزند از دست رفته شما هنوز و همچنان عضوی از این خانواده است. یک سنت خانوادگی ایجاد کنید که به واسطه آن هر از چندگاهی خاطرات خوب خانوادگی را در کنار هم مرور کنید. از آن جا با مرگ فرزند کل خانواده آسیب دیده اند بهتر است همه اعضای خانواده به فکر بهبودی باشند؛ مشاوره خانواده به شما کمک می کند تا بتوانید مرهمی برای زخم های یکدیگر باشید.
گذراندن واکنش سوگ زمان دقیق و مشخصی ندارد. این زمان میتواند حدود 1 ماه باشد. اگر احساس میکنید با وجود گذشت چند ماه باز هم احساس غم شدید و افسردگی شما کاهش پیدا نکرده و همچنان مانند روزهای اول احساسهای منفی همراه با درد و رنج را تحمل میکنید. حتما با یک متخصص تماس و یا یک مشاوره روانشناسی دریافت کنید. واکنش سوگ اگر بیش از اندازه طولانی شود میتواند به اختلال سوگ بدل شود که یک بیماری روانشناختی است و نیاز به درمان دارد.
برای دریافت مشاوره در زمینه مرگ فرزند می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستیهای پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی