مشاوره روانشناسی و روان درمانی

مشاوره روانشناسی و روان درمانی

مشاوره روانشناسی و روان درمانی

مشاوره روانشناسی و روان درمانی

دلایل ناباروری در مردان و زنان

دلایل ناباروری را چگونه می توان یافت؟ آیا دلایل ناباروری در مردان و زنان با یکدیگر متفاوت است؟ ناباروری به حالتی گفته می شود که یک زوج توان داشتن فرزند را نداشته باشند. ناباروری ممکن است به علت مشکلی در دستگاه تناسلی یکی از زوجین یا ناتوانی مادر در نگهداری جنین ایجاد شود. زمانی که زوجی بعد از یک سال رابطه جنسی منظم و بدون استفاده از روش های پیشگیری از بارداری موفق به داشتن فرزند نمی شوند احتمال ناباروری مطرح می شود.


برای دریافت مشاوره در زمینه مشکلات زناشویی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

میزان شیوع ناباروری در مردان و زنان

بین 8 تا 12 درصد زوج ها با مشکلات ناباروری مواجه هستند. از این میزان سهم زنان و مردان در ناباروری تقریبا برابر است. اکثر موارد ناباروری قابل درمان است یا از روش های مختلفی برای داشتن فرزند علی رغم مشکل استفاده می شود.

تأثیر سن بر ناباروری

با افزایش سن و گذشتن از مرز مشخصی توان باروری کاهش پیدا می کند یا از بین می رود. مردان معمولا توان باروری خود را با افزایش سن از دست نمی دهند اما از سن 40 سالگی افت توان باروری در آن ها آغاز می شود. در زنان از 32 سالگی افت توان باروری آغاز می شود و در حدود 50 سالگی با بروز پدیده یائسگی توان باروری از بین می رود.

دلایل ناباروری در مردان

تصور رایج در گذشته چنین بوده که معمولا مشکل ناباروری از زنان است اما امروزه هم از نظر علمی و هم از نظر فرهنگی باور به سهم مشترک زن و مرد ایجاد شده است. مهم ترین دلایل ناباروری مردان شامل موارد زیر است.

1-اسپرم و منی

منی به مایعی گفته می شود که در زمان ارضا شدن از بدن مرد خارج می شود. وجود اسپرم در منی باعث بارور شدن تخمک زن و شکل گیری نطفه می شود. مشکلات زیر در اسپرم می تواند به ناباروری منجر شود:

تعداد کم اسپرم: تعداد زیر 15 میلیون در هر انزال

تحرک کم اسپرم: اسپرم باید در محیط مایع به نوعی شنا کند و به تخمک برسد و تحرک کم می تواند باعث ناباروری شود

شکل غیر طبیعی اسپرم: داشتن شکل غیر طبیعی حرکت و بارورسازی تخمک را با دشواری مواجه می کند. ناباروری ناشی از اسپرم ممکن است بر اثر گرما دیدن بیش از حد بیضه ها و مشکلات پزشکی نظیر سرطان و عفونت ایجاد شود.

2-واریکوسل

رگی به نام واریکوز در ناحیه بیضه وجود دارد که در صورت بروز مشکلی در آن ممکن است فرد به ناباروری مبتلا شود.

3-مشکلات هورمونی

کم کاری غدد هورمونی دستگاه تناسلی می تواند باعث کمبود هورمون های مورد نیاز برای باروری شود. به طور مثال کمبود تستوسترون یکی از علل شایع ناباروری در مردان است.

4-مشکل در مسیر انزال

منی برای خروج از بدن مرد مسیری را از بیضه که محل تولید آن است طی می کند. مسدود بودن بخشی از این مسیر در داخل بدن می تواند باعث شود در انزال مشکل ایجاد شود و یا به جای خروج از بدن منی به مثانه منتقل شود.

5-مشکلات ژنتیکی

بخشی از ژنتیک هر فرد در تعیین جنسیت مؤثر است که وجود مشکل در این بخش از ژنتیک می تواند باعث ایجاد ناباروری شود. ممکن است فردی ماده ژنتیک کافی برای تعیین جنسیت مرد داشته باشد اما به علت داشتن بخش اضافه از کروموزوم x دچار مشکلاتی در بیضه شود. این افراد ممکن است بیضه هایی با شکل و اندازه غیر طبیعی یا تعداد اسپرم و سطح تستوسترون پایین داشته باشند.

6-اثر اشعه بر بیضه

اشعه های مختلف مثل رادیوتراپی، عکس برداری، و محیط های دارای اشعه مثل محیط های هسته ای می تواند باعث کاهش تولید اسپرم شود. در رادیوتراپی و عکس برداری این که چه میزان اشعه به نزدیک بیضه ها تابانده شده در خطر ایجاد شده مؤثر است.

7-داروهای هورمونی

داروهای هورمونی که در موارد مختلف پزشکی و زیبایی اندام استفاده می شوند ممکن است باعث کاهش تعداد و توان حرکت اسپرم ها شوند.

8-مواد مخدر و الکل

مواد اعتیاد آور مختلفی مثل ماریجوانا، کوکائین و الکل ممکن است باعث کاهش تعداد اسپرم شوند. مصرف الکل در حد متوسط تأثیری در ناباروری مردانی که مشکل ناباروری نداشتند ایجاد نمی کند. مصرف زیاد الکل در همه مردان یا مصرف آن در مردانی که مشکلات جزئی در باروری داشتند باعث بروز یا تشدید مشکل می شود.

