مشاوره روانشناسی و روان درمانی
مشاوره روانشناسی و روان درمانیمشاوره روانشناسی و روان درمانی
مشاوره روانشناسی و روان درمانیاصول مناظره در خانواده | آشنایی با تکنیک های لازم در صحبت های خانوادگی
خانواده یکی از نهادهایی است که برای هریک از ما قدیمی‌ترین و نزدیک‌ترین ارتباط‌ها را شامل می‌شود و لازم است تا اصول مناظره در خانواده رعایت شود تا در درازمدت به کاهش تنش‌ها، تحکیم روابط خانواده و شکل گیری خانواده‌ای سالم کمک گردد. شکست در صحبت کردن زمانی که شما و طرف مقابل ارتباط نزدیک و یا دائمی با یکدیگر داشته باشید دارای اهمیت بیشتری می‌شود. شما باید بتوانید راهی برای صحبت با افرادی که در کنارشان زندگی می‌کنید بیابید تا بتوانید در تعامل با آن‌ها شرایط مناسبی برای رضایت متقابل و صمیمیت بیشتر رقم بزنید. به همین دلیل در ادامه این مطلب تلاش می‌کنیم تا نکات مهم و تاثیرگذار صحبت در خانواده را با یکدیگر بررسی کنیم. البته شما می‌توانید از این اصول در سایر ارتباط‌های خود نیز استفاده کنید.
منبع: اصول مناظره در خانواده | آشنایی با تکنیک های لازم در صحبت های خانوادگی
اصول مناظره در خانواده
1. درک موقعیت
یک گفت‌وگوی متقابل باید در شرایطی صورت بگیرد که همه اعضا، با فراغ بال و تمرکز کامل در آن حضور داشته باشند؛ پس اولین شرط برای صحبت کردن این است که زمان مناسبی را برای صحبت انتخاب کنید. اینکه شما دلتان می‌خواهد این مسئله همین حالا حل شود، نمی‌تواند تنها عامل قضاوت در این زمینه باشد. آیا دیگران هم به اندازه شما آمادگی دارند؟ برای پاسخ به این مسئله چند نکته را در نظر داشته باشید.
- طرف مقابل زمان کافی برای صحبت با شما دارد و قرار نیست گفتوگویتان ناتمام و در میانه راه، رها شود.
- طرف مقابل به لحاظ شرایط روحی و فکری در شرایط مناسبی هست یا در حال حاضر مشغولیت‌های دیگری دارد که باعث می‌شود تمرکزش کاملا به سمت شما نباشد.
- شرایط جسمی طرف مقابل را در نظر بگیرید. درد، خستگی، آشفتگی روحی و سایر شرایط این چنینی، به این معناست که صحبت باید به زمان دیگری موکول شود.
برای شناخت بیشتر در زمینه اهمیت خانواده کلیک کنید.
2. گفت‌وگو باید رو در رو باشد
بهترین شیوه صحبت کردن، گفت‌وگوی رو در رو است، در این حالت شما علاوه بر مکالمات خود، از طریق زبان بدن نیز اطلاعاتی را در اختیار طرف مقابل می‌گذارید و همچنین اطلاعاتی را از جانب وی، دریافت می‌کنید. به علاوه تسلط بیشتری بر شرایط مکالمه دارید و می‌توانید آن را از وقوع اتفاقات ناخوشایند دور نگه دارید.
صحبت کردن از طریق تلفن را صرفا در شرایطی انتخاب کنید که امکان ملاقات حضوری برایتان وجود ندارد و یا مسئله به اندازه‌ای مهم است که نمی‌توانید تا زمان یک ملاقات صبر کنید چرا که در این شیوه کنترل کمتری بر شرایط دارید و عامل مهمی به نام زبان بدنی را نیز از دست می‌دهید.
