آیا عناصر فرازبانی را می شناسید؟ همه افراد به غیر از زبان ابزارهای مختلفی برای انتقال منظور خود به دیگران دارند که اغلب مواقع دقت چندانی به نوع استفاده از آن ها نمی کنند. این در حالی است که این ابزارها بیشترین بار عاطفی را در مخاطب شما ایجاد می کنند. آن چه که جزئی از زبان نیست اما زبان را برای انتقال مفاهیم با کیفیتی مناسب کامل می کند، تحت عنوان عناصر فرازبانی عنوان می شود. شاید برایتان پیش آمده باشد که با وجود این که قصد بدی در کلام خود ندارید، دیگران معنای واقعی صحبت شما را اصطلاحا بد برداشت می کنند. در این مقاله درباره عناصر فرازبانی که معنای کلامتان را تحت تاثیر قرار می دهند را بررسی می کنیم.
برای دریافت مشاوره در زمینه روابط میان فردی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریقتلفن ثابت با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
تن صدا (شدت بلندی و کوتاهی)؛ ریتم (عدم یکنواختی- داشتن زیر وبم)؛ آهنگ صدا (داشتن احساس و هیجان- دلنشین و آرام بخش بودن)؛ لحن کلام (دوستانه- ملایم- صمیمانه- ،تهدید آمیز- خشن )؛ ترتیب بیان مطالب (زمان بندی ـ نظم ـ رعایت نوبت - سرعت گفتارـ مکث ـ کشیدن- جمع بندی )؛ تلفظ؛ حالت بیان مطالب که همگی در خلال یک مکالمه و به همراه نوع بهره برداری ما از کلمات ایجاد می شود تحت عنوان عناصر فرازبانی یاد می شوند. برای برقراری یک ارتباط موثر بهتر است مهارت ارتباطات غیر کلامی و ارتباط کلامی را نیز به دست بیاورید.
فرازبان دارای دو رکن اساسی است:
ما اغلب نسبت به تاثیر ظاهری که بر دیگران می گذاریم بسیار دقت می کنیم اما آیا به همان میزان بر تاثیرگذاری بیانی خود نیز دقت داریم؟ در گذشته لحن و بیان هر کس نشانی از طبقه اجتماعی و میزان تحصیلات وی داشته است. مثلا قشر سپاهیان با سبک و سیاق آوایی کاملا متفاوتی با قشر عیاران یا لوطی ها سخن می گفته بنابراین مراقبت از جنبه هایفرازبانی کلام اهمیت زیادی پیدا می کرد. لحن شما دقیقا برآمده از عواطف و افکار شماست. آنچه را که از طریق کلمات سعی در پنهان کردنش داشته باشید از میان همین آواها فریاد می زند. غم، شادی، عصبانیت، حسرت ... همگی مفاهیم ضمنی هستند که از این طریق به مخاطب انتقال داده می شود.
شما از راه استفاده مناسب از همین عناصر فرازبانی می توانید روی یک رابطه مبتنی بر صداقت یا امن با دیگران سرمایه گذاری کنید. لحن و بیان شما آینه تمام نمایی از سبک زندگی و شخصیت شما دارد. این که در یک فضای قانونمند، محترمانه، حمایت گرانه پرورش یافته باشید یا بالعکس، این که شخصیتی آرام یا پرخاشگر یا .. داشته باشید همگی در لابه لای آنچه شما بیان می دارید خود را آشکار می کند.
افرادی که با تن صدای پایین صحبت می کنند معمولا اعتماد به نفس پایینی دارند و افرادی با تن صدای بلند خود را معتمد به نفس معرفی می کنند. طبقه اجتماعی و شغل، موقعیت افراد، فرهنگ و اهل کدام شهر بودن هم در تغییر تن صدای آنها موثر است. گاهی بلندای صدا از سمت فرستنده دلالت بر اعمال نفوذ و میل او در غلبه بر گیرنده دارد. کوتاهی صدا هم می تواند نشانه ای از فروتنی و یا احساس عجز فرستنده در مقابل گیرنده باشد.
