ارتباطات غیر کلامی یکی از عوامل مهم در برقراری یک ارتباط موفق و موثر است. کسانی که دارای مهارت های ارتباط غیر کلامی هستند، احساسات، معنای کلام و اهداف طرف مقابلشان را بهتر درک می کنند. دانستن زبان بدن و ارتباط غیر کلامیبه شما این امکان را می دهد تا بتوانید در حیطه های مختلف زندگی؛ شغل، ازدواج، دوستیابی، ارتباط با اعضای خانواده و ... بهتر از دیگران عمل کنید. شما می توانید با خواندن این مقاله به اهمیت تاثیرات ارتباط غیر کلامی پی برده و برای ارتقای آن ها اقدام کنید. همچنین می توانید برای شناخت بیشتر خود تمریناتی انجام دهید. روانشناسان بالینی با مطالعه در زمینه ارتباطات بین فردی می توانند شما را در این زمینه راهنمایی کنند.
برای دریافت مشاوره در زمینه زبان بدن و ارتباطات غیر کلامی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
ارتباطات غیر کلامی فرایند انتقال معنا از طریق ژست، زبان بدن یا استقرار؛ چهره و تماس چشمی، ارتباط جسم، ظاهر (مثلا نوع لباس، مدل مو و ...) و حرکات هر یک از اعضا توصیف می شود. از ارتباط غیر کلامی به عنوان سکوت زبان نیز یاد می شود. بخشی از ارتباطات غیر کلامی که ضمیمه گفتار و کلمات می شود به عناصر paralanguage معروفند. این عناصر شامل کیفیت صدا، احساسات و سبک صحبت کردن و همچنین ویژگی های عروضی مانند ریتم، تکیه صدا و ارتفاع صدا است که در مقالۀ در باب صدا به تفصیل توصیف شده است.
شما می توانید در خلال یک رابطه کلمه ای نگویید اما سخت است جلوی رفتار و واکنش های خویش را بگیرید. رفتارتان (حالتهای چهره، حرکات بدن، وضع اندام و اعمال دیگر) جریانی بدون وقفه از اطلاعات و منبعی پایدار از نشانه‌های مربوط به احساساتی است که تجربه می‌کنید. تنها بخش کوچکی از درک و فهمی که انسان در یک تعامل رو در رو به دست می‌آورد حاصل ارتباط کلامی است. حالات چهره تک تک هیجانات درونی تان را به تصویر می کشد. غم، خوشحالی، عصبانیت، خشم و ... بدون حتی یک کلمه می تواند به مخاطب انتقال داده شود.
به طوری که 35% انتقال پیام کلامی و 65% آن غیر کلامی محسوب می شود. همچنین گفته می شود؛ زبان بدن 55%، تن صدا و لحن و بیان 38% و تنها 7% کلمات در انتقال پیام سهم دارند.
سهم پررنگ ارتباطات غیر کلامی و زبان بدن ایجاب می کند که برای حفظ و ایجاد یک رابطه موثر بیشتر به اصول و قواعد ارتباطات غیر کلامی را بشناسیم.
ارتباطات غیر کلامی در وضعیت کلی به صورت ژنتیکی به شما انتقال داده شده اند. ناخودآگاهانه از آنها استفاده می کنید و معانی آنها را می فهمید. در حالت دوم ارتباطات غیر کلامی به صورت علائمی قراردادی مطابق با فرهنگ و شرایط و نیازهای بیانی ساخته شده اند.
مثال هایی از زمینه های ژنتیکی زبان بدن: حالتهای چهره به هنگام اخم یا شادی یا گذاشتن دستها روی سینه / انداختن پاها روی هم / پوشیدن کت ـ کفش / حرکات تأیید و انکار با سر / بالا انداختن شانه ها موقع ابهام و ... . این حرکات و اشارات از طریق ژنهای والدین به ما می رسد و به نوعی در ناخودآگاه جمعی ما ثبت است از این رو برای درک آنها نیاز به دستیابی به مهارت خاصی نداریم و تنها توجه آگاهانه و علم به آن می تواند در مهارت های ارتباطی ما تاثیرگذار باشد.
مثال هایی از زمینه های قراردادی: گاهی ممکن است برای انتقال معنا از یکسری علائم و نشانه های قراردادی که متناسب با شرایط و موقعیت فرهنگی و ملیتی است استفاده کنیم و به نوعی خود شما تعیین آنها هستید.
برای آن که بتوانید ارتباطات غیر کلامی خود را ارتقا دهید بهتر است تمامی جوانب آن را درک کرده و نحوه تاثیر گذاری هر بخش را بدانید. در ادامه به بررسی رفتارهای غیرکلامی در 9 حیطه می پردازیم:
فاصله‌اى که بین افراد از نظر مقدار فضا وجود دارد، حریم گفته می شود. این فضا تحت تأثیر عوامل متعددى نظیرِ هنجارهاى اجتماعى، عوامل وضعیتى، خصوصیات شخصیتى و سطح آشنایى تعیین می شود. حفظ حریم ها و رعایت آن مشخص می کند که ما خود را در چه جایگاهی از یک رابطه می دانیم. حریم خصوصی شامل یک دایره حدودا 15 سانتی متری می شود که ناحیه ممنوعه گفته می شود و جز افراد خانواده و صمیمی اجازه عبور از این 15 سانت را ندارند. مقالهچگونه در روابط حد و مرز تعیین کنیم را بخوانید.
حریم شخصی فضای حدودا نیم متری حول هر فرد است که جز همکاران و آشنایان اجازه نزدیک تر شدن ندارند. حریم اجتماعی یک دایره 1 تا 5/3 متری است که در ارتباطات با غریبه ها آن را رعایت می کنیم. حریم عمومی فضاهای بالای 6 متر را شامل می شود که مربوط به مواقعی است که جدای یک ارتباط و با فاصله دورتر در رویدادی هستیم مثلا وقتی تماشاچی یک رویداد می شویم.