دلایل ناباروری در زنان

ناباروری در زنان می تواند به علل مختلفی بروز پیدا کند و شامل ناتوانی در باروری تخمک یا ناتوانی در نگهداری جنین باشد. مهم ترین دلایل ناباروری در زنان شامل موارد زیر است.

1-مصرف سیگار

مصرف سیگار باعث کاهش توان باروری در زنان و همچنین مردان می شود. سیگار برای باروری زنان خطر جدی تری محسوب می شود چرا که می تواند باعث سقط جنین نیز بشود. در معرض دود سیگار دیگران قرار گرفتن نیز می تواند باعث بروز مشکلاتی در باروری شود.

2-مشکلات تغذیه ای

تغذیه کمتر از نیاز بدن یا اضافه وزن شدید و همچنین کمبود بعضی مواد مورد نیاز بدن مثل آهن، روی و ویتامین B12 ممکن است باعث بروز مشکلات ناباروری زنان شود. رژیم های غذایی گیاهخواری بیشترین ریسک را در کمبود این مواد ضروری دارند که لازم است در این زمینه با پزشک مشورت شود.

2-بیماری های مقاربتی

بعضی از بیماری های مقاربتی باعث بروز مشکلاتی در مجاری تناسلی نظیر لوله فالوپ و تخمدان می شوند که می تواند باعث ناباروری شود.

3-اثر دارو، مواد شیمیایی و اشعه

بعضی از داروها به ویژه داروهای هورمونی و بعضی مواد شیمیایی مثل حشره کش، و سرب می تواند باعث بروز مشکلات ناباروری در زنان شوند. اشعه های خطرناک و رادیواکتیو، عکس برداری، رادیو تراپی و تأسیسات هسته ای نیز اثرات سوء بر باروری زنان دارند.

 

سخن آخر

بسیاری از زوجین علارغم تلاش ها و اقدامات برای فرزند آوری، زحماتشان بی حاصل می ماند. با این حال زوجین برای برطرف کردن احساس عاطفی خود خیلی اوقات به روش های دیگر رو می آورند یکی از عمده تری راهکارها فرزند خواندگیاست. مشاوره خانواده برای تشکیل چنین خانواده می تواند بسیاری از جوانب را بررسی و حل نماید.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه مشکلات زناشویی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

 

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

 


منبعدلایل ناباروری در مردان و زنان

از چه سنی کودک را تربیت کنیم؟

آیا سن تربیت کودک مربوط به دوره خاصی است؟ همه پدر و مادرها می خواهند کودک خود را به بهترین شکل تربیت کنند. از همان اولین روزهای زندگی کودک به دنبال نحوه صحیح برخورد با کودک و پرورش او هستند. اما خیلی والدین به درستی نمی دانند در چه سنی چه رفتاری با کودک مناسب تر است. آگاهی از اینکه تربیت کودکان از چه سنی و چطور باید انجام شود برای والدین بسیار کمک کننده است. سن تربیت کودک و رفتار های متناسب در هر دوره در این مقاله بررسی شده است. والدین با دریافت مشاوره کودک می توانند برای اتخاذ یک سبک تربیتی مناسب اقدام نمایند.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه مشاوره خانواده و  کودک می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

بهترین زمان برای تربیت کودک

اساسا یادگیری برای کودکان سن دقیقی ندارد در نتیجه سن تربیت کودک را نمی توان به طور دقیق به یک دوره اختصاص داد. در واقع از همان ابتدا والدین می توانند بر رفتار کودک تاثیر بگذارند. حتی رفتارهای ساده ای مثل بغل کردن کودک، نگاه کردن و صحبت کردن در سنین پایین، یا پاسخ به نیاز های کودک از همان اوایل زندگی بر شکل دهی شخصیت، عاطفه و رفتارهای بعدی کودک تاثیر می گذارد. حتی بر اساس برخی پژوهش ها از پیش از تولد صحبت کردن مادر، ایجاد آرامش با موسیقی، تغذیه مناسب و دور بودن از استرس ها و تنش ها بر تحول کودک تاثیر دارد. اما تریبت مستقیم کودک عموما در سنی آغاز می شود که کودک قدرت درک کلام و پاسخ کلام را پیدا می کند.

در ادامه سن تربیت کودک را با توجه به سنین حساس و مهمی و نیازهای مختص آن سنین تقسیم بندی کرده ایم.در ادامه در هر بخش نکات تربیتی فرزندان مربوط به آن ها را می بینید:

تربیت در 18 ماهگی:

در این سن کودک دستورات کاملا ساده را درک می کند، اما به طور کامل توانایی اجرای دستورات به خصوص دستورات پیچیده تر را ندارند. در این سنین بهتر است خیلی کودک را تحت فشار نگذاریم. دستوراتی که به کودک می دهید خیلی ساده و مشخص باشد. بهتر است با اشاره حرکت دست باشد. در ضمن دستوری که به کودک می دهید برای همان لحظه باشد و باز هم تکرار کنید. انتظار نداشته باشید کودک دستور شما را تا مدت ها بعد هم اجرا کند.

تربیت 2 تا 3سالگی:

به دلیل رشد کلامی در این مرحله می توان قوانین و چهار چوب برای کودک تعیین کرد. نکته ای که وجود دارد این است که حدود 2 تا 3 سالگی به طور قابل ملاحظه ای رفتارهای مقاومت و بهانه گیری کودک مشاهده می شود. در واقع این سن زمانی است که کودک کم کم یاد می گیرد شخصیت مستقلی پیدا کند و برای تحول استقلال از نه، نمی خوام، مال خودمه و ... زیاد استفاده می کند. به اصطلاح می گویند کودک در "سن نه" قرار دارد. در این سن سعی کنید نسبت به رفتار لجبازانه کودک صبر و حوصله داشته باشید. به خاطر داشته باشید، واکنش های افراطی، یا تنبیه های بدنی نه تنها تاثیر مثبتی ندارد بلکه این لجبازی ها را بیشتر می کند. بنابراین برای کودک قوانین ساده و مشخص بگذارید. نسبت به مقاومت او واکنش های افراطی و خشن نشان ندهید، و بیشتر سعی کنید به رفتار مثبت کودک توجه کنید و پیروی کردن از دستورات و رفتارهای مثبتش را تحسین و تشویق کنید. این کارها مقاومت کودک را کمتر کرده تمایلش به پیروی کردن را بیشتر می کند.

همچنین در این سن احساس مالکیت کودک خیلی زیاد است و کودک نسبت به هر چیزی که مربوط به اوست مثل اسباب بازی ها و وسایلش و افراد مهم زندگی اش خیلی حساس می شود. در واقع هر چیزی که کودک، مالک آن است با ایجاد هویت او پیوند خورده است. به عبارتی گرفتن وسایل شخصیش این حس را به او می دهد که هویتش از او گرفته شده. پس اگر کودکتان در این سن با گرفته شدن وسایلش یا قبول نکردن درخواستش واکنش عصبانیت شدید نشان داد، تعجب نکنید. خساست یا پرخاشگری کودک تان صفاتی مختص سن او هستند. مگر اینکه بیش از حد و غیر قابل کنترل شود. سعی کنید واکنش افراطی و عصبانیت نشان ندهید. شرایط را برایش توضیح دهید و رفتار درست را روشن و واضح از او بخواهید. به او قدرت انتخاب بیشتری دهید و به احساس مالکیتش نسبت به وسایلش احترام بگذارید.

تربیت سه سالگی:

کودکان در این سن کمتر لجباز هستند و مقاومتشان نسبت به دستورات و قوانین کم می شود. از این سن بیشتر تمایل دارند توسط بزرگسالان تایید شوند و به اصطلاح دختر خوب یا پسر خوبی باشند. همچنین در این سن بیشتر قدرت درک صحبت ها و توانایی مکالمه پیچیده تری پیدا می کنند. بیشتر به دیگران توجه می کنند با این حال هنوز خود محوری در آن ها وجود دارد. به این معنا که نمی توانند مسایل را از زاویه دید دیگران ببینند. بنابراین قوانین را خیلی روشن بیان کنید. مسائل را به زبان ساده و طوری که از زاویه دید آن ها قابل درک باشد برایشان توضیح دهید. از این سن بهتر است در مورد تاثیر کارشان و احساسی که در دیگران ایجاد می شود بیشتر توضیح دهید. برای مثال " اگر دم گربه را بکشی خیلی دردش می گیرد." دیدگاه و توجه دیگران به کودک در این سنین برایش خیلی مهم می شود بنابراین تا می توانید رفتارهای مثبتش را بیان کنید، تحسین کنید و پاداش بدهید.

تربیت در 5سالگی:

ذهن کودکان از این سنین بیشتر قانون مند شده و بیشتر گرایش دارند قوانین منظم را اجرا کنند. از این سنین کودکان رفتن به محیط های آموزشگاهی را شروع می کنند. همچنین توانایی شناخت آن ها بیشتر می شود. از این سنین و حدود 6 سالگی به بعد بیشتر می توانند مسایل را از زاویه دید دیگران درک کنند. در واقع خودمحوری سه سالگی آن ها تعدیل شده است. بنابراین از این سنین می توانید قوانین بیشتری بگذارید. بیشتر در مورد مسایل و دلایل نکات تربیتی با آن ها بر اساس درکشان توضیح دهید. کودک در این سن طبیعتا سازگاری بیشتری با محیط پیدا می کند.

تربیت در 7-8 سالگی  :

کودکان از این سنین از  قدرت استدلال و تفکر منطقی برخوردارند. می توانند در مورد رفتار درست و غلط در شرایط مختلف اظهار نظر کنند و بیشتر آن را تشخیص دهند. بهتر است پدر و مادر در مورد دلایل رفتار و رفتارهای مناسب در موقعیت ها با کودکشان گفتگو کنند و بیشتر نظر آن ها را در این مسایل بپرسند. هرچه گفتگوی منطقی با کودک بیشتر باشد، بهتر می تواند رفتارهای درست و مناسب فردی و اجتماعی را یاد بگیرد و قدرت شناخت و درک مسائل و اعتماد به نفس او بیشتر می شود.

تربیت نوجوانی به بعد:

در واقع سن تربیت کودک تا نوجوانی همچنان ادامه دارد. در دوره نوجوانی پدر و مادر با فرزندشان به چالش های زیادی می خورند. نوجوان به خیلی از قوانین تن نمی دهد. در این سن هم واکنش های افراطی و برخوردهای سختگیرانه می تواند رفتارهای منفی نوجوان را تشدید کند.  بهتر است دیدگاه ها و نقطه نظر فرزند را بیشتر در نظر گرفت و به او به عنوان فردی دارای هویت مستقل تر نگاه کرد. بهتر است قوانین و چارچوب بندی همچنان رعایت شود. والدین نظارت خود را از فرزندشان برنداند چرا که این سنین بسیار حساس است و رها کردن فرزند می تواند دارای عواقب زیادی باشد. در عین حال بیشتر به او فرصت دهید، به ایجاد استقلال و انتخاب های شخصی اش تا حد ممکن احترام بگذارید تا بتواند شخصیت قوی تر و دارای اعتماد بنفس بیشتری را پرورش دهد. برای اطلاع از نحوه رفتار صحیح با نوجوانان کلیک کنید.

 

نکات کلی تربیت کودک

همانطور که تا اینجا صحبت کردیم با توجه به مراحل رشدی و سن تربیت کودک نیازمند به رعایت نکاتی است. اما به طور کلی در تربیت کودک به این نکات توجه کنید:

  • در هر سن بنابه میزان درک کودک قوانین بگذارید.
  • قوانین باید مختصر، ساده و روشن باشد.
  • هرچه قوانین تربیتی در طول روز کمتر باشد احتمال پذیرش و انجام آن بیشتر است.
  • حتما به رفتارهای مثبت توجه کنید و آن را تشویق کنید.
  • پاداش هایی برای بیشتر شدن رفتارهای مثبت و کم شدن رفتار غلط داشته باشید.
  • اگر قولی می دهید حتما انجام دهید؛ همچنین تهدیدی نکنید که نتوانید انجام دهید! ( مثلا اگر بازم بالا پایین بپری از مهمونی می ریم، اما نروند)
  • هرگز تنبیه بدنی نکنید! کتک زدن نه تنها رفتار بد را کاهش نمی دهد بلکه می تواند اثر عکس داشته باشد.
  • می توانید برای رفتار بد کودک محرومیت های کوچک در نظر بگیرید مثل خاموش شدن تلویزیون.
  • تا جایی که می توانید در مورد قوانین تربیتی و دلایل آن با کودکان منطقی صحبت کنید. این صحبت در هر سن بسته به میزان درک کودک می باشد.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه مشاوره خانواده و کودک می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

 

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

 


منبعاز چه سنی کودک را تربیت کنیم؟

اختلال توره | علائم، علل و درمان اختلال توره

حتما تا حدودی با تیک ها آشنایی دارید. تیک ها انقباض های غیر ارادی در ماهیچه ها هستند که باعث ایجاد حرکات یا اصوات در فرد می شوند. یکی از انواع تیک ها اختلال توره است که از کودکی آغاز می شود. اختلال توره با بروز در موقعیت های مختلف می تواند کارکرد زندگی افراد را از کودکی تحت تاثیر قرار دهد و یا مشکل ساز شود. خیلی اوقات خانواده ها شناخت زیادی از این مشکل ندارند یا گاهی فکر می کنند بعضی حرکات ارادی است که این عدم آگاهی می تواند در افزایش مشکلات و تبعات موثر باشد. بنابراین برای بخورد مناسب و مقابله با این مساله بهتر است این اختلال را به خوبی بشناسید. به علاوه داشتن یک مشاور خانواده برای تشخیص به موقع ضرورت پیدا می کند.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه مشاوره کودک و خانواده می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

تعریف اختلال توره

سندروم توره نوعی اختلال نوروبیولوژیک است که در آن تیک های حرکتی و صوتی به صورت مکرر وجود دارد. این تیک ها می تواند شامل پلک زدن، حرکت گردن، سرفه کردن و ... باشد. اختلال توره عموما در کودکی شروع می شود. معمولا علائم توره از سنین 3 تا 10 سالگی ظاهر می شود و شایع ترین سن بروز آن در حدود اوایل سنین ابتدایی است.

 

نشانه های اختلال توره

نشانه های اختلال توره شامل موارد زیر است:

  • تیک های حرکتی متعدد؛ این تیک ها می تواند در ناحیه سر، شانه، گردن یا کل بدن باشد. بالا انداختن شانه، حرکت سر و گردن، چشمک زدن، پلک زدن متناوب، شکلک درآوردن، لمس کردن می تواند وجود داشته باشد. همچنین تیک های حرکتی پیچیده و حرکات قالبی می تواند بروز کند مثل باز و بسته کردن در، بو کردن، روشن و خاموش کردن چراغ و ...
  • تیک های صوتی متعدد؛ شامل صدا درآوردن، سرفه کردن، صاف کردن گلو، بالا کشیدن بینی، خندیدن غیر ارادی، فریاد کشیدن، گفتن برخی کلمات و عبارات غیر ارادی، یا حتی گاهی اکولالیا (تکرار کلمات شنیده شده)، کپرولالیا ( گفتن کلمات زشت و ناسزا به طور غیر ارادی) می باشد.
  • علائم و نشانه های تیک می تواند دوره ای و دارای نوسان باشد. به طوری که فرد ممکن است در دوره ای علائم شدید تیک نشان دهید و در مدتی دیگر نشانه ها کلا ناپدید شود.
  • انقباض عضلات و نشانه های تیک غیر ارادی است. با وجود اینکه کودکان سعی می کنند آن را سرکوب کنند اما خیلی مواقع به شدت بیشتری تکرار می شود.

برای تشخیص این اختلال باید ویژگی های زیر حتما وجود داشته باشد:

  • تیک پیش از 21 سالگی شروع شود.
  • علائم حداقل یکسال طول بکشد.
  • بیمار هم تیک صوتی و هم حرکتی داشته باشد که می تواند در برهه زمانی مختلف رخ دهد.
  • شدت تیک ها نوسان دارد و کم و زیاد می شود. ممکن است برخی تیک ها در دوره ای از بین برود و تیک های دیگری ظاهر شود.
  • علت پزشکی دیگری وجود تیک ها را توجیه نمی کند.

 

اختلالات همراه توره

مشکلات و اختلالاتی که همراه توره ممکن است ظاهر شوند عبارتند از:

اختلالات توجه و بیش فعالی، اختلالات وسواسی، اضطراب، افسردگی، اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری، اختلالات خواب، اختلالات کنترل تکانه

 

علت بروز اختلال توره

دلایل اصلی ایجاد اختلال توره به طور کامل شناخته شده نیست. اما دانشمندان نقش عوامل زیستی را در ایجاد آن دخیل دانسته اند. بر اساس مطالعات ایجاد اختلال توره تا حد زیادی تحت تاثیر وراثت است. کودکان دارای توره به احتمال بیشتری در خویشاوندان خود افراد دچار تیک یا وسواس دارند.

 

درمان اختلال توره

تیک های خفیف گاهی اوقات گذرا بوده و بدون اقدام درمانی یا با تمرین کاهش استرس خود به خود برطرف می شود. با وجود این خیلی اوقات تیک ها شدیدتر بوده یا پایدار است و نیازمند اقدامات درمانی می شود. درمان های به کار رفته برایاختلال توره معمولا شامل درمان های رفتاری و درمان های دارویی است.

درمان رفتاری

برخی از درمان های رفتاری به کار رفته عبارت است از:

وارونه سازی عادت: در این روش با استفاده از ایجاد عادات معکوس به فرد کمک می شود با تیک ها مقابله کند. با استفاده از تقویت حرکات خنثی کننده به فرد آموزش داده می شود تیک های عصبی به مرور کاهش می یابد.

ای آر پی: در این روش با قرار گیری فرد در موقعیت تیک به فرد آموزش داده می شود موقعیت ایجاد تیک را پیش بینی و آن را به تدریج کنترل کند.

درمان دارویی

یکی از قدم های اصلی درمانی برای اختلال توره درمان دارویی است. دارو های مورد استفاده عمدتا شامل موارد زیر است:

  • داروی های نورولپتیک (از قبیل ریسپریدون، ریموزاید، آریپرازول)
  •  کلونیدین
  •  کلونازپام
  •  تترابنازین

 

برای دریافت مشاوره در زمینه مشاوره کودک و خانواده می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

 

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

 


منبعاختلال توره | علائم، علل و درمان اختلال توره

مادران شاغل | پیامد ها و مسائل مادران شاغل

مادران شاغل مسئله ای است که امروز اکثر زنان با آن درگیر هستند. اشتغال زنان پدیده ای رایج در جوامع مختلف از جمله ایران می باشد. بسیاری از مادران با علل مختلف وارد بازار کار می شوند و از طرف دیگر دغدغه های خودشان در مورد فرزندپروری را دارند و ممکن است به خاطر شاغل بودنشان احساس ناکارآمدی بکنند. اما نکته مهم این است که اشتغال مادران می تواند فوایدی برای کودک داشته باشد و هم در عین حال مضراتی برای آن وجود دارد. همه این موارد بستگی به بافتی دارد که زندگی در آن جریان دارد. مادران با رعایت نکاتی می توانند سلامت جسمانی و روانی خود و فرزندانشان را تضمین کنند. 

 

برای دریافت مشاوره در زمینه فرزندپروری می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

مادران شاغل

در حال حاضر تعداد زنانی که روی به اشتغال می آورند بسیار بیشتر از سال های گذشته شده و دامنه و تنوع شغلی که زنان وارد آن می شوند، بسیار گسترده تر شده است. بسیاری از مادران بعد از زایمان کار خود را کنار می گذارند و به فرزند خود می پردازند و بسیاری دیگر نوع شغل خود یا میزان آن را تغییر می دهند تا تداخل کمتری با امور فرزند داری داشته باشد.

اشتغال مادر به معنی سنگین تر شدن مسئولیت های وی می باشد. مخصوصا در جوامعی که امور جاری منزل و رتق و فتق آن به شکل پیش فرض وظیفه زن پنداشته می شود، یک مادر شاغل کارهایش دو برابر خواهد بود و با ورود فرزند دغدغه هایش چند برابر خواهد شد. اشتغال زنان ممکن است بر روابط زناشویی نیز تاثیر بگذارد، مشاوره خانواده می تواند به زوجین برای به حداقل رساندن تنش ها یاری برساند.

 

علل اشتغال مادران

اشتغال مادران گاهی به علت مسائل مالی می باشد. یعنی زن و شوهر برای اینکه درآمد کافی برای زندگی داشته باشند، مجبور هستند هر دو کار بکنند. ممکن است بسیاری از زنان تمایل به کار و داشتن شغل نداشته باشند ولی صرفا به خاطر مسائل مالی مجبور به ادامه باشند.

در نقطه مقابل زنان گفته شده، قشر کثیری از زنان به علت علاقه به اشتغال روی می آورند. آن ها ممکن است از سال های نوجوانی برای آینده شغلی خود برنامه ریزی کرده باشند، سال ها تحصیل کرده یا به مهارت آموزی پرداخته باشند. در واقع شغل منبع رضایت و شادی چنین زنانی می باشد.

برای برخی از زنان هم شغل وسیله ای برای استقلال مالی می باشد. یعنی آن ها دوست دارند به لحاظ مالی مستقل باشند و به اصطلاح دستشان در جیب خودشان باشد.

 

پیامدهای مثبت اشتغال مادران

در گذشته باور بر این بود که اشتغال مادران امری مخرب در جریان رشد کودک می باشد و در تمامی محافل و مجالس صحبت از بد بودن اشتغال مادران بود. با تغییر نگرش جامعه به اشتغال مادران و ورود روزافزون زنان به حیطه های شغلی، این نگرش تغییر پیدا کرده است و حتی بررسی های دانشمندان حاکی از اثرات مثبت اشتغال مادران روی کودکانش می باشد.

به طور خلاصه می توان پیامد های مثبت اشتغال مادران را چنین برشمرد:

  • اگر شغل باعث افزایش رضایت از زندگی، اعتماد به نفس و شادی بشود، بنابراین سلامت روان هم در نتیجه آن افزایش می یابد. مادری که سلامت روان بیشتری داشته باشد، بهتر می تواند وظائف مادری خود را ایفا کند و فرزندان سالم تری می پروراند.
  • مادران شاغل ممکن است باعث شوند کودکانشان استقلال بیشتری را تجربه کنند و در نتیجه مسئولیت پذیری کودک پرورش پیدا می کنند.
  • کودکان مادران شاغل در آینده بیشتر به اشتراکی بودن ازدواج می اندیشند یعنی دختران بیشتر ممکن است شاغل بودن را دوست داشته باشند و پسران بیشتر قائل به کمک کردن به همسر در خانه داری و فرزندپروری باشند.
  • کودکانی که مادران شاغل دارند معمولا به مهدکودک می روند. مهدکودک علاوه بر ارتقاء مهارت های اجتماعی کودکان، در مسائل مختلفی آموزش می بینند. این آموزش ها باعث پیشرفت مهارت های شناختی آن ها شده و ممکن است زیر ساخت مناسبی برای مهارت های تحصیلی بعدی بشود.
  • مردانی که همسران شاغل دارند، یاد می گیرند که در جریان فرزندپروری دخالت بیشتری داشته باشند. این در حالیست که مردانی که زنانشان شاغل نیستند، به طور کامل رشد و تربیت فرزند را به همسر محول می کنند. یقینا دخالت پدر در فرزندپروری تاثیرات بسیار مثبتی روی کودک می گذارد و باعث می شود کودک رابطه بهتری با پدر خود پرورش دهد.

 

پیامد های منفی اشتغال مادران

علاوه بر مزیت های گفته شده، ممکن است اشتغال مادران آسیب هایی را هم به دنبال داشته باشد:

  • اشتغال مادر ممکن است باعث فشار روحی و خستگی روانی وی شود. این فشار و تنش ها اگر به محیط خانه منتقل شود هم برای کودک مضر است هم برای روابطی که بین مادر و کودک شکل می گیرد. یعنی ممکن است مادر دیگر برای کودک خود حوصله و انرژی نداشته باشد و علاوه بر اینکه کمیت ارتباطشان در طول روز کم است، کیفیت آن هم پایین بیاید.
  • فرستادن کودک به مهدکودک، مخصوصا مهدکودک های با کیفیت پایین که مراقبین ثابت ندارند، ممکن است باعث اضطراب کودک و ایجاد دلبستگی نا ایمن در وی شوند.
  • برخی مادران در مورد اشتغال خود دچار احساس گناه می شوند و بنابراین سعی در جبران افراطی زمانی که با کودک خود نیستند می کنند یا شروع به باج دادن به کودک می کنند. این امر می تواند منجر به آسیب در کودک شود.
  • فشار کارهای خانه و مسئولیت های مادری از یک طرف و فشار شغلی از طرف دیگر ممکن است سلامت روان یک مادر شاغل را پایین بیاورد.
  • اگر کیفیت رابطه مادر و کودک پایین بیاید، بسیاری از این کودکان ممکن است از داشتن مادر شاغل ناراضی باشند و احساس تنهایی کنند یا مجبور شوند ساعات زیادی را در منزل تنها بمانند. این تنها ماندن علاوه بر خطراتی که برای سلامت روان کودک دارد، ممکن است خطرات دیگری هم داشته باشد. به هر حال کودکان شیطنت هایی دارند که ممکن است منجر به آسیب شود. مثلا روشن کردن گاز و مسائلی از این دست.

 

نکات و توصیه ها برای مادران شاغل

همانطور که گفته شد اشتغال مادران خوبی ها و بدی هایی دارد. نمی توان به شکل مطلق گفت که این امر آسیب زا هست یا نه؛ بلکه در یک بافتار وسیع نیاز به بررسی دارد. برای اینکه اشتغال شما باعث آسیب به فرزندتان نشود، به نکات زیر توجه کنید:

  • بهتر است کودکان از سه سالگی به بعد وارد مهدکودک شوند. تا قبل از آن اگر در محیط خانه مثل خانه مادربزرگ و پدربزرگ باشند یا یک پرستار ثابت و مطمئن داشته باشند، برایشان بهتر است. ولی در بسیاری از موارد چنین امکانی وجود ندارد. جای نگرانی نیست. بسیاری از مهدکودک های کیفیت نگهداری مناسبی برای فرزندان شما دارند. مهم است که مراقبان سریعا تغییر نکنند.
  • به کیفیت رابطه تان با فرزندتان توجه کنید. لاجرم مجبور هستید زمان کمتری را در کنار فرزند خود بگذرانید ولی با بالا بردن کیفیت رابطه می توانید خیالتان را راحت کنید. سعی کنید زمان هایی را برای بازی با کودکتان، صحبت از وقایع مهدکودک یا مدرسه، احساساتش و نیاز هایش در نظر بگیرید.
  • به خودتان هم زمانی را اختصاص دهید. داشتن زمانی برای خودتان ولو کوتاه کمک می کند شاداب شده و خستگی تان کاهش یابد. این زمان می تواند نیم ساعت خوابیدن، موسیقی گوش کردن، ورزش کردن یا هر چیز دیگری باشد که خودتان دوست دارید.
  • از همسرتان بخواهید همراه و همپای شما باشد و در امور خانه داری و نگهداری فرزندان کمکتان کند.
  • کمال گرا نباشید. یادتان باشد هیچ انسانی بدون عیب و نقص نیست و قرار نیست شما در همه چیز نمونه و زبانزد باشید. اینکه بعضی از جنبه های زندگی تان کمی نقص داشته باشد چیز بدی نیست.
  • برنامه ریزی کلید اصلی زندگی موفق است. برنامه ریزی داشته باشید و اولویت هایتان را مشخص کنید.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه فرزندپروری می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

  

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

 

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

 


منبعمادران شاغل | پیامد ها و مسائل مادران شاغل

نحوه صحیح رفتار والدین با کودکان اوتیسم

اوتیسم یکی از اختلالات نسبتا شایع و شدیدی می باشد که بسیاری از خانواده ها را درگیر کرده است. والدین کودکان اوتیستیک در این بین ممکن است بیشترین درگیری را چه به لحاظ زمانی چه روانی با کودک خود داشته باشند. ممکن است برخی از آن ها خود را در این زمینه مقصر بدانند و فکر کنند در ابتلای کودکشان به اختلال نقش داشته اند. در واقع نقش مادر در ابتلای کودک به اختلال چندان واضح و روشن نیست و علل چندگانه ای برای ابتلای کودک وجود دارد. اما چیزی که مهم است این می باشد که والدین کودک اوتیستیک چه نقشی در پرورش دادن و تربیت کودکشان دارند؟ آن ها با دانستن نقش خود و در عین حال اهمیت دادن به خود و سلامتی شان می توانند قدم های بزرگی برای کودک اوتیستیک خود بردارند.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه فرزند پروری می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

کودک اوتیستیک

اوتیسم یک اختلال عصبی-رشدی است که در جریان رشد بروز و ظهور پیدا می کند. از نشانه های اصلی این اختلال فقدان توانایی ارتباطی و ایجاد تعاملات اجتماعی است.

کودک اوتیستیک از رفتارهای غیر کلامی برای ارتباطات اجتماعی استفاده نمی کند و متناسب با سطح رشدی اش نمی تواند روابط با همسالان و بزرگسالان ایجاد کند. چنین کودکانی احتمالا در زبان گفتاری تاخیر دارند یا به طور کلی مهارت های کلامی را پرورش نمی دهند. ممکن است از زبان به شکل قالبی استفاده کنند و نمی توانند بازی های تخیلی و تقلیدی داشته باشند.

کودکان اوتیستیک معمولا رفتارهای غالبی و کلیشه ای از خود نشان می دهند. مثلا ممکن است به شکل عجیبی به یک رفتار محدود و تکراری بچسبد، یا به برخی اشیا دلبستگی نشان دهد.

 

والدین کودک اوتیستیک

والدین کودکان اوتیستیک یا کودکانی که به هر نحوی با یک اختلال دست و پنجه نرم می کنند، دچار فشار های روحی و روانی زیادی می شوند. کوچکترین مریضی و بیماری کودک منجر به بروز علائم استرس شدید والدین شده و فشار روانی زیادی برای آن ها ایجاد می کند. اختلال اوتیسم که تقریبا از حدود سه سالگی خود را نشان می دهد، اختلال شدیدی است که عملکرد کودک را شدیدا مختل می کند. والدین بعد از مواجه شدن با اینکه کودکشان مبتلا به اوتیسم می باشد مراحل مختلفی را طی میکنند:

  • اولین مرحله انکار می باشد. در این مرحله والدین نمی خواهند بپذیرند که کودکشان مبتلا به اختلال اوتیسم است و جوری رفتار می کنند که انگار چنین چیزی وجود ندارد. برخی والدین در این مرحله بارها و بارها به متخصصان مختلف مراجعه می کنند و فکر می کنند متخصص اشتباه می کند.
  • دومین مرحله، خشم و عصبانیت است. آن ها از اینکه این اتفاق برای آن ها و فرزند دلبندشان افتاده عصبانی هستند و مدام این سوال را می پرسند: چرا من؟ این خشم ممکن است معطوف به خود کودک شود، به همسر نشان داده شود و یا به شکل پرخاشگرانه متخصصان و سایر اطرافیان را درگیر کند.
  • در مرحله سوم مادر و پدر دچار غم، اندوه و احساس گناه می شوند. گویا آرزوهایی که برای کودکشان داشته به باد رفته و حال با این واقعیت مواجه شده اند که کودکشان دچار یک مشکل واقعی است که ممکن است حتی خودشان در آن نقش داشته باشند. آن ها خود را مقصر می دانند و سرزنش می کنند.
  • نهایتا بعد از سه مرحله فوق افراد به سازگاری و پذیرش می رسد. هنوز هم احساسات فوق را تجربه می کنند ولی می توانند با آن ها کنار بیایند و به نفع کودک قدم هایی بردارند و در جهت بهبود زندگی کودکش تلاش کنند.