ارتفاع صدا حالت زیرو بمی صدای فرد است. هر قدر امواج صدا بیشتر و تندتر مرتعش شوند حالت زیر بودن آن بیشتر است و هر چه کمتر ارتعاش داشته باشد حالت بم تری دارد. هنگام سخنرانی زیر و بم صدا بر معانی کلمات اثر می‌گذارد. زیر بودن از ویژگی های صدای زنانه و بم بودن از مشخصه های صدای مردانه است. میزان زیر بودن یا بم بودن صدای افراد از روحیه آنها نشان می آورد. مثلا به خانم هایی که صدایی بم تر دارند دقت کنید معمولا در نظر اول آن ها را واجد روحیه ای مردانه و مقتدرانه برداشت می کنیم.
تغییر در زیر و بمی صدا را «آهنگ صدا » می‌نامند. تغییر ارتفاع به صدای شما شور و رنگ به کلامتان می‌بخشد. این آهنگ صدای شماست که مشخص می‌کند آیا جمله‌ای را به صورت سوالی با خبری مطرح می‌کنید. آهنگ صدا همچنین غم و شادی، رضایت و عصبانیت، سر زندگی، بی‌حالی، نگرانی و آرامش و نیز سرحالی و خستگی شما را مشخص می‌کند. یکنواختی در کلام منجر به خواب آلودگی مخاطب می شود. تنها تعداد کمی از مردم صدایشان حالت یکنواختی مطلق دارد و هیچ تغییری در آهنگ کلامشان ایجاد نمی‌شود.
شاید هریک از شما بارها درطول زندگی خود شنیده اید «با این لحن با من سخن نگو». چرا که از لحن صدایتان طرف مقابل شما نوعی مخالفت و یا احساس ناخوشایند را نسبت به خود دریافت کرده است. دیگران نسبت به احساس شما که درقالب لحن صدا بروز می دهید واکنش نشان می دهند وگرنه خود کلام در بسیاری ازمواقع بسیار خوشایند ومؤدبانه است. اگر کلامتان توام با لحنی مناسب نیز باشد شاید خیلی دوستانه نیز جلوه کند.
بهترین میزان سرعت سخن وابسته به چند عامل است. ویژگی‌های صوتی و آوایی سخنگو، متناسب با وضع و حالت شنوندگان و مخاطبانش و شرایطی که در آن قرار دارد تغییر می یابد. مثلا اگر شما بخواهید هیجان یک مسابقه اتومبیلرانی را بازتاب دهید طبیعی است که تند صحبت می‌کنید. سرعت گفتار در خلق احساس نشاط و شادی یا ترس و عصبانیت و ایجاد تعجب و حیرت به شما کمک می‌کند. در حالی که سرعت کم گفتار برای اظهار همدردی و غم مناسب‌تر است. بیان کند و آهسته برای طرح اطلاعات ظریف و پیچیده موثر است و طرح مطالبی که برای مخاطب زمینه قبلی دارد نیازمند سرعت است.
دقت در تلفظ افراد می تواند شما را به تحلیل درستی از سطح دانش و پایگاه اجتماعی او برساند. معمولا افرادی که اهل مطالعه و تحصیل کرده باشند سعی می کنند که تلفظ صحیح هر واژه را به کار ببرند. خوردن حروف و نصفه کاره تلفظ کردن کلمات معمولا دلالت بر بی مبالاتی و سهل انگاری شخصیتی او است. هر چه در رعایت شکل صحیح تلفظ واژگان بکوشید در ایجاد یک چهره متشخص از خود موفق تر خواهید بود.
برای دریافت مشاوره در زمینه روابط میان فردی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریقتلفن ثابت با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی
منبع : زبان و عناصر فرازبانی