توجه داشته باشید که هرگز صحبت‌های مهم را به صورت پیامک، شبکه‌های ارتباطی در فضای مجازی، نامه و یا سایر شیوه‌های این چنینی با طرف مقابل در میان نگذارید. بسیاری از افراد به دلیل اینکه از صحبت کردن رو در رو خجالت می‌کشند و یا احساس می‌کنند با نوشتن راحت‌تر می‌توانند صحبت کنند، مطالب مهمی را از این طریق به طرف مقابل منتقل می‌کنند. با توجه به اینکه در این حالت طرف مقابل شما، صرفا با یک متن مواجهه می‌شود و هیچ آمادگی ذهنی از مطالب عنوان شده و یا لحن و احساس شما هنگام نوشتن مطالب ندارد. در نتیجه احتمال بسیار بالایی وجود دارد که متوجه منظور واقعی شما نشود. یکی دیگر از مشکلات ارتباط به این سبک این است که الزاما دریافت کننده پیام در شرایط مطلوبی برای مطالعه و یا پاسخگویی نیست و ممکن است حتی مطلب شما را نخواند.
3. صریح صحبت کردن از اصول مناظره در خانواده
صحبت شما باید یک موضوع و یک هدف مشخص داشته باشد. راجع به چه چیزی قرار است صحبت کنید؟ قرار است با صحبت کردن راجع به این مسئله به کجا برسیم؟ هنگامی که این دو سوال را برای خود مشخص کردید، در نظر بگیرید که فقط بر اساس همین دو فاکتور صحبت کنید. حاشیه رفتن از موضوع باعث می‌شود حوصله طرف مقابلتان از این بحث سر برود، خسته شود و بحث را دنبال نکند.
یکی دیگر از ایراداتی که مطرح می‌شود در لفافه صحبت کردن است. صحبت کردن در لفافه باعث می‌شود طرف مقابل یا متوجه صحبت شما نشود و یا دچار سوء تعبیر از صحبت‌های شما گردد. در نتیجه صریح و مستقیم آنچه را می‌خواهید از آن صحبت کنید با او در میان بگذارید.
همواره به خاطر داشته باشید که شما راجع به یک موضوع مشحص صحبت می‌کنید، در نتیجه از هدف قرار داردن شخصیت طرف مقابل خودداری کنید و گفتوگویتان را حول محور موضوع پیش ببرید نه طرف مقابلتان.
برای اطلاع بیشتر در زمینه روانشناسی خانواده کلیک کنید.
4. متمرکز بر زمان حال باشید
شما در حال صحبت کردن از یک مسئله در شرایط حال حاضر هستید، پس صحبتی از گذشته، اتفاقات تلخ سابق، دلخوری‌ها و سایر مطالبی که می‌دانید بار هیجانی منفی به گفتوگویتان وارد می‌کند، به میان نیاورید چرا که این مسائل باعث ناراحتی شما و طرف مقابلتان شده و باعث می‌شود نتوانید به هدف صحبتهایتان برسید.
5. همدلی داشتن از اصول مناظره در خانواده
به همان اندازه که صحبت کردن از خاطرات تلخ و ناتوانی‌های طرف مقابل آسیب‌زاست، توجه به خوبی‌ها و تلاش‌های وی و در نظر گرفتن احساساتش از جانب شما، باعث می‌شود جریان گفتوگویتان در روندی سازشی‌تر پیش برود. به او نشان بدهید که احساساتش را متوجه می‌شوید، می‌دانید چه حسی دارد و او را بابت تلاش‌هایش تحسین می‌کنید. یادتان باشد تا زمانیکه شما و طرف مقابل در یک جبهه قرار نداشته باشید دوستی حاصل نمی‌شود.
6. آدم‌ها تابلوی نقاشی ما نیستند
در یک گفت‌وگوی دو یا چند نفره با اعضای خانواده، شما صرفا یکی از اعضا هستید و یک حق انتخاب دارید. به دیگران هم اجازه صحبت بدهید و این حق را برایشان قائل باشید که نخواهند مانند شما فکر کنند. شما باید شنونده خوبی برای صحبت‌های اطرافیان نیز باشید و همانطور که گفته شد با آن‌ها همدلی کنید تا بتوانید جریان‌های مختلف را در یک مسیر قرار دهید. همواره به خاطر داشته باشید که قرار است تصمیمی جمعی گرفته شود که در درجه اول به صلاح خانواده باشد و همچنین رضایت همه اعضا را به همراه داشته باشد.
7. ممنوع بودن پیش داوری یا ذهن خوانی از اصول مناظره در خانواده
تنها ابزار انسان‌ها برای زندگی در کنار یکدیگر کلام و ارتباط است اما یک تصور نادرست که مانع ارتباط صحیح می‌شود، ذهن خوانی است. شما هرگز نمی‌توانید انتظار داشته باشید که بدون بیان یک مطلب طرف مقابل آن را بفهمد و همچنین نمی‌توانید منظورش را از میان صحبت‌هایش بفهمید، چه بسا برداشت شما از صحبت‌های وی اشتباه باشد.
برای جلوگیری از بروز چنین سوء تفاهم‌هایی، سعی کنید همواره از طرف مقابل سوال کنید و توضیح بخواهید. سوالاتی نظیر (آیا منظورت این بود که...)، (چرا گفتی ...) باعث می‌شود تا فرد راجع به حرف‌ها و یا احساسات خودش به شما توضیح بدهد. در مرحله بعد سعی کنید به جای باور کردن پیش داوری‌های خود، توضیحات طرف مقابل را باور کنید و اگر هنوز قانع نشده‌اید، از او توضیح بیشتری بخواهید.
همانطور که پیش‌تر گفتیم یکی از انتظارات اشتباه نیز این است که توقع داشته باشید طرف مقابل چیزی را خودش بفهمد، بدون آنکه شما اشاره مستقیمی به آن کرده باشید. برای جلوگیری از چنین مشکلی، آنچه در ارتباط با صراحت بیان گفتیم را مجددا مرور کنید.
8. از تنش دوری کنید
هنگامی که از صحبت یا برخوردی ناراحت می‌شوید، با صراحت بیان کنید که از آن رفتار ناراحت شده‌اید اما از بروز تنش جلوگیری کنید. اگر احساس می‌کنید تا حدی ناراحت یا عصبانی شده‌اید که نمی‌توانید از احساستان حرف بزنید و یا ممکن است شروع به تلافی کنید، باید ادامه بحث را منتفی کنید. در این حالت پیشنهاد می‌شود که اعضای خانواده یک علامت را به صورت قرارداد بین خودشان قرار دهند (برای مثال بلند کردن دست)، این علامت به این معنا تلقی شود که بحث می‌بایست در این لحظه تمام شده و پس از رفع حالت تنش مجددا از سر گرفته شود. مشاوره خانواده می‌تواند با ارائه راهکارهایی در این زمینه به شما کمک کند.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره خانواده کلیک کنید.
9. جمع بندی کردن از اصول مناظره در خانواده
در پایان صحبتهایتان آنچه را مطرح کردید و نتیجه گرفتید، جمع بندی کرده و به صورت خلاصه بیان کنید تا مطمئن شوید همه اعضا به یک نتیجه رسیده‌اید.
10. اختلاف سنی و دیدگاه را در نظر بگیرید
صحبت در یک خانواده همواره بین زوجین اتفاق نمی‌افتد، گاهی شما با فرزند یا پدر و مادرتان صحبت خواهید کرد. در گفت‌وگو با این افراد، همواره متوجه تفاوتی که به لحاظ سنی و دیدگاه میانتان وجود دارد باشید.
سوالات متداول
رعایت اصول مناظره در طولانی مدت چه تاثیری بر روابط میان اعضا دارد؟
در ابتدا ممکن است افراد در استفاده از اصول مناظره در خانواده با دشواری‌هایی مواجه شوند و گاهی از کوره در می‌روند و نمی‌توانند ادامه دهند اما در طولانی مدت و به مرور زمان افراد قادر خواهند بود تا با بهره گیری از اصول ذکر شده به تحکیم روابط میان اعضا، کاهش تنش‌ها و ایجاد خانواده‌ای سالم‌تر از گذشته دست یابند.
برای آشنایی بیشتر در زمینه خانواده سالم کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اصول مناظره در خانواده می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع: اصول مناظره در خانواده | آشنایی با تکنیک های لازم در صحبت های خانوادگی