 

نقش والدین در ابتلای کودک به اوتیسم

ترکیبی از عوامل هستند که باعث می شوند کودک در جریان رشد تفاوت هایی در ساختار مغزی و عصبی خود نشان بدهد. هر یک از این عوامل، عامل خطر نامیده می شوند. عوامل خطر به دو دسته عوامل ژنتیکی و محیطی تقسیم می شوند. اوتیسم در کودکانی که قبلا سابقه خانوادگی داشته است، بیشتر دیده می شود. یعنی والدین چه مادر چه پدر می توانند این عامل ژنتیکی را منتقل کرده باشند.

عوامل محیطی مانند قرار گرفتن مادر در معرض سرب و سایر آلودگی های محیطی، شرایط استرس زای پیش از تولد، زایمان دشوار و عواملی از این دست همگی ممکن است در اختلال دخیل باشند.

یکی از نظریات ابتدایی در مورد علت ابتلای کودکان به اوتیسم این می باشد که مادران یخچالی باعث می شوند کودکشان مبتلا به اوتیسم شود. مادران یخچالی مادرانی می باشند که خالی از عاطفه و واکنش صحیح نسبت به کودک تازه متولد شده می باشند و به همین علت رشد عاطفی و اجتماعی کودک خود را متوقف می کنند یعنی چیزی که در کودکان اوتیستیک دیده می شود. ممکن است این ویژگی در مادران مشکلاتی در کودکان به وجود آورد یا مشکلاتشان را تداوم بخشد ولی این چیزی نیست که بتواند علت اصلی اختلال اوتیسم قلمداد شود.

در واقع مادران می توانند ناقل بیماری بوده، یا قبل از زایمان در شرایطی قرار بگیرند که احتمال ابتلا بالا برود اما چیزی که واضح می باشد این است که نمی توان مادر را برای ابتلای کودکش به اختلال اوتیسم سرزنش کرد یا هیچ مادری نیست که دوست داشته باشد یا از عمد زمینه را برای این اختلال فراهم کرده باشد.

 

نقش والدین در پرورش کودک مبتلا به اوتیسم

نقش والدین هنگامی که کودک با یک اختلال مواجه می شود بسیار پررنگ تر می شود. یکی از وظایف والدین کودکان اوتیستیک آگاهی از راه های شناسایی اوتیسم است. تا بتوانند به موقع برای درمان اقدام کرد. کودکی که با اختلالی فراگیر مثل اوتیسم درگیر است، نیاز به توجه و مراقبت بیشتری دارد تا بتواند مسیر زندگی اش را طی کند. در چنین شرایطی والدین به ویژه مادر بیشترین نقش را بر عهده دارد.

در واقع والدین دلسوزی که مراحل گفته شده را طی کرده باشند و به پذیرش بیماری کودک خود رسیده باشند، بدون احساس شرم در جامعه حضور پیدا کرده و به دنبال کمک های تخصصی برای کودک خود بر می آیند. بسیاری از کودکان اوتیستیک اگر کمک های حرفه ای دریافت کنند و در مسیر رشد و بالندگی قرار گیرند، زندگی با کیفیت تری را تجربه خواهند کرد.

والدینی که توجه همه جانبه به کودک خود می کنند، کمک های تخصصی برای او فراهم می کنند، استعدادهای کودک اوتیستیک خود را می شناسند و برای آن انرژی و وقت صرف می کنند، نقش ویژه ای در بهبود زندگی فرزندشان دارند.

نقطه مقابل این ماجرا، والدینی هستند که این مسئله را نپذیرفته اند و در خشم و اندوه خود به مدت طولانی باقی مانده اند. این والدین فرصت های مناسب جهت آموزش و تعلیم کودک خود را از دست می دهند و ممکن است مانع پیشرفت کودک خود شوند. در چنین مواردی والدین کودک اوتیستیک با مراجعه به یک روانشناس برای دریافت مشاوره خانواده جهت سازگار شدن بسیار مفید می باشد.

 

سلامت والدین کودک اوتیستیک

یک مادر کودک اوتیستیک نیاز به حمایت و مراقبت های ویژه ای دارد. چنین مادری نیاز به حمایت شدید همسرش و مشارکت وی در برنامه های نگهداری و توان بخشی کودک دارد. علی الخصوص اگر فرزند یا فرزندان دیگری هم وجود داشته باشند که آن ها هم نیاز های عاطفی و جسمانی خود را دارند.

والدینی که سلامت جسمانی و روانیشان به خطر بیفتد، به خوبی نمی توانند از فرزندانشان مراقبت کنند. پس برای اینکه نقش مادری و پدری خود را ایفا کنند نیاز به حمایت و کمک های جامعه و اطرافیان و داشتن اوقاتی برای استراحت و فاصله گرفتن از مشکلشان دارند. اطرافیان و دوستان به خوبی می توانند این کمک را به مادر و پدر یک کودک اوتیستیک ارائه کنند.

والدین کودکان اوتیستیک باید به فکر نیاز های فردی خود نیز باشند. در واقع از خودگذشتگی بیش از حد و نادیده گرفتن خود باعث به خطر افتادن زندگی و سلامت روان خود آن ها می شود.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه فرزند پروری می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

 

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

 


منبعنحوه صحیح رفتار والدین با کودکان اوتیسم