تکان دادن سر رو به پایین می تواند به معنای تأیید یا تسلیم؛ تکان دادن سر رو به اطراف مخالفت یا تأسف و تکان دادن سر رو به بالا می تواند دلالتی بر انکار و عدم پذیرش باشد.
حالت‌هاى چهره براى شادى، غم، عصبانیت و ترس، در سراسر جهان مفهومی یکسان و مشابه دارد. مثلا یک پیشانی پر چین با ابروهای رو به پایین و لب های ورافتاده می تواند نشانه اندوه یک آدم باشد. چهره درهم کشیده هم نشان دهنده اضطراب یا خشم است. رنگ سرخ صورت، به نسبت موقعیت نشان دهنده خشم و یا شرم است. صورت زرد ترس را نشان می دهد. گره کردن ابروها بر خشم- ناراحتی و درد و بالا بردن ابروها نشانه ای از تعجب یا دریافت یک مطلب است. پیام های لب و لبخند را نیز در ادامه مرور می کنیم:
چشم ها دریچه درون هستند. نوع نگاه و جهت نگاه همگی می توانند برون دادی از چیزهایی باشند که به آن می اندیشید یا هیجانی که در حال تجربه اش هستید. بیش از حد پلک زدن می تواند نشانه اضطراب باشد. پلک نزدن هم می تواند نشانه ترس باشد. چشم ها موقع خندیدن حالت خاص خودشان را دارند و البته موقع اندوه هم به همین ترتیب است.
مالش چشم: نـشـانـگر فریب و نیرنگ، پنهان کاری، خستگی یا میل به قطع تماس دیداری است.
نوع نگاه: نگاه ممتد می تواند نشانه ای از ابراز علاقه یا کنجکاوی باشد. نگاه خیره شدید نشانه خلق تهاجمی، سلطه جویانه و تهدید آمیز است. عدم تماس چشمی دلالت بر پنهان کردن یک موضوع یا نشانه از عصبانیت دارد. انبساط مردمک :نشانه عشق و انقباض مردمک نمود عصبانیت.
حرارت دست ها نیز حکایت از حالات ذهنی دارند. سردی دست ها نشان از ترس هستند. دست های خیلی داغ هم احتمالا نشان از خشم یا استرس زیاد دارند. مالش دستها به هم نشان دهنده اضطراب و یا میل به وارسی مجدد یک موضوع است. کف دست باز از دیرباز، نشانه حقیقت، صداقت، بیعت و تسلیم بوده است. بالعکس دستان مشت کرده و گرده خورده می تواند خبر از پنهان کاری یا مقاومت بدهد. حالات دست دادن نیز معنای خود را دارند که در ادامه انواع آن را بررسی می کنیم:
دست دادن محکم: زمانی که دستتان را دراز می کنید و بعد دسـتـانـتان را بـه طـریقی می چرخانید که دستتان بالا و کف دست پایین قرار بگیرد، نشان از برتری جویی شماست. دست دادن بسیار محکم نیز نشانگر شور و اشـتیاق و سلطـه گـری اسـت.
دست دادن شل: اگر تنها انگشتان خود را دراز کنید و در زمان تماس با طرف مقابلتان دست هایتان مانند ماهی شل باشد؛ پیامی با این مضمون انتقال می دهید که "من مایل نیستم به مـن دسـت بزنید، من صمیمیت را دوست ندارم". همچنین این حالت نشانۀ ضعف، مطیع و تسلیم بودن نیز میباشد.
دست دادن با هر دو دست: هرگاه از دست چپ نیز برای پوشاندن دست طرف مقابلتان استفاده کنید راستی و صمیمیت خود را به طرف مقابلتان انتقال می دهید. این نو دست دادن مانند یک آغوش گرفتن ظریف تاثیر می گذارد.
لم دادن روی صندلی و انداختن یک پا بر روی پای دیگر دو معنا دارد. در نگاه اول نشان دهنده راحتی، داشتن حس آرامش و مسلط یودن بر ئضاع است. اما در حالت دوم می تواند نشان از یک نوع بی میلی در برقراری ارتباط و ایجاد صمیمیت باشد. تکان دادن پاها سر آمدن حوصله و قفل کردن آان ها ناراحتی و عصبانیت را نشان می دهد.
راست قامت راه رفتن نشانه اعتماد به نفس است. ایجاد مانع درمقابل بدن باکیف سعی درپنهان کردن ناراحتی است. بالا انداختن شانه ها نشانه نفهمیدن موضوع یا رفع مسئولیت، مالیدن چانه نشانه ارزیابی و انگشت روی شقیقه دلالت بر تفکر و تأمل و دست به کمر نمودی از مقابله و در نهایت دست به چانه نشانه اشتیاق می تواند باشد.
هر آنچه می پوشید نشان از چیزی است که به آن می اندیشید و سبک و سیاقی که در زندگی در پیش دارید. انتخاب پوشش مناسب با فضایی که در آن حضور می یابید دلالتی بر هوشمندی شما به علم ارتباطات است.
لحن و بیانی که شما همراه کلامتان دارید مکملی بر مضمون کلام شماست. نوع هیجان و فکر پشت هر کلام مثل موسیقی متنی است که در راستای جملات شما شنیده می شود. میزان علاقه مندی، صداقت یا عدم صداقت شما با جنس نرم یا غیر منعطف بیان شما خود را بروز می دهد.
برای دریافت مشاوره در زمینه زبان بدن و ارتباطات غیر کلامی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی